De Doos van den Markies. ZATERDAG 6 Ar RIL 1895. ZESTIENDE JAARGANG. No. 14. Abonnementsprijs per kwartaal. TOOI* V UN li A Y franco per post voor het buitenland afzonderlijke nummers 50 c. 65 c. 85 c. 6 c. Uitsrevei van l5 regels 30 c. clko regel meer G c. groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertcntiën, Smaal geplaatst, worden 2mnai berekend. L. A. SAB3EN. Deze Courant verschijnt; iedercn Zaterdag. p\ dvertentien of Ingezonden Stukken gelieve men 's Vrij- Ei BKdags vóór 2 uur *s middags te bezorgen aan bet Bureau van nPeel en Maas" te \?enray. Wat zijn schulden Schulden zijn de kankers, knagend aan volkswelvaart en huiselijk geluk, de kogels aan het been, die het grootste verstand, de hoogste begaafd heid met geweld naar omlaag trekken, de dood van allo vrijheid, de beulen van hel vertrouwen, dc schokkers van het crcdiot, de vernietigers van men- schenwaarde, het onkruid alle edele hoedanigheden verslikkend en over woekerend, de ondergang der huis gezinnen, dc oneerlijkheid gemaskerd, dc moordenaars van zedelijk gevoel, de draaikolken waarin eer, deugd, geluk jammerlijk ten gronde gaan. Er woidl zoo lichtzinnig over gc sprokenhij heeft schulden, hij zit er diep in, hij zet de tering niet naar de nering, hij verteert meer dan hij uitgeeft on men haalt er do schouders voor op, hot lijkt zoo iets heel ge woons dat schulden maken, liet zit in de lucht., in lmt bloed, schijnt het in onze dagen. Ieder maakt schulden, staten zoowel als particulieren; hot slaat zelfs gekleed, en is iels geniaals iets nobels bijna in zich hoog boven de eischen van het alledaagsclie ver heven te achten, er zich niet over te bekommeren of men een nadeelig saldo in zijn kas heeft, nog beter er Feuilleton. NOVELLE uit deu tijd vnn Mavia Thercsia. -Hel zal mij ceno eer zijn," antwoordde de graa eene buiging makende bovendien is zoo even do vrijheer voii iiach, de oom dor jonkvrouw, aangekomen, om haar naar bet kasteel baars vaders te brengen; de toestand van de gravin, hare moeder, eischte haie tegenwoordigheid.' Wolk een dubbele sm utriep I,mi ni ill.i in tranen uitbarstende; te weten, dut daar mijne goede moeder krank ligt, naar wclüe ik word heengetrokken sloor de banden des bloeds, en bier te moeten scheiden van mijne dierbare kcizoiinf' W ij ..Ilea /.ijn slaven van onzen plicht, inijiiu goede Luduull.i," zeide de vorstin, ter wijl zj een kus dilute op liet voorhoofd barer lievelinge; ga dus w.inriieea de uwe u roept. God inogu u zijn zogen verleeaonGij /uit nu den ei nst des levens teeren kennen, doch be waar ook de jeugdige frisclilieid uws iiui ten, opdat op nieuw uwe vroolykheid de sombere wolken van nfyil voorhoofd verdlijve, als wij ons in betere dagen zullen wederzien in de keizerlijke buig le Weenen of' bier in mijn dierbaar Hongarije. Vaarwel, Ludimlln, bid voor uw vaderland en voor uwe viiendin, Maria Thorosia Zij keerde zich snol om, om bare eigene ontroering ie volbergen en sloeg alleen den weg naar het slot in. Luide snikkend volgde haar Ludmilla aan dc zijde van den graaf liuro kinderlijk moedwillige g«.d.iclilen ver over te lachen, of er op le pochen. Hen, die geregeld hun rekeningen afdoen, die niels kooper. waarvoor zij het geld niet hebben ^liggen", zien zij met voorname minachting aan, dat zijn kruideniers, phi listers, ploerten. He rechlmaiige fierheid van degenen, die liever met eon betaalde oude jas loepen dan met een polsmantel waar voor zij het geld nog schuldig zijn is voor hen iets onbegrijpelijks, iels laags, iets belachelijks. Schaamte om hun schuldeischers onder de oogen te komen, voelden zij nooit, hen door allerlei schoono be loften voor hut oogenb!ik levieden le stellen is voor bon een pikante, grap pige bezigheid. Dan komt er natuur lijk eeu oogenbiik dat het niet langer zoo gaan kan. dat