W. van den Muripkhof-Sassen
OOSTRUM
en de Miraculeuze Kapel.
VENltA/ X() .1"
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1898.
NEGENTIENDE,:/AARGANG.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor VltftltAY
franco per post
voor fiet buitenland
afzonderlijke
I'ij vooruitbetaling
85 c.
6 c.
Uitgever:
Doze Courant verschijnt icderen Zaterdag,
Prijs der A.dv
van I4 regels
elke regel meer
groote letters en vignetten n
Adveitentiën; 3maal geplaatst
Advertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrij
dag vóór 2 uur 's middags
te bezorgen aan het Eureau van
nPeel en Maas" te Venray.
VII.
Processien te Oostrum.
a. Ooslrum.
Voor dat andere procession hot
miraculeus bedil kwaiuon vereeien,
geschiedde reeds te Ooslrum de plech
tige. otndrachl van dat miraculous
beeld, en zulks op «Ion kermisdag.
Reeds in 1590 vinden w ij van deze
processie melding gemaakt.
Denkelijk werd hot beeld door zes
jonkvrouwen, zoogenaamde Liovo-
X'iouvvemneiclen of bruiden, op een
troontje cf berrie gedragen.
Op don inventaris van 1665 slaan
behalve 2 vanen, vermeld 0 «eroonc'"
voor de r.bruijto", zijmie kroontjes of
kransen, waarmede do hoofden der
draagsters in den oploehl getooid
waren.
Hoelang deze omdracht hoeft plaats
gehad, is ons onbek- m), maar in de
vorige eeuw woidt er geen melding
moer van gemaakt.
De Weleerw. hoer rector bodewijk
Rmvaekcrs horsielde in 1§01 de aloude
omdracht met hei beeld.
De processie trok loc» over den
prooien weg van Ooslrum naar <"-is-
lereU via Spralanl. doch later moest
vo-M-ns de wUoiijet» in zake procession
de omdracht beperkt worden tot het
kerkhof om de kapel.
b. Venray.
Wanneer de processie uit de.
moederkerk (e Venray voor het eerst
naar Oosuum ter bedevaart getogen is.
is ons bij gebrek aan nadere bescheiden
onbekend gebleven, maar zeer zeker
he.ft ze reeds in het jaar 1721 ge
trokken.
Vroeger trok van Venray en moer
andere dorpen in tb-zo streek, zooais
Riitierswijck, W« 11 enz eene processie
naar do in 1612 ontstane bmlevaai is-
piaals Kevelaar, doch deze processien
zijn naderhand, gede.olijk ook om
destijds toorkomende misbruiken logen
te gaan, opgeheven,
In 1775 werd onfier dc offerkaars
van de parochie te Venray een
kopenn plaat ge'ocht, waarop de
figuren uil het Vonraysch wapenschild
gedreven waren, namelijk de bijenkorf
waarbij de kiuislings liggende Sint
lMetersjleutel®.
UV.. -!-»(.«,•• e- ,..«1.11 1u E-
oen andere waskaars geeft het geheele,
wapen te aauscliuuwen.
Alles nam zijn geregeld verloop tot
aan de Franscho Republiek, loeii dooi
de ovcrhecrscheis alle uiterlijk gods
dienstig vei toon verboden en hioi legen
ook in ons Ruenh parlement do streng
ste maatregelen genomen werden.
Zoo was zelfs in geheel katholieke
parochiën hot begiaveu der afgestorven
geloovigen onder assist.-nlie van den
piiester in amb sgewaad vcibuilni.
M t de piocessien ging hel niet
boter.
l)on 10 Juli 1798 118 Mess.dor I)
verscheen een schei p besluit tegen hel
houden van processien buiten dc kerk
gebouwen.
Do openbare bedetocht naaf. Oostrum
was dus ook door liet Fransche gezag
verboden.
Het schijnt echter dat men in Venray
hierover niet erg tevreden was, want
op St. Jacobsdag (25 Juli) trokken bij
w-ijze van protest de manspersonen in
groepen, mol dc offerkaars bij zich,
naar het geliefde Oi-stium, om zoo
hunne hulde te brengen aan Maria, en
de aloude, processie levendig te houden:
s anderendaags, op St. Annadag,
geschiedde hetzelfde dóór de vrouwe
lijke bevolking van Vcnrav.
