Weekblad voer ?3 Liefelijke woorden. Een partij Schaak, ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1895. ZESTIENDE ARGANG. Xo. 35. Abonnementsprijs per kwartaal. vnor Vrnray franco per post voor lici buitenland afzonderlijke nummers DO c. 05 c. 85 c. 6 c. Uitgev L. A, SA Deze Courant verscliij dvertentien of Ingezonden i Stukken gelieve men *s Vrij- ■dags vóór 2 uur "s middags te bezorgen aan het Bureau van »Peel en Maas'' te "Venray. De macht van het woord is on weerstaanbaar. Het den mensch ge schonken vermogen om door mede- deeling zijner gedachten invloed uit te oefenen op het denken van anderen wordt onophoudelijk aangewend, werkt in alle richtingen, vereenigl ons tot groepen, die verder door hetzelfde middel in onderling verband worden gehouden. Aan die gedachte uiting hebben we behoefte: niet te mogen spreken zou den we als een duldeloozc kwelling beschouwen. Hoe treurig is niet bet lot van den ongelukkige, die, als straf voor oei) ern§fic yoiT?i'j,in. te.'ren de wellen door welke léven on eigen dom worden beschermd, tot afzonde ring is veroordeeld, zoodat hij slechts een enkel woord kan wisselen met zijn bewaker, hoogstens nu en dan een kort gesprek voeren met den hem bezoekenden geestelijke, en op deze geringe uitzonderingen na alleen is, alleen mei zijn sombere ge dachten, dia hij niet kan uitstorten in een vriendenhart in ruil voor een woord van deernis en opwekking! In den dagelijksehen omgang met familieleden en vrienden zijn liet -voor een groot deel slechts onbeduidende Eeuilleton. Re cel was klein en eng- liet eeltig numeu- blement bestond uil een zware lafel en twee eikenhouten stookm de grond was niet ruw matwerk bedekt en een grof gesneden kruis hing in een nis van den muur, waarboven een klein boogvenstertje een weinig licht in dit somber verblijf toeliet. Behalve dit beeld van berusting oil ontferming, was er geen sieraad 'op de naakte muren on man kon wel zeggen dat dit verblijf do woning van den dood was of liever de warlnkamer van hot graf. liet venster was zorgvuldig vjn y'eren traliën voorzien; dl de Sp ;i'soae voorzichtigheid kou deze eel onmogelijk veiliger of ongezel liger hebben geinaaki. Ruy Lopez stond voor den gevangen edel man, en de hertog begroette den nieuwen kerkvader met bijzondere hoffelijkheid. l)e blik waarmede zij elkander beschouwden omvatte duizend gedachten die niemand anders dan zij zelven konden verslaan. In liet oog van den bisschop las men hoe zwaar hem zijne zending viel on bovenal hoe pijnlijk hem de veroordeeling trof van een der eerste gunste lingen des konings ea den grootsten schaak speler van Spanje; de blik. van den gevangene verried alleen droefheid over de ongenado van een vereorden koning, het bewustzijn van onschuld eu smart van zoo vroeg zijn beminde donna Estclla te moeten voilaton en zyn ge liefkoosd schuakspel, waarin zijn tegenwoor dige biechtvader vroeger zijn leermeester was geweest. De bewijzen van de misduad waar vuu de hertog beschuldigd was, waren echter dingen, welke wij elkander zeggen, en, mei een critisch oog beschouwd, zouden zij heel goed verzwegen kun nen worden. Toch zou het een leegte geven en een gemis veroorzaken, in dien we de gewoonte aannamen slechts dan te spreken als we iets gewichtigs hebben te zeggen. Wij moeten voort durend den klank der stem liooren van degenen, die wij liefhebben, en onze eigene moet daarbij modelclinken ook tot ons eigen genoegen. Gelijk de vogels kwinkelccren in bel bosch, zonder zich toe t« leggen op muzikale phraseering, zonder er zich over te bekommeren dat dozelfde klanken, welke zij ten beste geven, voor dui zend anderen hunner rasgenooten dui zenden maleu achtereen worden voort gebracht, zoo vervullen wij met het woord, dikwijls zonder ernstige bolcckcnis, gewoonlijk meer dan alle daagse!), de ruimte der woning eu dragen daardoor in niet