de eischen te luid en dc banden te drukkend worden. Ja, wat dan? Het gaat zoo het kan, men biedt een accoord aan, men schiijft wanhopende pathetische brie ven aan familie en vrienden, van wie. men weel dat zij. hoe rijk of hoe. arm ook een rechtmatige afkoer voor ichulde'ii koesteren en dos wat zij bezition veel of weinig hun eigen kunnen noemen, zij worden ge holpen voor het oogenbiik, maar een ommezien - en zij zitten er nog dieper, nog vaster in; zij zakken red deloos in den poel vau ellende, mis daad, zelfmoord. Wij spreken hier niet eens van kooplieden, die zaken doen van an der mansgeld en die door wisselruiterij valsche balansen en andere praktijken hun crediot trachlcn op te houden totdat do krach komt, zij zich failliet dwenen voor den ernst des ongenbliks Kon liaic droevig gestemde ziel nog denken aan dc doos van den markies de la Tuur en dcu sla penden lainiersjongen, dien zij, zonder zijn wtlen, lot werktuig gekozen bad van bare snakerij Een Imlf uur later rolde dc rcïskoeis van dcu vrijheer van Bach uit bet grafelijk sint. Aan de zijde des siiiltgen edelnuuis zat Lud milla, zijne* nicht. „Nog een langen blik wierp de.:o laatste naar de hooge vensters achter welke zij wis', dut Oostenrijks vorstinne w.«s neergeknield, I indende voor de onschuldige slachtoffers des oorlogs en in dat gebed kracht zoekende om aan bet lieil baars volks te den ken en te werken. II. -Nu. George, daar betrap ik ui op klaarlichten dag zitten slapengebeurt a dat meer. George De aangesp1 nkene stond o;>; voor hem stond lima me' een brief m de hand. -Ik wi de juist even naar uwe moeder ga-ui. w ant ik meende, dat gij reeds lang te luns waart, ging zij voort, en nu vind ik u hier in slaap 1" -Ik begrijp zelf niet boe ik zoo vast j-eb kunnen inslapen, Iirna, verontschuldigde zich Goo'ge; het is we! dc eerste una!, dat ik er mij op betrap, En toch verruilde ik dezen slaap voor geenon schat; want ik heb een droom gehad, zoo zoet en verlokkelijk, dat ik wel weasclieii mow, hem altijd voort te droonien -En mag men ook den inhoud van dien sobooren droom wetenvroeg Ilma op nieuwsgierigen toon. -Gij zult hom vernemen. Zie, bot was mij, of ik rfüj/.c-ken bier onder de rozenstrui ken zag zitten slapen. Daar trad een meisje op mij toe..." moeten aangeven en d?.p na vele men- t-clien van goed vertrouwen bedrogen te hebben met schoone Ir.niJen opnieuw beginnen; wij hebben alleen bet oog op diegenen voor win" het schulden maken als het ware c>n ziekte, een niet te overwinnen hebbelijkheid,- een levensbehoefte is. In hu: dagelijksche leven hoeten zij lurtjflijk, joviaal, gastvrij, weldadig, me-! betreurt het alleen tan hen dat zi geen grooler inkomen te vertereu hebben, zij zou den er zoo aangenaam 'au leven voor henzelf niet alleen maai ook anderen er van laten genieten. En men ver geet dat al hadden dc^.l gulle, royale tncnsclten het kapitaal m oen Roth schild of Van der Bik:- zij nog niet toe zouden kernen met haa inkomsten. Met hetgeen zij beziite:: worden ook hun eischen en begeerten grooter, totdat zij eindelijk door 'tiels tneer le stillen zijn. Onlangs las men ii de couranten dat een der prinsen *a:! Orleans, zooals men weet ec:i dei rijkste vorsten van Europa Dozijn eouigeq zoon Oiulei G, ■sL%lh!,V-j ten. Zulk een schande'-")Yjü een vader in liet aanschijn der geheelc wereld zeker niet op zij tl stamhouder laden, als hij niet vast overtuigd was dal hol jotigoraensch vroeg of laat het go- heelo fortuin, hoe ontzaglijk groot ook, zijner ouders zou verslinden. Afschuwwekkend voorbeeld foor dc scltuldenmakers is zeker de zooveel opzienbarende zaak Joniaux. Het proces beeft genoeg aangetoond hoe een vrouw van deftige af komst, hooge beschaving en groote ontwikkeling zich in een warnet van schulden wikkelde, waaruit zij zich niet red den kon