en omstreken, Coöperatie. Het Soldatenkind. ZATERDAG 16 JULI 1904. VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG. No. 29. Uitgever W. A. van den Munckhof, Venray. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 6 c. Prijs der Advertentièn van 14 regels 20 u. elke regel meer 5 c. groote letters en vignetten daar plaatsruimte. Advertentièn, fjmaal geplaatst, worden 2maai berekend. Op Woensdag a. s. is het een jaar geleden, dat ons de tijding bereikte van Pans Leo's dood. Op dat oogenblik werd een leven gesloten dal lang was in duur en rijk in vruchten. Te veel heelt Paus Leo voor ons gedaan, dan dat wij op zijn jaargetijde niot een woord van diging aan zijn nagedachtenis zouden wijden. Niet om den grooten doode te eeren Paus Leo is le groot voor onze arme lofspraak; maar wel om le voldoen aan een behoefte onzer harten, waar in nog immer een rijkdom van eer biediging voor hem is opgehoopt. Op 20 Juli stierf Joachim Pecci, Paus onder den naam Leo XIII maar het Lumen in Coelo bleef met onverzwakte kracht voortschitteren aan des werelds firmament, waaraan het licht maar al te dikwijls onder schept wordt door de wolken zooveler slechte hartstochten. Toen de groote Paus zijn einde voelde naderen, beklaagde hij er zich over »dal liii zoo weinig gedaaiihad' r.n toch wSt "rötizehwèrkln "hij in zijn vijf en twintig jarig Pontificaat deed, welen wij allen. Voor de ont wikkeling des geestes reusachtige aanmoediging van en voorlichting in do studiën. Voor de sociale samen leving re uitvaardig omschrijving van plichten en rechten in eiken stand. Voor de kerk in hare wereldlijke betrekking: een diplomatieke verhou ding lot de overige, zelfs niet katholieke staten, die ons de gloriedagen dei- pauselijke heerschappij herinneren en wat mpreelen invloed betreft, zelfs overtreffen. Voor het godvruchtig loven der kerk herstelling van hare kloosterwezen, opwekking van ver schillende bijzondere devotiën, rijke uitbreiding der aflaten enz. enz. Voor haren inwendigen bloei or ganisatie en uitbreiding harer hiërarchie Hot huwelijksleven, het maalschap- peiijkleveu, liet geestesleven, het godnuchliglevon alles ontving door zijn bemoeiing hernieuwing van krachten. Hel uitgebreide zijner werking blijkt wel het duidelijkst uit do zegening hem door alle standen der maatschappij toegeroepen, uit de lofspraak hem zelfs door pi incipiëelo tegonslanders toegezwaaid. Zeer zeker in de geschiedenis der kerk vormt de geschiedenis van Paus Leo een geheolo reeks gloriebladen. Kn nu is liet een jaar, dat hij heen ging van ons Op 't, oogenblik van dat sterven, dat lang voorzien en zeker verwacht werd, viel iets als een bange vreeze over het katholieke hart. Altijd moeilijker immers wordt des Pausen positie. En wij waren zoo gewoon aan het alles overtreffend licht dat ons uit hem tegenstraalde van het Vaticaan. Bange vreeze Maar Paus Leo zelf had kort voor zijn dood ons tegen elke ontmoediging gewaarschuwd, ais hij hel lied dichtte: tien roep weerklinkt: gevangen, zonder kiomi In boeien is gestorven Paus Leo Onzinn'go roep reeds heerscht op zijne troon Als Vorst, als, Vader weereen andere Leo. God heeft op nieuw, c-n op schitte rende wijze onze ongemotivoerdo vreeze beschaamd. Terwijl daarboven in Gods glorie, in verheerlijkte glanzen -hol Licht des Hemels" straalt, heerscht op aarde in Leo's naam, met Leo's kracht, in Leo's wijsheid Paus Pius X.. Hij is Leo's erfgenaam niet alleen in de Pauselijke macht, maar ook in alles wat in en uitwendigs Pausen majesteit vormt. Toen eens de kardinaal aarlsbisschop van Venetie Mgr. J. Sarto zijn hulde bracht aan Paus Leo, zeide hem deze laatste "misschien moet gij mijn op volger wezen". Verschrikt wees de nederige Prelaat deze onizagelijke eer van zich af. Maar Paus Leo bleef bij zijn be- weere* en zeide den onthusten kardinaal nZekerzeker! want gij hebt eigenschappen, die voor de kerk zeer vruchtbaar kunnen zijn". En nu de uitkomst deze vermoedens heeft bewaarheid, nu mogen wij aannemen, dat Paus Leo in de glorie zijner verheerlijking over de:i opvolger zijner keuze zal waken. Hij liet hom na een schat van wijs heid en voorlichting in zijne geschriften stap niet blijven staan <:n ten slotte Van zijne veldtochten in de KriiU,- IthlUW zullen trachten don -geb '«ion winkel-c,,i"a ge'c'Sd™ dezo, »p roemrijke wij/.