Bij dit protest is het echter gebleven
en men wachtte gunstig: r lijden af om
de vroegere bedevaart n«.ar Oostrum te
hei stellen.
Kerst in 1808, dus na tien jaren
ondei breken», trok weer de processie
van enray, op liet I -ilrooniecst dei-
kapel, S September, naar Oostrum.
Nog in In t begin doz'-r eeuw trok de
O.'Struniscbe O. L. Vrouwe Gilde de
Vemaysche processie genigo minuien
veldwaarls in legcnio'f.i, et n gdn uik
J;i' - i - ■-
dien niet meer hersteld is.
Sedert trekt de pioet-ssic op 0. L.
Vr. Geboot lo dos nmrgens ten 8 ure
uit do Parochiekerk, nW-nit haren-weg
door de Holstraat en komt door de
bumt Lull Ooslrum bomen, in den
laaisum lijd vergezeld en opgeluislcrd
dooi de muziek van de Fanfare Enlerpe
van Venray.
Na afloop van de plechtige Hoogmis
mol I'redic. tie, die om 9 ure in de
miraculeii.se Kapel gecelebreerd wordt,
liC.-ml men ecuigmi rusttijd, waarin aan
de muzikanton, zangers, vaandragers,
bruidjes, diode 2 idlcrlinaföon droegen
enz. eene verkwikking wordt aange
boden.
l)e terugtocht heeft plaats door het
Oosirumsch Veld, langs de Huls en het
bidkapelletje van de H. Moeder Anna
op liet Brukske.
Op dit kapelletje staat de volgende
uiinoodiging te lezen:
0 Menscli! Vergeet toch niet te cere,
Die moeder is van die den fleere
Als reine Magct heeft gebaard.
I)ic zegen gaf voor vloek op aard!
Na het Ven ray.scli Veld gepasseerd
te zijn wordt in dc kloosterkerk der
Eerw. Paters Franciscanen de zegen
nn-t het Allerheiligste gegeven, waarna
men door de I'aterstraat. Groote Straat
en Markt, onder hel zingen van r'lV
Deuin Lnudnmus" weer de parucjiic-
kcik binnentrekt.
Eene plechtige processie had plaats
op het feest van O. L. Vr. Geboorte,
Maandag 8 September 1802, toen de
kapel in het bezit geleld zou worden
van eene reliquie der Allerzaligste
Maagd Maria, een schat die ze tol
dusverre niet bezeten had.
Mof hel pluvjaic bekleed droeg
.p.,...- .y-ir, j| ;ielf hei heilig-overblijf
sel', (Cl Wijf
inwoners van Ooslrum aan het bede
huisje van Sint Aalonius te Lull werd
opgewacht.
In rijen geschaard stonden de school
kinderen met veelkleurige vaatuj'-s in
de hand, en eene groote schare mannen
en vrouwen uit Lull, Boshuizen en
Oosti uui sloot zich aldaar vreugdevol bij
den loci t aan, om door het geheel niet
vlaggen wrsieide dorpje Maiia's heilig
dom binnen te treden.
Zeventig jaren had dn hedevaarfs-
precessie ongehinderd kunnen plaats
grijpen, Den tussclien dn jaren 1870
en 1880 vn Uegecriugsw ege ver
schil lei.de moeieüjkhcden werden in
liet léven geroepen, om deze uitingen
van het Katholieke leven in Limburg
te belemmeren.
Op Zondag 8 September 187S, toen
volgens ouder gewoonte de processie
uit'rok. stonden in rle Hofstraat de
marechaussees van Horst op wacht en
maakten Pastoor Van Haeff proces
verbaal, terw iji op (lei:Zélfden dag ook
de processie van Horst naar Tinnray
\ci baliseerd werd.
Men scheen echter geen termen te
kunnen vinden, althans beide vervolgin
gen zijn in den steek gebleven, en de
Feuilleton.
Geschiedkundig verhaal uit den
tijd der Frausche Revolutie.
15
Do vr. nw des baizes, wnnr liciubik lijde
lijk vc'tocfd, bad kennis met den cipier dor
gevangenis, cn verschafte licm den toegang
tui diens woning.
Deze man, van een iu\v rn onbeschaafd
ooi komen, mishaagde Hci.diik ten hoogste,
cn gnni'iie had lii,j all'n ingang met hein
vei meden, indien hij met gehoopi led van
hem eenige inlichting aangaande zij» moester
te hckonieu.