geringe mate bij. haar lot een gezellig verblijf te Kr zijn "zoogenaamde «stillen", die maar weinig den mond openen en alleen bij bepaalde noodzakelijkheid. Gewoonlijk huuut men hen voor den kers; elk woord dat van hun lippen vlooit heet weloverwogen, 't Is mogelijk en wij zullen niets tot hun nadeel zeggen: alleen gelooven wc niet dat zij tol de meest aangename leden van een gezelschap behooren, hoe nuttig ook hun inwendig verrichte geestelijke arbeid voor de ontwikkeling dor menschheid zijn moge. Aan den an deren kant. o ja, volmaakt zijn we het inct u eens, dat gij het bijzijn van ernstigen aard, maar vooral hol stuk van zijn hand, waarop hij een moordaanslag op Filips II voorsloeg on dat men op weg naar het hof van Frankrijk had onderschept. Don Guzman iuid voor zijn rechters het strengste stilzwijgen bewaard Gedurende de voorlezing van zijn vonnis was bij niet verbleekt, maai de misdaad was met ontkend en hij was schuldig bevonden. Met koele minachting luisterde hij naar de vermaning om toch zijn schuld te bekoniion, die de rechters hein op harden, mecdoogonloo/.en loon toevoegden, liet. eenigo wal zijneiel met weedom vervulde was de gedachte, dat donna listella, onbewust van liet doodvonnis, dat hij weldra zou ouder gaan, in haar kasteel aan do oevers van den Guadalquivir, steeds zijn terugkomst wachtte. Zijn hart bloedde om haar en deed hem al het overige vergoten. Ruy Lopez was do cel niet alléén binnen getreden: de beul was aan zijn zijde en maak te van de gelegenheid gebruik uui den hertog hot antwoord en hul busimi des konings aan te kondigen. Ru kon deze inudcdeeluig sleolus bevestigen. De hertog hoorde haar sulzwijgend aan, on zich vervolgens tot Ca- l.ivar wendend, sprak hij, zonder de iniuslo ontroering te laten blijken »Over drie uren ben ik tot uwe beschik king." De scherprechter begreep de bedoeling dezer woorden en verwijderde zich. De hertog bleel met den bisschop alleen. Ruy beefde, maar de hertog bleef kalm en terwijl hij de hand van zijn vriend vatte, zeide hij: -Wij hebben oikaiider m gelukkiger omstandigheden ontmoet." "Zoo is het," antwoordde Ruy op deu toon van een veroordeelde. "Veel gelukkiger omslandighedou 1" ver volgde de hertog. "Herinnert gij u nog do be roemde partij selutalt die gij voor liet hof met van (lezen nog verr rerkiest, boven dat van de onverm -wier mond geen ooj die maar voortramm wat. onvcrschi Prijs der Advertentiën: vnn 15 regels 30 e. elke regel meer 6 c. groote letters cn vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. SEIST, iederen Zaterdag. de babbelaars, blik stil staat," n over alles en of er iemand naar hen luistert o iet er. dio men welccns een halven lag in een cel zou willen stoppen eens rust van hen (c hebben. Zoo it meri alweer, er is een maat in al hoe mooi en aardig het vogölije ok zingt, niet zelden vinden wij et noodig een doek over de kooi li hangen, en met welk een genoegn we ook luis teren naar het snoJg gekeuvel van vroolijke kindertjes,Ir komt een tijd dat wij zeggen»3jui, kleintjes, het mondje wat laten rushn!" Er is bab belen, keuvelen, pratcb en spreken; elke van deze schakelingen van het gebruik des levenden voords heeft zijn lijd en moet zich riJhleu naar de omstaudigheden. I sIJw jvnnpd .-/ii .-nlri/vi liefelijk, met gij een iegelijk moe* antwoorden.' Deze aanbeveling van den apostel voert ons tot het innerlijke van du practijk dos dagelijkschon levens. Liefelijk is bet woord dat aangenaam is te hoorcn, dat ons opwekt, onze stemming verheldert, den indruk geeft van vriendelijke gezindheid, ons aan trekt en verwarmt, liet doet ons ge voel weldadig aan en laat ook het vorstand niet onbevredigd. Menigmaal is het hoofdzakelijk tot hel laatste gericht; immers, weten is ons een behoefte, vermeerdering van kennis een genot, en wie ons dat, in aan- I'aoli Bay gespeeld hebtTeen leunde do