Vertrouwen*
Het gouden Bidsnoer.
len en ander*
ZATETÏDAG 23 SEPTEMBER 1893
VEERTIENDE JA ARGAXG.
No. 39.
t&tl.
voor Yenray
franco per post
voor het bititonlnnd
afzonderlijko nummers
L,
Uitgevèr:
SASSEN.
Prijs der AxLvertentiên:
van 15 regels 30 c.
cllco regel meer 0 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Ad verten tiön, Smaal geplaatst, worden Smaal berekend.
Deze Courant verschijnt iederon Zaterdag.
Advertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men "s Vrij
dags vóór 2 uur 's middags
te bezorgen aan het Bureau van
»Peel en Maas"' te "Venray.
Zij, die zich voor het
volgende kwartaal op
„Peel en Maas" of het Geïllustreerd
Zondagsblad abonneeren, zullen
da nog deze maand verschijnende
nummers GRATIS ontvangen.
(Slot.) van No. 37.
Er is nog iels. Een werkgever kan
zijn arbeiders een volkomen vertrou
wen schonken, en toch nauwlettend
acht geven op hetgeen zij verrichten;
dat laatste sluit hel eerste niet uit.
De persoonlijke omgang moet het ge
voel van vertrouweu wokken, en de
wijze, waarop het toezicht wordt uit
geoefend, mag en zal het niet ver
zwakken. Een geniepige soort van
dwai-sltijkerij heeft op "heide partijen
een slechten invloed; er blijkt uit dat
het vertrouwen slechts is voorgewend,
en licht loopt men dan gevaar dat de
aldus in hun gangen bespiede perso
nen den lust niet kunnen weerstaan
om te toonen, dat zij nog slimmer
zijn dan de patroon, en kans zien hem
beet te nemen, terwijl hij er bij staat.
Een eerlijke, flinke, deugdelijke con
trole hoeft deze uitwerking niet: van
weerszijden beschouwt men die als
een noodzakelijkheid, door de gemeen
schappelijke belangen geboden.
feuilleton.
Oo i -s pi •onkel i j ke N o vol le.
10.
«Liitngzamorhand word I-.ij dichter bij do
ouderlijke woning opgemer kt, en niet zelden
door de bedienden van het kasteel, alsook
door mijnheer Van der Wilk, die echter nooit
een woord mét hem wisseldon. Verscheidene
keeren haij.bw'n hem reeds in den tuin gezien,
die zich achter het slot tot op geringe» afstand
uitstrekt, en zoo gobeurde hot, dat hij op een
morgen zijne zusier ontmoette, die, verschrikt
door zijne ouverwachte verschuiling, op zij
Sprong en hem wilJc ontwijken.
«Hij belette haar dit editor door zich in
haar weg te plaatsen, en zei de, haai te moeten
spreken.
«Gy weet wel," was het antwoord van
het ontstelde meisje«dat het u verboden is
zoo dicht in onze nabijheid to komen, cn ik
wil het verbod van vader, om met mot u te
Spreken, nakomen. Wat zoekt gij kiert"
-Geld! geld om brood te koopon, want
ik heb honger," sprak hij op den loon van
wanhoop, met zijne luchterhand op de plaats
drukkende, waar in hut mciischclijk lichaam
de maag zit.
-Ik mag u nïet aanhoord».sprak Con
stance, -gij hebt hot er naar gemankt en zijt
zelf de oorzaak van uwe ellende. Wist ik niet.
dat ik er vader verdriet mee deed. dan zou ik
u eajiige hulp bieden, maar hij heelt het mij
uitdrukkelijk verboden en zelfs moeder op
haar steifbed heeft dit bevel herhaald."
«Wat geeft gij daarom beiden zijn im
jners duoJ!" riep Richard«kom help mij,
Het vertrouwen is do zonneschijn,
dio den bloesem van het gemoedsleven
doel ontluiken, waardoor al de schat
ten in het menschenhart opgesloten,
to voorschijn treden. Ilel verwekt een
streven, om er aan te voldoen, ten
einde hel niet te beschamen; het werkt
als een soort van moreele suggestie.
