LI
HORST in omstreken.
Geïllustreerd Zondagsblad
Gewapende vrede.
De dochter van den
dierentemmer.
ZATERDAG 30 JULI 1904.
TOF EN TWINTIGSTE JAARGANG.
No. 31.
Uitgever W. A. van den Munckhoe, Venray.
Voor (1e Lezers
Het Nieuwe Modeblad,
Muzikale Bloemlezing,
Allerheiligste
Sacrament
PEE
Abonnementsprijs per kwartaal:
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
MAAS
Prijs der A.dvertentiën
van 14 regels 20 o.
elke regel meer 5 e,
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maa! geplaatst, worden 2maal berekend.
zijn de volgende PREMIES aan
opgegeven prijzen verkrijgbaar:
verschijnt elke week in 10 pagina's
Prijs per 3 maanden 37y2 Cts,
franco per post 45 Cts.
verschijnt 2. maal per maand in \2
pagina's. Bij elk nummer een uit
voerig patroonblad en 16 pagina'
roman.
Prijs per 3 maanden 55 Cts.
franco per post 80 Cts.
verschijnt 2 maal per maand.
Telkens 12 pagina's muziek en 4
pagina's belangwekkende lectuur.
Prijs per 3 maanden 60 Cts.
franco per post 80 Cts.
Als gij don vrede wilt bewaren, wees
dan tot den oorlog steeds bereid.
Onze lijd van vredesconferentie ziet
dat woord gedurig in praclische toe
passing: want meer in eenig vroeger
tijdperk der geschiedenis steekt het
militairisme, dat monster met wijd
opengesperde kaken, dreigend den kop
omhoog.
Fataal is de wedstrijd, dien Frank
rijk en Duitschland daarin tegen
elkander hebben aangebonden.
't Is vrede, ja
Maar dertig jaren van vrede, dertig
jaren van vreedzame buurtschap
hebben de martelijke herinnering niet
uit kunnen wisschen, aan de schending
van een hoofdstad, aan de ontrukking
van een tweetal provincies.
Waakzaam houdt de Duitsche
adelaar den blik gekeerd r.aar hel
Westen en zonder ophouden berekent
hij. I me van ginds uit een wraakne
ming altijd mogelijk blijfi.
Men weet dat Duitschland in 1903
den tweejarigen diensttijd aannam.
't Was maar een proef, doch nu is
gebleken dat men binnen twee jaar
iemand tot een uitstekend soldaat kan
makendo voorloopige maatregel zal
daarom wel tot een zekere toekomst
leiden.
Frankrijk zag dat.
Waarom zou men in Frankrijk drie
of vier jaar noodig hebben
Waarom zou in een republiek niet
kunnen geschieden, wat wel mogelijk
was in een keizerrijk 'f
Maar inch, er zijn ontzettende pun
ten van verschil.
In Duitschland was do getalsterkte
in vredestijd vastgesteld door den
Rijksdag.
Maar hot geboortecijfer nam zoo
zeer toe dat bijna 3/4 der jonge Duit-
schers feitelijk van dienst vrij zijn: om
nu die buitengewone reserve ten nutte
te maken, besloot men den tijd van
den werkelijken dienst tot twee jaar-
in te kd-ten en zoo de vroegere ge
talsterkte van vredestijd te handhaven.
Zoo werd in slag en stoot het
manschappen ongelooflijk verhoogd.
I11 1890 heelt men voor vredestijd
468000; in oorlogstijd 2,400000 sol
daten
In 1900 heeft men voor vredestijd
495000 maar staan op een enkele
handbeweging des Keizers 4.000.000,
zegge vier millioen soldaten gereed,
om op den vijand los te trekken.
Zie nu naar Frankrijk, waar de
bevolking in aantal hetzelfde blijft
waar het geboortecijfer steeds af
neemt.
In tien jaar neemt daar de leger-
sterkte slechls toe met 220000 man,
terwijl de geheele bevolking slechts
met twee en een half millioen toeneemt,
Duitschland neemt in dienzelfden
tijd toe met vijftien millioen, bijna de
helft van de geheele bevolking van
Frankrijk.
Toch wil dit laatste rijk, het koste
wat het wil, voor Duitschland niet
onderdoen.
Daarom ook de tweejarige dienst
tijd.
Doch daarvoor moet alles in het
werk gesteld worden wie maar
eenigszins kan, moet dienen, wie niet
als gewoon soldaat kan optreden,
wordt aangesteld voor hospitaal 0
administratie.