koning op mijn rechterarm." "Al dio herinneringen zijn thans nutte- loo3. mijn zoon," sprak de bisschop. Verlies uw tijd niet met ijdde woorden, maar gebruik hem om u met den hemel le verzoenen, wam deze wil altijd naar ons luisteren. Wij zullen gezamenlijk de stichtelijke overdenkingen lozen, en Jaarna willen wij hopen uw ziel van haar smetten te reinigen als voorbereiding voor den groeten overgang." "Overgang herhaalde de hertog. "Zeg liever, mijn vader: het leven is een schaak spel." "Ik heb vergoten waar deze woorden voeikomen.; maar ik woet Jat zij betoekeuen dat evenals de vorsc-hilloude stukken op het schaakbord, de ruonsehen op aarde bestemd zijn een veiscin lende rol to spelen. Ieder heeft zijn lot, zijn afkomst, zijn loopbaan on fortuin, en als het spel uit is worden do doo den in liet graf gostopt. evenals de stukken van liet schuakspel In do does worden gebor gen." -Ik herinner mij, dat die woorden in -Don Qui sol, té" voorkomen," zeide Ilny; eu liet antwoord van S.inclio dat er op volgt, luidt aldus: «Hoe goed de vergelijking ooit moge zijn, is zij zoo nieuw niet of zij is reeds vroeger gehoord! "Maar laten wy ons thans lot God verhellen, mijn «pon." «Ik ben uw geliefkoosde leerling zoo wel u's uw tegenstander geweest," vervolgde de hertog afgetrokken, zonder op die verma ning te letten. -Dat is waar," zeide Ruy. Gij zijt een groot meester en het strekte mij tot eer zulk oen waardig leerling te bobben. Docli thans neergeknield, mijn zoon Don Guzman zonk op zijn knieën neder en beleed zijn zonden aan Ruy Lopez, die deze biecht schreiend ontving. Ei) toen do hertog geëindigd had dat is te zeggen iwoo uren trekkelijken vorm verschaffen kan cn wil, behoort zeker niet lot tic minsten onder onze vrienden. Is daarmede gezegd, dat elk woord hetwelk ons niet aangenaam in de ooreri klinkt, moet worden afgewezen? Behoort, als wij dwalen en denkeu, in spreken, in handelen, de terecht wijzing, de vermaning, de berisping in de taal van den dagolij ksehen om gang niet thuis? Is liet volstrekt ver boden, zelfs den toon van verontwaar diging aan te slaan, als er iets af keurenswaardig is gezegd of gedaan Wie er zoo over oordeelt, miskent den aard onzer wederzijdscbe verplich tingen. Wij zijn niet op de wereld uitsluitend om elkander aangenaam le zijn: hoogere eischen zijn ons gesteld ten opzichte van de zedelijke opbou wing. De samenleving is niet gehuld in een vlekkeloos gewaad, dat wc slechts hebben te verheerlijken, en het gaat niet aan de smetten lo bedekken door er over le zwijgen; wie immer gesprek Ren nfoèu-u sic.' ül.WjiW heid de eerste plaats toekennen." Slot volgt. Ongeschilde Ancduppelcn. Het voorzetten van ongeschilde ge kookte aardappelen, zou hoogst waar schijnlijk velen bevreemden en 't inag dan ook niet worden ontkend, dat bet gezicht daarvan minder aangenaam is. Men behoeft nu echter de schillen niet op le eten, maar men zou de later, want de biecht onder hot zogol der kork was lang on innig «ogende de bisschop den gevangene en gaf hem den nil int. Er bleef nog één uur over. De veroordeelde staple in zijn cel op en neder en richtte her haaldelijk zijn blikken naar de deur; meer dan eens kwam zelfs het dankbeeld bij hem op, Calavar en zijn handlangers le roepen. De doodsangst was gekomen en al wachtend verloor de hertog zijn standvastigheid. Ruy L"pez had zijn taak vervuld, en ofschoon hy tot het laatste oogenblik hij den gevangene wilde blijven, waren alle vermaningen thans geëindigd. De ziel was gelouterd on de pries ter was op dit oogenblik niets meer dan een gewoon mensch. Hij begreep uun welke out nioedigende overpeinzingen dit anders zoo heldhnf'ig karakter ten prooi was en had zoo gaarne mts wiilou doen om hem dio marte lende oogcnhükken van afwachting te ver lichten, doch ofschoon hij er over nadacht, duurde hel conigcu tijd eer hij iets kon