Jonge menschen, geplaatst in een om
geving, waar al hun woorden en daden
met wantrouwen worden bejegend,
moeten wel verkillen tot gevoellooze
egoïsten, althans hebben zij een niet
alledaagsche mate van zielskracht 1100-
dig, om oi]der dien heilloozen invloed
staande te blijven. Als wij konden
weten, hoeveel kleine en groote on
eerlijkheden tot uitgangspunt hadden
dc door niets gemotiveerde voorzorgen,
die men heeft meenen te moeten nemen
om ze te voorkomen, we zouden tot
de overtuiging geraken, uat de schuld
niet in hoofdzaak drukt op degenen,
aan wie zij geweten wordt.
Kinderen zijn in den regel zeer toe
gankelijk voor vertrouwen. Wie voor
met le toonen, dat hij alles goeds
van hen verwacht, dat hij hun achting
toedraagt. Een wedorkeerig gevoel
van gelijken aard zal er het uitvloei
sel van zijn en do hechtste hand tus-
schen opvoeder en kweekeling is
gelegd. Een open oog voor feilen is
noodig: toegevendheid, dio zo onopge
merkt laat of vergoelijkt, doet kwaad,
maar men beginne niet, met ze reeds
te onderstellen voor ze zich hebben
geopenbaard. Nergens komt dit ster-
kei- uit, dan wanneer wij te doen
hebben met bet aankweeken van waar
anders moet ik moorden of ten minste stelen."
«Richard, Richard, gij maakt mij bo
angst, duo toch zulke akelige uitdrukkingen
nietGod zij u genadig on late u niet geheel
los, anders heieven wij nog moer schande vail
u, en sterft gij nog gewis door de handen van
den scherprechter. Vader is niet dood. Men
heeft dit gerucht verspreid en gij hebt het ge
loofd. Ilij ligt boven zwaar gekneusd, en heeft
een groote wonde in zijn rechterbeen. De
chirurgijn geeft nog alle hoop niet verloren.."
«Dat spijt mij," viel baar ontaarde broe
der haar in de rede, «wat leeft die oude lang?
waar ligt hij
«Aan den linkervleugel van hot slot,
niet ver van mijne kamer
«Hij boog zich plotseling naar haar over,
weinig acht slaande op haar antwoord, en
zeitie fluisterend aan haar oor met eene heesche
stem, waar honger en gebrek uit spraken
«Geef mij den rozenkrans."
«Zijl gij krankzinnig?" vroeg Constance,
ontzet achteruit tredende.
.«Geef mij den rozenkrans! geef mij den
rozenkrans!" herhaalde hij, met op elkander
geklemde tanden en zijne bevende zuster ge
voelig in haar arm knijpende; «geel mij don
rozenkrans, en ik zal u niet meer lastig
vallen."
«Neen, zeg ik u," riep Constance, met
tranen in de o'ogen, «liever mijn leven dan liet
bidsnoerik zal den laatste» wil van onze
stervende moeder gehoorzamen, ook al was
het kleinood om zijn oorsprong mij niet dier
baar. Zij beeft gewild dat ik. het nimmer,
onder welke voorwaarden ook, en althans niet
aan u, zou afstaan. En wat zoudt gij or mee
doen hot verkoopou, niet waai on het geld
verbrassen."
-Ik zou er biood voor koopen en nieuwe
kloeding; zie ik er niet fraai uit voor éen jon
ker?" zoidc bij, op zijn vuil cn versleten ge
heidsliefcle. "Wie uitgaat van het denk
beeld, dat liegen in de mensehelijke
natuur ligt en dus steeds met de
vraag voor den dag komt: Is dat nu
wel waar? of in nog sterker vorm
zijn twijfel uitdrukt, zonder dat daar
door redelijke gronden ziju, kweekt
leugenaars. De krachtigste drijfveer
tot waarheidsprelcen altijd en zonder
eenig voorbehoud, is de wetenschap,
dat men geloofd wordt; de beducht
heid of vrees, dat vertrouwen te
verliezen, is het sterkste afschrikmiddel.
AI et onze dienstboden en andere
ondergeschikten is het niet anders.
Het is waarlijk minder.moeilijk, hen
op het goede pad te doen blijven,
dan menigeen beweert: het natuurlijk
middel is alweer die liefde te betrach
ten waarvan de H. Schrift zoo treffend
zegt, dat zij geen kwaad denkt. Dat
is eigenlijk het geheele geheim van
onzen omgang met andere menschen.