---. Stand te doen verdwijnct hold li.,» life: en on.ï lit tv iij /.Al iitilil ook niet onthouden de schatten zijner machtige voorspraak bij God. Th. Niet uit zucht om bij vreemden to gaan borgen, wat eigen taal geeft, plaatsen we hier een uitheemsch woord boven een artikel, 't Is meer omdat door veelvuldig gebruik het langza merhand burgerrecht schijnt le krijgen en ieder cën weet wat, door dit woord te noemen, bedoeld wordt. Immers coöperatie hangt tegenwoordig in d< lucht; hoeren, burgers en boerenlien spreken over coöperatie, en soms niet van de poes, hoor! We haddon ook doodeenvoudig kun nen zeggen: samenwerking. Het betreft evenwel eene samenwer king van een geheel bijzondere soort op handelsgebied. Men heeft- er nog een Nedcrlandschen naam voor: Eigen Hulp. In het kort gezegd wil men winsten door winkeliers gemaakt, op elk gebied zelf genieten. Üeze soort eigenhelperij is velen steeds zeer onwelkom geweest. Groothandelaars en winkeliers toch zijn in hun soort vakmenschen, die hun bedrijf tot volkomenheid brengen, die daardoor het beste kunnen leveren tegen de minste prijzen. In deze verueeling van arbeid ligt een waarborg voor goede behartiging van zaken. Maar nu komen anderen, geen winkeliers ambtenaren, gepension neerden enz. om eene betrekkelijke kleine winst machtig te worden, zich opwerpen als winkelier. En zoo ziet men in verschillende steden, vooral in het vorstelijk's Gra- yenhage deftige ambtenaren etc. krui denier en sigarenkoopman spelen. Dit heeft natuurlijk onder den win kelierstand groote verbittering gewekt. Deze besefte zeer goed, dat zij, die zulkq dingen beginnen, bij den eersten Voor cfetiigen lijd is er i Amsterdam ook al van sociaal-democratische zijde een Eigen Hulp-vereonigicg opgericht, o. a. met het verheven dool om een deel van de le maken wim't le besteden voor de propaganda der le i Elke werking hoeft h'-re tegenwer king. I)at heeft men gezien in Hu arbeiders beweging. De arbeiders zochten hun heil in veeeniging en wcrcelijk konden zij daarvoor eene groote kracht ontwik kelen tot ten slotte co werkgevers het voorbeeld begonnen te volgen en zich ook aaneensloten. Iets soortelijks ontwaren we nu op coöperatief gebied. De winkeliers hebben het dreigend gevaar ingezien en de Middenslands- vereeniging treedt krachtig op voor hunne belangen. In het congres, te Utrecht gehouden, is ook ie coöperatie ter sprake gebracht. Door den heer mr. von den Berg is over deze zaak een preadvies gegeven. Daarin werd betoogd, dat de winkeliers met bun zaken niet op zi«,h zelf moeten blijven staan, omdat zyu.m vee! kan- hebben h.: tegenover ■•Velgen bel peis te verliezen, 7' Zij moeten zich bij elkander aanslui ten, élk vak vormt zijn eigen syndicaat, kruideniers bij kruideniers, hakkers bij bakkers enz. Al deze syndicaten benoemen een hoofdbestuur. Dit hoofdbestuur bepaalt hoeveel uitkeering elk winkelier aan zijn klanten moet doen. Die uitkeering moet in elk geval even groot zijn als die, welke Eigen Hulp nar. zijn klanten geelt. Als allo winkeliers zich in syndica ten hebben vereenigd, doen zijn op groote schaal inkoopen rechtstreeks bij den producent betalen contant, en heb ben geen «reizigcrsaanbicdingen" noo- dig, zoodat zij enorm veel goed koop er kunnen inkoopen. De winkeliers, zoonis boven reeds opgemerkt is, zijn vakmannen. Zij kunnen met hunne ondervinding, hun vakkennis, natuurlijk veel beter ter markt komen, dat looken-kooplieden, die in Eigen IIulp de lakens uitdcclen. maar boven Jie rille uit schitterde dó kiijgs- medaille, het ridderkruis van den lagere»' militair. Tusscheii zij no verschillende krijgslied» ijveri in had sergeant Lenoir in Aff ika gewo >nd, met zijne makker." altijd