Maar do cipier was geen vriend van pralen
of hel moest zijn slok paardje, do republiek
of de aiisiocraieii heli If--n.
Dan was hij in zijn element, ei. gaarne
zon hij alle adclijken en priesieis verdelgd
h'-hhen.
Het was daarom niet eene woeste vreugde,
dat hij hel verzoek inwilligde van II.-mink,
om de lijsten te zien, wam-op de namen
vermeld waren van hen, die voor do hloedigo
rechtbank van Ganit-r verschenen, cn reeds
lin'i leven onder dc ï'ipublikcinsche valbijl
veilorcn hadden.
Met gretigheid weiden deze lijsten door
Hendrik vo:slundcn. want zij konden hem
de overtuiging schenken, of do Markies du
M-iit nog le. tde of met.
T"t zijne vr»Ugdo had hij den naam zijns
nu esters t«t nog toe op gocn dier lijsten
zien verschijnen.
Heads gevoelde hij do hoop, die bijna in
zijn Inn t uitgedoofd was, weer e, b-vendig u.
loeit hij op zekeren dag een lijst in handen
kreeg, waai up met groote lettors den naam
stond:
Makkiks nu Mont.
Bij l.et vernemen van dit noodlottig nieuws
i;«-t llendnk het papier uit zijne bevende
handen vallen.
Gelukkig dat de cipier geelt geinige was
van zijne onimeiing. want dan ware hij
ongel vvyfeld als rei dacht gevangen genomen
en vi lm en geweest
Te huis gekomen verhaalde hij aan zijne
ki'Stvtouw de droevige tijding, en deelde
haar levens mede, dal hij HU spoedig wilde
vertrekken.
Nog eene enkele poging wilde hij aanwen
den om iets van den kleinen Kduard lo
Aeutêloos, om geen argwaan te verwekken
met de handen in de zakken, wandelde hy
nog eens door de stuiten, et» liet zijn schelpen
blik onveunoeid rond gaan.
Hij volgde zelfs dc kar dor veroordeelden
naar hei schavot, ging tu velschillende wo
ningen en informeerde zoo bedacht mogelijk,
doch van den vet misten knaap was geen
spoor te ontdekken.
Moe voorzichtig ook, toch waren zijne
handelingen mot onopgemerkt gebleven by
de handlangers van Carriolu
Denzelfden nacht werd hij door eenige
ï-'-puhlikeinsehe soldaten gevangen genomen
en in de gevangenis gowoipen.
Thans had hij ten volle' gelegenheid, om
die verschi iivk.-lijke holen der menschelijikü
diende van nabij gade te slatin.
I)e steiksie verbeeldingskracht kan zich
niet voorstellen, wat hier to aanschouwen
was.
Ouden en jongen, grysruuds en kinderen,
priesters cn adelijken, onschuldige» eu schul
digen waren hier vereenigd.
Al! en wachten echter met ongeduld het
oogenbük af, waan-p Initi nnnm zou worden
afgeriep.n, om te verschijnen voor den
bloedraad van het sehrikbowmJ, welks vonnis
steeds luidde: de doodstraf.
Twee dagen had liendtik reeds in de
gevangenis dom geb-acht. toen men eindelijk
zijn naam afliep, nn hij d-.Oi cemge soldaten
gevolgd hei mooidInd verliet.
Nog slechts weinig tijj, dacht hij, en ik
zal met liet a.iiuschc afgerekend hebben. In
Güas naam ik ga den dood geiusl tegemoet,
in het bewuS'zyii niets Jftn mijn plicht ge-
dian tc hebben.
In plaats van hem oiluiiddclijk door den
groote» gang te luiden, die naar de poort der
gevangenis v< erde, werd thy naai- de woning
des cipicis geleid, alwaar t.ij ccuigu oogen-
blikken moest wachten.
Na eenige minu'cn vori. angstige spanning
zag Hendiik zynu koslvBouw biinieiiueden,
die heui tot zij pp gtvojtc vcibaztr.g zijne
invrijheidstelling overhandigde.
Door haar vei ge/,old verliet hij de akelige
gevangenis, en te hui» gekomen verhaalde de
goede vrouw hem hoeveel moeite liet haat had
gekost om Imn vtij to ktijgen.