Er zijn een massa personen, van wie
gij telkens kunt vernemen-, dat zij
zoo dikwijls ljedrpe-e.-' - --iii»- w;oinn
ben zij dat te wijten. Hun gemis
van liefde, van geloof in bun hiede-
menschen, van vertrouwen, wapende
do anderen tegen hen eu de slagen
bleven niet uit. Dat is de natuurlijke
straf. Wij kunnen ons levenspad heel
wat effenen, door ons aan haar niet
bloot te stellen,
Vcrschc haver als paardenvoeder
Evenals voor versch hooi komt in de
praktijk niet zelden de vraag ter sprake
waad met een grimlach
«Ivom, treuzel niet' langer, g<
krans en ik zal hem verkoop
van dc opbrengst geruime» l
-Eens en voor altijd,
stance met vastheid: -en
als ceu dar bedienden u much
en desnoods met geweld, van
wijderen."
«Ik heb honger en wil
heb kleeren noodig en gij n
schaffen. Hoe kunt
laten lijden riep hij met h.
dreigenden blik op haar worpi
«Gedurende dit korte gesp
beschrijf baai' medelijden met
gen broeder liet hart van fr
vangen. Had hij al zijne ollei
ven te danken on was hij zjj
lang tot schande geweest,
toch altijd haar broeder,
bij de woorden dio zij tot hen
vermand. Zou zij gezegd
hart haar ingaf, dan zou
anders hebben gehoord; m.v
geen voet geven en vreesde
den, wanneer hij door den e
opgemerkt. Had zij niet allci i
veude moeder beloofd, don
de hebzucht van haar broei li
maar bovendien hem nooit m
to staan, zij bogreep zoor
brave vrouw nog in loven
zoon in zulk een rarapzall
aangetroffen, haar hart uisg
was geworden cn zij g<
men, om hem nimmer
lijkon onderstand te vorlecrie
zijn. Zij voelde zich dus in;
naar omstandigheden te
wendde zij nog een pngin;
verwijderen 'toen haar onia
ïcderblikkeDde.
l' mij den rozen-
pen, dan kan ilt
leven."
enriep C.on-
nu heen, want
zien, zou hij u,
lier moeten ver-
de i» hebben; ik
niet inij dio ver
moeder gebrek
ache stem, eeu
ido.
k luid een on-
iiir ongein kki-
Coiistancc be
de aan zich zcl-
■e familie sedert
at was en bleef
had zich zelve,
sprak, dan ook
ibtibn, wat haar
d zeker iels
ir zij wilde lioiu
iiiaangenaamhe-
ol aiidei wei'd
aan hare sfcer-
zenkrans tegen
to beveiligen,
2i- eenig gold af
■oof dat-, zoo de
vas, bit zij liaar
toestand had
lijks verteederd
n haar voorne-
eenigen gede-
zou afgeweken
lts gedrongen
landden'. Eerst
hern te
rdc brooder cch-
gili,
of men zonder bedenking versclie haver
aan paarden kan voederen, omdat men
dikwijls zeer ongunstige et varingen met
nieuwe haver heeft opgedaan. Zoo wordt
het volgende geval medegedeeld van
een stal met GO paarden, waar men op
eetis de oude haver verving door nieuwe
haver. De haver was zwaar en gezond
en de paarden gebruikten met graagte
hun gewone hoeveelheid. Acht dagen
later waren allenongesteld in de maag,
weigerden vele dagen het voeder, wa
ren krachteloos, lieten den kop hangen
en bij sommigen sloeg de pols ook iets
sneller dan gewoonlijk. Na een rust van
verscheidene dagen bij voedering van
klaver met keukenzout, veidween de
ongesteldheid zonder nadeelige gevol
gen. 't Is niet te ontkennen, dat nieuwe
nog niet voldoend gedroogde haver
moeilijker le verteren is cn daarom min
der goed voedt dan oude, wat bij den
arbeid spoediger vermoeid en eerder
zweeten doet ontstaan. Ook de uu en
dan daarna voorkomende maag- cn
darju-Jiajarrhmet koliek eu lichte di-
gevolgcn van de groolere mifène"uüi iföl
voeder te verteren. Dat de genoemde
nadeelige gevolgen nog duidelijker te
voorschijn treden, als de haver afkom
stig is van niet droog binnengebracht
zaad en dientengevolge eenigszins muf
is geworden, ligt voor de hand. Overi
gens zijn paarden van edel ras voel ge
voeliger voor voeder van verschc haver,
dan de minder edele soorten. En al ko
men dikwijls geen blijkbaar nadeelige
gevolgen voor, toch is bet aan te raden,
om groote schade to voorkomen, de
haver eerst in een oven te drogen, als
ter volstandig bleef weigeren en haar verklaar
de den tuin van Doeblenburg niet te zullen
verlaten, voor dat hij de middelen had ont
vangen o:n zich voeding en kleeding te ver
schaffen, z.eide zij, half fluisterend, als vreesde
zij door iemand gehoord te worden
«Gij kunt eenig geld van mij krijgen
echter ondei beding dat het de laatste keer is,
dat gij mij hierom lastig valt, want ik mag
het u eigenlijk volstrekt niet geven, liet is
mij ten strengste door onze ouders verboden."