Vandaar in het Fransche leger eene
driemaal grootere sterfte dan in het
Duitsche.
En met dat alles heeft Duitschland
100 milliosn oorlogsbelasting minder
op te brengen dan de Republiek want
deze betaalt er 1300 en Duilecbland
1200 millioen.
Wat zal het einde zijn i
Wie zal dien dwazen wedstrijd ooit
doen ophouden l
Niemand, nooit!
Als een particulier zich zoo ruïneer
de, zou men hem opsluiten in een
krankzinnigengesticht, hem wegbergen
achter slot, en grendel.
Maar de Staat, de almachtige Staat
mag alles.
Et: dan nog bii elke feestgelegen
heid reden uitspreken over liet zorg
vuldig bewaren van de goede verhou
dingen tusschen de mogendheden en
met het glas in de hand drinken op
het behoud van den vrede
M. C
EERSTE NEDERLANDSCH CONGRES
ter eere van het
van Mirakel
TE HASSELT
van den IS" tot den 21n Augustus 1904.
De gt'oole plechtigheid nadert.
Nog een goede maand en dan zal
te Hasselt, het eerste Nederlandse!)
Congres ter eere van het H. Sacra
ment, gevierd worden. Met grooten
ijver wordt er gewerkt om aan deze
feestelijke betooging den grootsten
luister te geven. Niet zonder reden.
De grootste steden van Europa
hebben er op geroemd de zetels dier
Congressen te zijn en nu valt aan
Hasselt, Limburg's hoofdstad, de eer
te beurt het eerste Nederlandsch
Congres binnen zijne muren te ontvan
gen.
Daar zal de veiholene grootheid van
onzen God verkondigd worden door
de roemrijkste en welsprekendste man
nen van onzen stam, 'uit alle streken
waar de Vlaarasche tale klinkt zullen
er honderden toestroomeu en door
hunne tegenwoordigheid betuigen dal
ze trouw bleven aan het geloof hunner
vaderen, dat ook hunne boezems
kloppen van liefde en dankbaarheid
voor den God des Altaars en dat ook
in hunne halten de gevoelens loven
dio de redenaars in onze moedertaal
zullen vertolken.
Daar zullen des avonds, in het lol,
als gewijde redenaars, beurtelings den
kansel beklimmen om in name van
het Vlaamsehe Volk hulde te brengen
aan den ZaligmakerPater Adjulus
van de Minderbroeders uit St.Truiden
Pater van Miorlo, Jesuit van Mechelen
E. H. van üinsberg, leeraar aan het
Seminarie van RysenburgHolland en
E H. Sarton, pastoor van Valkenburg
Holland.
Daar ook zullen de geleerdste en
welsprekendste raaunen, in onze taal
alles behandelen, wal kan strekken
tot de verheerlijking van het AUerh.
Sacrament en tot verheffing van het
volk, daar zullen, in de algemeene
vergaderingen, het woord nemen, eene
uitgelezeno schaar priesters en Ieeken.
Wij noemen er eentgen ter loops
Mgr Meuten, deken van Maastricht
E. H. Honhon, prior der Kruisheeren
te DiestE. H. Metz, Conventueel,
(Holland); E. H. Schmitt, dominicaan,
Gent E. II. Celestinus, kapucien,
(Holland).
M. Helleputte, onze welsprekende
volksvertegenwoordiger M. Massa,
substituut te Tongeren M. Theelen,
letterkundige te Tongeren M. Kneep-
kens van WeertM. E. Vliebergh,
advocaat van den Boerenbond,- M.
Moors, gouwraadslid van Maaseyck.
Daar ook zullen onze Vlaamsehe
Bisschoppen liet woord voeren en
hunne gezaghebbende stem zal als den
zegel der li.Kerk drukken op de hulde
door het Vlaamsehe Volk aan het H.
Sacrament gebracht.
Ja, dat moet het Congres van Has
selt zijn, dat wezo zijne beteekenis,
dat weze zijne grootheid De Hulde
van den Ncderlandschen stam aan het
II. Sacrament
Hasselt is daarvoor de voorbe
stemde plaats. Hasselt de stad van
het Heilig Sacrament van Mirakel.
Doch het moet geen liasseltsch, het
moet een Limburgse!], een Vlaamsch,
een Nederlandsch leest zijn.