dan door éen driedublelen moord. Haar weg naar het schavot liep over valsche wissels, onbetaalde rekeningen en leenbrievenzoo ver- v duisterd is reeds haar zedelijk gevi el dat zij in den brief waarin zij haar onschuld betuigt, nog durft spreken van haar vlekkeloos verleden, en in al dat geknoei en gemodder met andermans geld niets onteeremls meent te vinden. Groote genieën, die hun talent be dierven. hun karakter verlaagden, hun beginsels -verloochenden, hun geest verbitterden, zijn allen onverbeterlijke schulJemnakers geweest. Hun leven was hoogst ongelukkig, het eindigde in armoede, gebrek, dikwijls schande en de schuld daarvan moet in geen andere oorzaak gezocht worden dan in hun ongeneeslijke zucht lot schulden maken. Slot volgt. -Het meisje droeg: l.«ch mijne tic-kkcii hoop ik," viel Ilma lachend :n. Doch George antwoordde1 op ernstige» toon: -linie nekken zijn gewischi. intusschen de u ••Op Gem-ge voegde zij gij hier in trage rusi uwe keizerin En Let w ling de gestalte onzer vei l mij stond en alsof zij mij en opwekking toesprak. zich de droomliet ki-ijg mjn geheugen uit- .ve w.u-en hel niet. aij toe; «wat toeft Op ten strijd voor mij, alsof plotse- evene vorstin voor woorden van moed etder ontwikkelde ■el "ingaf kanonnen donderden, geweren knalden en zwaarden Icloltcrden ik e« hier sprong vooruit ami do spits van een ruit' drum, «ten degen in do opgeheven hand on u eef dour mijii-j dap pere schaar gevolgd, don vijand voor mij uit. "Leve. riep ik. c-n/.o keizerin! Overwinnen ol sier ven voor Maria'Ti iPrtóia George zweeg; zijn ostraalde van moed ii door de geestdrift -pt en overweldigd bleef eoiiigc oogenbiik kc i stil en nadenkend. cn begeestering. Ook llm baars verloofden ineegesh Dan echter vouwde zij Ie handen linie lippen fluisteidcu -Eu leid o bekoi in» »GÜ vindt toch al ijd het rechte!" ant woordde George; -wij dien het aan d« knuist overlaten of clev dninin waai held zal worden, of niets is dan dc schepping mijner verbeelding. Laat ons Ins over andere zaken spreken Hadt gij aaif uiijnc moeder en mij iets mede te doelen?" -Ja, Georgehex betreft mijn broeder. Generaal Iteipperg heeft hij Mnllwifz eone nederlaag geleden; er 'moet een nieuw leger worden uitgerust en o«k iiel regiment, wiar- toe Joseph behoort, is /pgaroepctiGo I gove, d «t hij me' zijn lichtvaardig karakter niet u.< slecht gezelschap konii «Al zou tiij ookhl eens een missing lie gaan, riep George, «lieti zal hij toch met Cl-scÜaftèifviW PcriilJiaomdi. Perziken bloeien reeds vroeg in 't voorjaar, op een tijd, dat er niet zelden nog tamelijk strenge nacht vorsten te vreezen zijn. We hebben hier toch op 't oog leiboomen tegen muren of schuttingen. Volle wind- slruiken bloeien eoist later. Vandaar ook dat deze dikwijls vrachten dragen terwijl de leiboomen er gceno voort brachten om de eenvoudige reden dat de bloesem bevroren is. Uit liet bo daartoe heeft God hem le brave ouders cn cene le deugdzame zuster geschonken/' "Ja. gij, jongelieden verdedigt elkander wederkeeriggaf Ilma lachend als hare moe ning te kennen. Maar- hoe is liet u uiel den markies gegaan, gij hebt hem toch niet. bo- leedigdï" »I)at is eene zaak, Ilma, waarover wij met moedor sprc.tèn zullen, antwoordde de jongeling: ik zal niet langer dulden, dat hij u zijne lafle vleitaal in de ooreti giet. Doch zie, is hij daar zelf niet van Oi-ntgo lakeien dos graven vergezeld? Zij schijnen iets te zoeken, tocli zeker de piuik niet van den edelen mar kies, <1 ie zich van zijn eerwaardig hoofd scheidde, toen hij oitvi ij willig een voetval voor mij deed?" Wat is er (assdioii u beiden voorgeval len, Geoi-gp?" Do lusschenkoinst .van een lakei onder- hrak het ail'wootd van GeorgeLet was een ruwe kei cl, ill— den held «au ons verbaal zij no betrekking en do genegenheid van Ilma nilS- gUU