waakzaam, wijl telkens de overval van d'-n eencn'of onderen slum le vreezen was. In dien tijd immers was Alriku's onderwerping van dien aard, dat een opstand altoos mogelijk was. Najaren /"ii bij eindelijk eene wel verdiend rust hebben kunnen smaken, bad de hij geen zoon gehad. Zijn zoon, zijn kleine Mie biel N-v b»kt do licrinnei ing aan do moeder, die den kleine liet leven schonk en bij zijne geboorte s'ierf. den ouden sergeant de tranen in de oogeu. Op zijn zoon bracht hij al* zijne liefde van vader en echtgenoot te /.amen over Welk eene heerlijke toekomst droomde hij zich voor zijn kind. Niet onwetend zou hij wezen als hij, en daardoor gedwongen om te vergrijzen in de mindere graden. Neen, Michiel. voor krijgsman bestemd, zou eene degelijke opleiding genieten, do militaire school doorloopen. Om dut droombeeld te verwezenlijken, moest de oude snorrebanrd, die de vrijheid, het leven in de open lucht zoo liefhad, zich opsluiten in de gevangenis, als bewaarder Hij was te oud voor den dienst zijn onbesmet verleden gaf hem het reehi, om naar iedere hem passende betrekking mee te dingen. Arme Lenoir, zoo verlangend naar ho* loven in het legerkamp, naar kruitdamp naar Gods vrije natuur, cn nu opgesloten binnen vier muren, vrijwillig gevangene van degenen, welke hij bewaken moest. Michiel groeide op de spaarpenningen, iene kleine toelage, eene studiebeurs aan liet college stelden den vader in de gelegen heid, om de voltooiing van de studiën zijn zoons te verzekeren. Naar de militaire school van Saint Cyr trok Michiel. en liet. hart van don ouden sergeant klopte, of het hem uit de borst wilde springen, als hij zich zijn zoon voorstelde in de officiers-uniform Het ideaal zijner wenschen Maar dan lachte hij weemoedig, verweet zich dat hechten aan een ijdel droombeeld, schold zich voor hoovaardig cn toch groeiilo in zijn eigen bogen bij de gedachte alleen, dat zijn zoon officier wezen zou. Welke aandoeningen slingerden hem op den dag van het schriftelijk examen wat eene vreugde, toen hij Michiel terugkeeren zag, vol iioop op den goeden uitsla?. Plotseling brak de ooi log uit. Hel Moed, dat Michiel in do aderen had, vei loochende zich niet. Zonder aarzelen nlin hij diens», 'verzocht te mog.-n vertrekken ollderd a's by'was in de wp.-noeGnii'i.*'.!). De k.'lonff willigde zijn verz .oV i cn sMd.itenkind voor de 'korpn: talsstrce- vel. inspin- pi ijsgaf. terwijl de n'ent droeg hiige b - voor zag, met pijnlijke ygor telkens d« met öing veroverde .stellingen we Overwinnaar dacht men r opperbevelhebber zich overgaf. Do kolonel van het ïegiuient Michiel Lr-hoi:-aoor recl.l\ .t:u ning v:m zyn heldhaftig gedram de!) grand van onder-luitenant. Zekeren dog. dat hy met zijn regiment naar de voorposten trok. In-orde hij zijn overste hem toeroepen *$orgeant Lenoir Michiel trad nader, nam de reglementaire houding nan etl hoorde, hoe zijn overste hem vriendelijk zeide -La.it je galons op de mouw ca naaien 1 Simt Cyr staat voor ti open bij decreet zijt gij allen tot onder-luitenant benoemd". Hij do overgave van Metz wist Michiel te ontkomen nwakte verder den oorlog mee met het leger der Loire, Toen dc wapenstilstand gesloten werd, was hij luitenant. Hij dacht nu een weinig te gaan uitrusten van de raocizamo campagne en zijn ouden vader tc gaan omhelzen. De opstand der Communo verijdelde dit plan. Toen eindelijk ook de biunenlandsche vrede verzekerd was, moest hij als cadet zich onverwijld naar de bijzondere krijgsschool begeven. Korten tijd nadat de cursus geopend was, die gevold werd door een mengelmoes van onder-luitenants. luitenants, kapiteins zelfs, besliste een decreet der commissie van do A*' ffradcii. dat pk» il*n graad van onder-luitenant zouden aannemen. Michiel Lenoir tarnde zonder tegenspraak het galon van zijn mouwen, hoe welverdiend het heetèn mocht tijdens dien vreeselijken wiiitorveldtochi zoo vol gevaren, ontberingen en teleurstellingen. Niet weinig verwonderden zich tijoe makkers er over. dat hij op de vrije dagen niet scheen te" denken aan liet verlokkelijke Parijs. -Kom meo, kerel riep menig hunner hom toe -waarom je als een monnik opsluiten"?