Naar Hasselt dus gij allen Limbur
gers. Vlamingen, Nederlanders, om
daar openlijk en plechtig hulde te
brengen aan onzen verborgen God en
aan de weruld to tooiien dat gij nog
ongeschonden het aloude geloof uwer
vaderen bewaard hebt.
Naar Hasselt gij Gunoodsuhappeti en
Broederschappen van liet Allerheiligste
zoo talrijk op Vlaamscheu bodem.
Naar Hasselt, gij aloude Schutters
gilden gedenkt dat velen uwer inge
richt werden 0111 als lijfwacht te zijn
van het tl. Sacrament iu de processiën
en het tegen tienen mogelijken aanval
der ketters te verdedigen; naar Hasselt
en laat daar uwe aloude bannieren
wapperen in den zegetocht die het
Nederlandsche Volk aan zijnen Zalig
maker bereidt.
Naar Hasselt, gij allen Boerengil-
den; loont dat gij do afstammelingen
zijt dier fiero Boerenkrijgers, die te
Hasselt vielen, de beeltenis van don
Christus op do borst met de spreuk
Salrotor mttndi «Verlosser der wereld
laat zien dal gij even getrouw zijl aan
dien God en dat in uwe harten diezelfde
offervaardige liefde brandt.
Verlosser der wereld. Ja dal is en
blijft de Christus, bij Hom alleen is
heil voor tnetischen en volkeren.
Ons Vlaamsehe Volk, ons dieibaat-
Limburg bijzonder wordt bedreigd door
liberalism us on socialismus.
Van den 18" tot don 21" Augustus
zal ons Volk, ons Limburg zich te
Hasselt plechtig aan den Christus
toewijden. Hem opnieuw trouw en
hulde zweeren.
Laat de vijanden dan maar komen;
Limburg zal gereed staan onder de
wappereude banier van den verrezen
Godmensch, laat den strijd dan maar
woeden, ons volk zal vereenigd staan
als een leger, sterk door de sterkte
Gods, op hunne onverwinbare vlagge
zal geschreven staan, uit aller monden
zal weerklinken de fiere leuze
«Christus vicit, Christus regnat
Christus imperat. Christus heeflover-
wonnen, Christus regeert, Christus
heerschl.
Dat is de beteekenis, dat is de groot
heid dor feesten van Hasselt.
Ons Vlaamsehe Volk zal het hegrij
pen.
Ons Vlaamsehe Volk zal te Hasselt
zijn.
TiXANDER.
''ven groot. Doch de temmer rekende op ziju
kroost; de kinderen beloofi-n wtt; nog
j maar enkele jaren on kun worlc zou voorspoed
1 krengen iu tien woonwagen,
j Op een avond echter werd aan die ver.
j wachting de bodem ingeslagen; Hyacint a
was naar Parijs gevlucht, bezweken vo >r
het aanbod van den directeur van een groot
llieaior, die voor iiaar oogen een schaterend
beeld had opgehangen van de in-komst die
haar wachtte, José had geweigerd hierop in
le gaan en toen was Hyacinta gevlucht.
Welk een vreeselyke ontgoocheling, hoe
diep had hij er onder geleden Hyacinta
was zijn oudste hij hield dolveel van haar
en was trotsch op haar zijn ruwheid tan
temmer vcrdwdbn voor haar bekoorlijkheid,
al» hii haar zag glimlachen verdween zijn
toorn. Ku bovendien was Hyacinta de -clou"
van zijn troep; haar vijftienjarige schoonheidj
trok de inenschen, haar dansen vond
algemeene bewondering.
Het heengaan van Hyacinta was een zware
slag voor hem.
Een heele week lang was hij er als
gebroken door gebroken van verdriet, doch
toen veranderde dat verdriet in wilden haat
Hyacinta had geen hart, het was een slecht
meisje hij kende haar niet meer.
Hyacinta begon ongeduldig to worden te
midden dier menigte. Haar blik dwaalde van
links naar rechts, terwijl zij onder die
dubbele rij van tenten de menagi ie van José
Miraltes zocht. Haar moeder wachtte haar
om negen uur 'a avonds, want Hyacinta en
haar moeder schreven elkaar in het geheim
ronder dat de temmer het wist.
Hij bedronk zich thans, de oude temmer.
De dronkenschap was liet middel geworden
om zijn verdriet te verzetten. Hij was stil
en verbitterd geworden. Hij beweerde een
afkeer van het vak te hebben. De ontvangs
ten werden hoe langer boe schaarsclier en
liet publiek scheen zijn tent te ontwijken
Sedert twee jaar was er al drie keer byna
beslag op zijn boeltje gelegd. Docb liet geld
door Hyacinta gezonden, voorkwam zulks
telkens op het laatste oogenbltk. Het meisje
stuurde het geld. de moeder verzon een
uitvlucht en José vermoedde niets, half
dronken als hij was.