viiuleu dat zijn lijden wellicht ko:i verzachten, "Indien oen pari ij schaak niet al te we- reldseh whs," dacht hij overluid. -Dat is een uitmuntend denkbeeldriep do hertog, door do zeldzaamheid van dit voor stel weer aan den somberen kring zijner ge dachten ontrukt, -lien partij schaalt tot af scheid uitmuntend!" «Gij wilt dusvroeg Ruy. -Maar de stukken, mijn vriend." zei de iiertog. -- -Die hol) ik altijd hij mij." glim lach lo Ruy en haalde ceu kostbaar klein schaakspel te voorschijn. De s tikken werden opgezet, de speleis namen plaats en waren spoedig in hun spel verdiept, liet was een zonderling lafcreel, lie- penseel van een Rembrandt waardig. I)u zonneschijn spoelde op liet hlooko doch edele gelaat Vuu Guzman, eu yo: lichtte de goedaat' aardappelen voor het gebruik van de schil moeten ontdoen. De voedingswaarde van aardappe len is gering, cn door ze vóór het koken te schillen, gaat 14 van het voedingssap verloren. Kookt men ze echter ongeschild, dan bedraagt dat. verlies aan sap slechts 3 °/0. Dit be wijst dus, dat door het schillen een groot verlies aan voedingswaarde- wordt veroorzaakt. Door verschillende- onderzoekingen is men tot deze ont dekking gekomen en uit de genomen proefnemingen blijkt tevens, dat ge bakken aardappelen lichter te verte ren zijn <lan gekookte. Het ligt dus voor de hand, dat de voedingswaarde van geroosterde of gebakken aard appelen beduidend grooter is dan vans gekookte. Gekookte of rauwe Eieren. Soms gebeurt het wel in de huis houding, dat eieren die gekookt zijn, lusscbeu ongekookte verzeild rakeiu éfl. wel het radicaalste middel om- ze vaii'ae seïiaaV staal tegenover, dat cr dart altijd een ei te veel gebroken is, of althans een wat men liever heel bad gehouden. Keu zeer eenvoudig, practised! middel, za! zeker velen welkom zijn. Men neemt de eieren, natuurlijk ieder afzonderlijk aan de punten tus- schcn duim cn wijsvinger en draait zo zoo op een tafel of een plat vlak, even als een tol rond. Het spreekt van zelf dat het ei op een punt der zijvlakken moet draaien. De ongekookte eieren draaien slechts een korten tijd oij dan dig® trekken van Ruy, die door dit, spel zijn. tranen van modelijden zocht te. bedwingen en, den folterenden tijd poogde to verkorten. De aandoeningen der twee spelers waren, zeer verschillend. Ruy speelde met een ver- sirooïdheid dio hem anders niet eigen was. ea daardoor lang zoo schitterend niet ais ge woonlijk. Do edelman, daarentegen, door een dier raadselachtige verschijnselen waaraan da. menschelijke natuur zoo rijk is. speelde met buitengewone behendigheid en overleg. Het, Scherp vernuft d.it hij ten toon spreidde, kon vergeleken worden hij de laatste opflikkering der lamp vóór zij uitgaat, of by den laatsten zang van den stervenden zwaan. Het edela, hoofd had zich indei daad losgemaakt van da. aarde en allo moedeloozo gedachten, Guzman had zijn tegenstander met een on stuimigheid aango* nllou die hem van den be-;, gintie af bijna reeds de overwinning verzekerde en ofschoon hi; z.rli dipper verdedigde bevond Ruv dat al zijn pogingen vruchteloos waren. Het spel word hoe langer hoe ingewikkelder en de fijn geoefende spelers geraakten steeds; meer in vuur. Dc bisschop trachtte te ver geefs list onvermijdelijke schaakm it to voor komen dat hij reeds op. verren afstand ont waarde. en do Don (b'°ng an vermoeid voqt*. wiiftrl.s mot de opgewoudeuheid welke uit da zekerheid der overwinning woidl goboren. Wereld, tijd. 'omstandigheden, alles was vergeten de wereld was het schaakbordep elke zet werd gadegeslagen met een angst alsof er een luvuii van afding. Gelukkige be goocheling! Kon zij slechts voortduren I Maac neen. de lijJ ging zijn ri-gelmatigen gang dé» miilftleii. de kwartieren, hef imlve uur ver-? streek, en eindelijk brak hol uoodjottig oogen blik aan. P'prrff vervolgd.

Peel en Maas | 1895 | | pagina 1