— Michiel antwoordde met een veclheteekenend lachje. SnoeJig' hegon men hem te verdenken van óverdreven zuinigheidppnf.tc men op bedekte wijze daarmee. Hij bleef er kalm onder, verdroeg alles, tot» hij p ec:t goeden dag aan zijn vader schrijven kon «Vraag een dagje verlof ei? he/.ook me a.s. Zondag.f.Bij bék briHjt*. - waai van wo den vdrkorle'n uïïiouiTgaven. waren 200 franken gevoegJ, opgespaard voor den oudon vader, die zich zooveel offers voor helft getroostte. '•Voortaan ga ik weer met je uit!" kon digde" hij zijn 'U masker: db-u eigen avond aan. V va if «?if •l\»» dn a«r do b&lréigdi kón Micóïcl ziji Eon kostelijk voorbeeld uk tie prak- ■bedenkende, dat hij tijk. Te Amsterdam bestaat een vcr-jli:ul' ^Mionk hij Mn; eeniging van winkeliers tot gezamun-1l" D I Hot regiment vcri lijken inkoop van goederen. Am li»'t ^rcn-, n in de vla eind van het eerste jaar bleek reeds, j vader even omhelzen, dat deze winkeliers-organisatie 22' Dè oude krijgsman verborgzijuc .•iitiocriu procent winst had gemaakt en veel|Bad ''U l,iet óuöorvèii-fen, dat men c voordeeliger gewerkt dan Eigen Hulp. Nu wordt betoogd, dat als alle hoo; i dvr •n 1 milftniio gCrnngvni?. I opzijn loste unfinu k Gij ctlloozv me dailles en litxon té aAftsvhrtuwf;:. in groou» 1 wiiUrilöviieh hftnds?c!:«.itjn«)u giit'gon zijne uen 1 vingers schuil; met ceil gevoel als hem vroe- gcf overviel enkele oègenbfifckeii voor do heelhuids uit 'den oorlog kon tcrugkceicn? bin nieuwe lauweren vielen er misschien vodr Frankrijk te oogs'en, en het «ma- t hém, dat zijn zoon alleen vertrok da: hij winkeliers zicli aansluiten, de too- met (en stiydo mocht gaan .ils zijn kind. komst voor hen veel verbeterd is. Er j zal meent men, dan voor Eigen Hulp geen reden van beslaan meer zijn en aan »cen ontbindendo kracht in onze maatschappij" zal de working benomen worden. Doch alle winkeliers moeten zich doen inschrijven voor hun syndi caat. Alleen op die wijze meent m n 9*den draak" le kunnen verslaan. N. P. M. Neen, uet sold.itenbloud verion Hum J zich niut. Reads by het eerste treilen ma dan vijand won Michiél de soi g'.anUstfcpm i llij verblijdde zich ei niet over, want /.ij werden vastgehecht op de mouw van een verwouiieiing. Klook had hij zijn plicht gedaan overal was bij de eerste in het vuur, de voorste bij lederen aanval, de laatste, om terug te deinzen, wanneer het droeve signaal voor den aftocht klonk. Hij was echter niet ontmoedigJ, wijl hij rekende op een toekomstige zegepraal Binnen Metz door de Dun: e ngesloten, moest hij zijn ongeduld bt Sergeant Lenoir was een beeld van een soldaat zijn mouwvest met drie chevrons, met zijne borst, overzaaid met eereleekens eerste kogels schuiielde» lie;' hij heen en weder, dc spoorlijn afziende, ie Ier oogenblik zijn hot I'ge raadplegend. De trein, dio dc leerlingen van Saint Cyr moest vervoeren, kwam eeist om negen uur aan; m zeven uur stond vader Lenoir ai voor het sla lion; hij slenterde wat door de straten uo toen. zijn engedu'd niet langer kunnend o bedwingen, betrad hij liet perron. Terwijl liij zijn jongen verbeidde, stelde liij zich wcor voor dat jonge loteliugengelaat, dat hij by het uitl/reken van den oorlog voor de laatste maal .omhelsd hnd; verder teruggaande in het verleden, zag hij hem weder als uitgelaten schooljongen, als de lachende kleine met blonde lokken, het beeli der dierdaro, welke hij nog beschrcidde Ken schril gefluit doorsnijdt dc lucht, do trein snelt aan, slaat onder dreunend ge knars s t i Een gansöhe scha&i van idh ieren in splin- troepen I tern;eu'*e uniform stapte uil, mengde ziult •.V i gen. onder elk ai Vrootyk geroep, gelach klonk Het eerstvolgend treffen bewees, dat LI -■•-t perron, geed gezien i.ad de vijand trok terug. Di?e l>j» het zien van nl Jij j.'li ji g»i. i'. dagen streed hij mot zijne makkers ris een I oude soldaat enkel nog de krijgu.uelH,

Peel en Maas | 1904 | | pagina 1