Ofschoon ik u thans aan de klauwen
van den tijger oiitiilkt leb. voegde zij er hij,
vind ik het nog'hans raadzaam, dut gij zoo
spoedig mogelijk do stad verlaat.
Kn do knaap dan vroeg de trouwe
Hendrik.
Mocht ik te eeniger lijd iets van hem
vciil'-men, dan wil ik hem gaarne als eene
moeder verzorgen, totdat weer betere tijden
aanbreken.
Gij zijt eene edele vrouw, sprak
Hendrik, en God zal u voor uwe goedheid
belonnen.
Kornis den volgenden dag verliet Hendrik
Nan'cs
H- ewcl iiy spoedig doorreisde, beving hom
een otivei kl larlmre angst, eu hij beefde voor
lot ongenhbk, wun-op by zijne meesteres
zou weer/ion. en haar zulke droevige tijding
moest inciledeeleii.
Onderweg veiicm hy dat de republikeinen
zich in den jaatsteu tijd wed' r aan ergcrli.ke
g.'Wfllddudighoden cn giuwclcn hadden schul
dig gemankt.
Als eene wilde horde, alles vernielend,
hadden de soidaleu zich over hei platte land
oi spreid.
O God, bewaar toch inync goede mees
teres. die reeds zoo zwaar bipioeld is, zuchtte
de trouwe bediende.
Hoe dichter Dij de plan's naderde, waar
zijne meesteres woonde, hoe lang/amcr zijn
prom-ssien In-lbon thans nog geregeld
ieder jaar plaats.
c. Oirlo.
Dez<; procossio, welke van de vorige
eeuw daptcekenf, bezoekt jaarlijks de
kapel, op hel feest van O. L. Vróuw
Hemelvaart, 15 Augustus.
Onder de olFerkaars geven do
woorden «Processie van Oirlo" de
herkomst te kennen.
In 1890 weiden door toedoen van
den Woleei'w. Rector Jeuken van Cas-
tenray een sierlijk schild en kaars
Oosti uni Oirlo 1890".
Na de Franscho \ervolgiug, sinds
1808 kwam Oirlo geregeld ter
bedevaart.
dG cisli'i 'i'iiJ/rtf/apvw.
De oude parochie Geistoren, waartoe
lot het jaar L01 het Cuijksche dorp
Maasliees behuoitlo, kwam in de vorige
eeuw geregeld Zondags in du Octaaf
van O. L. Vr. Geboorte (Oostrnmsche
kerniis) het gonadi beeld bezoeken.
Uitgaven voor din processien vindt
uien nog gehoekt i:i 1793.
Sinds den zoogenaainden Franschen
tijd heeft deze bedetochi niet meer
plaats gehad.
Wordt servolrjd.
IrcJ weid en hoe angstiger hem In t hart
klopte.
Koiïiaan. het moet er toch van komen,
sprak hij. zich zei veil geruststellend, en
dokter Th'-od. ius Uau hel haar voorzichtig
lucdedecli'ii.
Ma n- wat is dat? vervolgde hij, bon ik
nu verdwaald ik kan nergens den toren
ontdek ken
Als van den hl.ksem getroffen stond hij
cetiigo cogenhlikkcn later aan den ingang van
het d"i p siil.
Het gezicht dm zich aan hrm voordeed,
was wel in staat, den schrik, die hem om het
har": slc-g, te billijken.
Het dotp, dat hij voor weinige dagen
veil-'ten had, was in een puinhoop veinlulml,
en akelig.gf ijnsden herii die zwart geblakerde
halken en die veilatein: puinho' pefi aan.
Als een waanzinnige yldc hij naar l.et huis
des gem-esheci s.
Helaas! Int was g«*!yk de overige vei woest
en ook de pacliltioeve was aan de vernieling
pvys gegeven.
Geen levend wezen vert mnde zich iu den
on.tick, «-li zells de zon veischool ziel: achter
dikke wulken, eu weigerde liet ireutige
looiicel 'e lieschyiien.
Al» vernietigd zeite Hendrik zich neder op
de puinhoo) en van dc afgebrande hoeve van
zijn vriend Pieter.
Di overpeinzingen verdioj t hemeikle Dij niet
dut el-u man, met gebogen hoofd eu ecu
zwnren knocsiigen slok in ue hand, hem
langzaam lia-Jei de.
De mau stond S'.il.
Wordt vervul yd.