iffe. -Hei, Geoige!" .iel»t gij niet erne kost bare gouden doos genen, die de Leer mm kies zegt op deze plaits veiloreti le hebben i" nep hij reeds in de verte. "Ik weet mots van eeno «loos, antwoord- «le George op onver,-chilligen toon, en mijne betrekking verplicht mij ook ï-.i-t ie zoeken. «Vraag don nnbtsciiollen kerel of liij zich van deze plaats verwijderd heeft, sinus ik hier gevallen ben," riep de markies, dm in- tusseheii geimdoid was; ilc wil met dien lum mel, die mij getart lieeli, niet spieken. -Zeg den Imcr markies, antwoordde de jongeling, dut ik mij over hem beklagen zal hij onzen gonadigen hoor gianf. dien hij he- schimpt in een zijner bedienden. Overigens heb ik mij niet vaii deze jil mts verwijdei d, sedeit de nuukies op uol grasperk is gevallen, venstaande tnoct men nu niet ntleiden dat struiken zoo in den tuin gep-nnt to verkiezen zijn. In geen en deele; leiboomen brei g-n vroeger en dan nog veel smakelijker, geuriger vruch ten voort. Hoe nu te voorkomen dat de bloemen en jo.tgc scheuljes in 't vooijvu- bevriezen Vele lezers zullen ongetwijfeld zeg gen wel zet er tegen dien tijd des nachts rietmatten voor. Dat lean en is goed, doch geeft veel werlc en iedereen is niet in 't bezit van rietmatten. In dit geval is het veel eenvoudiger, intijds er voor te zorgen, dat do hoornen zich niet vroegtijdig gaan ontwikkolen r wel door ze, vóór de knoppen begin: t tc zwellen, in *t donker tc plaats- g dag en nacht. Men kan er bijv. een parlijije oude planken voor plaatsen, of wol .ou<l doek, kleeden enz. voor hangen. Heeft men ook deze niet, don zijn er wellicht wel groene takken van sparren, dennen, brem of iels dergel ijk te krijgen. Sluit de zon af, dat is a'lrs. Dat scherm materiaal wordt er z<>odra cU kii': gaan ontwikkelen .wee lang/..-; .- t voorWêggeirohfönT ne spreekt dat de boom zich niet in he fel donker mag ontwikkelen, het gewas zou dan te teer zijn, en toch van rlo kou lijden. Door de ontwikkeling ecu week of drie le vertragen kan men al veel winnen. Zoets smaak der Aardappelen. Een afdoend middel om den zoeten suiaak van aardappelen te doen ver dwijnen bestaat hierin door 's avonds te voren dc aardappelen te schillen, teen hij zijn stok wilde oprapenik heb wel zijn» pruik zien vullen, maar zijne dous met.' Ondanks de gloeiende blikken van den markies, konden de lakeien toch maar kwalijk ecu schaterlach onderdrukken. Dit was echte? juist nie: geschikt om do veihitteiiug van deu ouden snlu'jouker te verminderen. «Als de kerel al dien tijd hier is geweest liep hij met klimmende diift, moet hy ook welen, waar do doos gebleven is, als hij ze met gestolen heeft 1" George weid doodsbleek. »Dnt is to veel," riep hij, -ik een «lief!" -Men kan het niet welen," antwoordde do lakei, leivijl hij veel.böUekend de schouders optrek -in elf. geval zou mcu liet kuuiieu Onderzoeken." - Ellendelingriep George, terwijl Ilma zo If n tiwelijks hare drift ueieugeien kon, daar zie toe, of mijn zak gestolen goed bei g:, en dm moogt gij Je gevolg-n uwer woorden dragen, die slechts buut en nijd u ingegeven hebben 1" Bij de/e woorden keerde hij snel zijnen rok/nk om. zm.dat deszelfs Inhoud op d»n gr«n:d nel. Wal klonk daar als metaal p her kiezelzand? YV'nt ontlokte Ilma'© boist e»i en luiden schiceuw? Wot deed George, roerloos en bleek als een lijk, met wijd opengespalkte oogen ten giOiide staren? Dam- lag de m miste doos van don mnikr ill do zon te glinsteren; door den \ul was in-', deksel opengospiongen on het portret keizerin zieliiha,«r »eworden. Als ecu roofvogel «.p zijne prooi stort oude Ft'iillSOltman z:ch Oj. zijn verloren klei nood, terwijl hij zegepralend n triep «Heli ik liet mei gezegd, dat de kevel een «lief is 1 Grijpt lieiu aan en sleurt hem naar de gevangenis H oi vervol l.

Peel en Maas | 1895 | | pagina 1