Het. was een prachtige Meiavond en de
kermis was in vollen gang.
Op de Place de Jaude te Clermont-
Ferrand baadden de kramen en tenten zich
een zee van licht de theaters, de
menagerieën, de panorama's, de schieftenljes
de anatomische muson's, de maneges en de
erschillende tentoonstellingen trachtten de
;olvende menigte te lokken door goudglans,
schetterende muziek, iromgero/fel, orgelmu
ziek ol toespraken voor de tenten para
deerden de Doepan. geschel kon-Jigda hot
begin der voorstellingen aan, in het kort
het was een lawaai van Mang, waarlusschen
zoo nu en dan het gillen van een stoomlluit
klonk.
Iu do menigte vei lorei» bewonderde
Hyacinta, de knappe toonecltfpoeJsfer, hot
telkens nieuwe schouwspel van een voor-
jaarskermis.
Het gaf haar altijd groote vreugde om Ie
kijken, te luisteren, fo leven iu die Lillende
atmosfeerhaar kindsheid kwam weer tot
haar terug, want zij was de dochter van
kermisreizigers dut zeide haar gevoel haat-
telkens.
Toeu zij nog pas vier jaar was, deed ze
zich al bewoiuleren, als zij voor de teut baars
vaders snel in het rond walste. Later blonk
zij uit in de gavotte en de menuet haar
moeder, een Spaansehe, wijdde haar in de
geheimen van de cachuea en de castagnetten
zij was een wonderkind en heerlijke
uogenblikken hid zij doorleefd in de tent
van den lemmer José Miraltes.
Zijn beestenspel telde slechts vier kooien
eeu leeuw en een leeuwin, een panter, twee
grijze beren, diie jakhalzen en een hyena.
Niet alleen dat de beesten te eten moesten
hebben, doch daar kwam nog by, dat ook
José en zijn gezin, bestaaude uit vrouw en
vier kinderen (een meisje en drie jongens) er
van moesten leven. In den woonwagen was
slechts ternauwernood plaats vuor die zes.
En de ontvangsten waren lang uiet altijd
Eensklaps ontstelde Hyacinta zij had het
gebrul van Sultane gehoord Sultane, haar
lievelings-leeu win, welker woestheid ver
dween voor haar kleinkindergrillen de mooie
Sultane, die vroeger ging liggen om Hyacinta
op haar huid te laten slapen en haar muil
opensperde, om zich door haar kleine handjes
te laten liefkozen. De leeuwin en het meisje
hielden van elkaar, wat des te meer onver
klaarbaar was. omdat Sultane bet irevnar-
lijks'e die der in lingerie was zij b id José
al herhaalde malen gewond.
De voorstelling begou. Hyacint'. z»g haar
vader, sloeg de ogen near on v-'i-Jw „*c.n
'usscheu de menigte. /.ij duwde de d -ur van
den woonwagen epen. Haar mo-Her had
dien avond ongesteldheid voorgewend, orü
uiet, als gewoonlijk, aan de kas Ie zitten.
Moeder, mag ik binnenkomen
Ja kom maar.
lleö was een hartelijk wederzien, een
omkelzeu zonder eind. Zij praatten inderhaast
met elkaar.
Denkt u dat vader te vermurwen za!
zijn i
De vrouw van José schudde droevig lie-
hoofd.
Er werd herhaaldelijk gescheld het eerste
deel dor voorstelling was afgeloopen.
José Miraltes had dc gewoonte even io den
woonwagen te komen voor hij de middelste
kooi binnenging. De tooneelspeclster omhelsde
haar moeder haastig en vluchtte.
Eeu kwartier bleef zij, ten prooi aan
atleilei gedachten, in de schaduw vei borgen
leen klonken haar drie korte doffe .i!agoi)
in de boren de tomiuer trad de kooi
bi noen.
Toen kon zy haar verlangen niet meer
bedwingen. Zij ging naar den middelsten
wogen, duwde een deur open en stond in een
lange gang, die aan beide uiteinden slechts
Hauw verlicht was. Haar oudste broer her
kende haar en omhelsde haarhy moest
dion avond de wacht houden, want er was
gevaar. Sultane was al eenige dagen