-Richard hield zijne hand op als een bede
laar, en de houding, die hij nu had anngeno-
men, bewees hoe lang hij gezonken was.
Jonkvrouw Constance haalde eeue goedgevulde
beurs uit haar zak, die zij hem ter hand stelde,
en nu, zonder voor die gift eenige erkentelijk
heid te toonen, of haar een enkelen groet
-waardig 11 keuren, verliet hij met de vlugheid
van een kat, dio het gebraden lioen "neeft ge
stolen, den tuin, eu was weldra uil hare o ogen
verdwenen.
«Het jonge meisje keerde geheel ontsteld
naar hare kamer terug, eu hel eerste werk,
dat, zij verrichtte was, naar het geliefkoosde
kleinood te snellen, hel met kussen te over
laden, cn toen met vurig© ziel den rozenkrans
te bidden, dien zij aan God opdroeg om ver
giffenis te erlangen, indien zij verkeerd mocht
hebben gehandeld, door Richard van geld te
vooizien, hetgeen met don laatste:» wil van
hare stervende moeder strijdig was.
«Gedurende eenige dagen werd jonker Ri
chard niet meer in de nabijheid van het kas
teel gezien. De herfst met zijne woeste vlagen
was voorbij, de winter aangebroken, cn het
liep zoowat naai Kersttijd, toen freule Con
stance zich op zekeren morgen in de kamer
■waar hare dierbare moeder stiei 1', met lezen
onledig hield. Zij had al verscheidene keeren
naar de deur opgezien, daar 't haar toescheen
of deze zich bouoog zij ontgaf hel zich echter,
het lirood er uit is genomen; dan zal het
den dieren geen kwaad doen. Waar dit
niet mogelijk is, is het aan te bevelen,
de haver eerst dan te gebruiken, als za
behoorlijk uitgedampt is en dan onge
veer 3 maanden na het binnenhalen, dus
omstreeks midden of einde November,
eerst nog met oude haver vermengd.
Omgekeerd is ook zeer oude haver,
die lang gelegen heeft, moeilijker fa
verteren en minder voedzaam. Want
deze heeft aan stikstof en stijfselgèhalte
verloren en door het uitdrogen kunneu
de verteringssappen dit moeilijker op
lossen. Dit geldt ook in gelijke mate van
de andere zaden en in hoogcr mate van
dc peulvruchten. Daarom moeten wa
steeds tot voorzichtigheid aanmanen.
Een kijkje in een Var hens fokkerij
Gerust mogen we aannemen, dat te
genwoordig de Duitscher als varkens-
fokkers naast den Engelschman kan
staan. Wie zich van de waarheid hiervan
wil overtuigen, neme" eens een kijkje op
het domein Fricdriehswerth fS. Cobnrg-
Gotha) van den heer Ed. Meijer. Het
uTóevira^j.^Avem' frei é'ehsi gcieeiu iu nét
graafschap Yorkshire (Eng.) en wekte
al spoedig algemeene belangstelling. En
geen wonder.
Ten le munt het ras uit door Hinken
lichaamsbouw. Op den leeftijd van 10 a
12 maanden ziju dc dieren voor do fok
kerij geschikt cn voorbeelden, dat ze 15
a 1G jongen werpen, zijn genoeg aan te
wijzen. Mestdieren bereiken volwassen
een gewicht van 17u lot 200 K.G. en
oude gemeste zeugen worden 400 tot
500 K.G. zwaar. Ja, in 1885 verkocht
men te Freidrichswerth aan eeri slager
daar zij hij ondervinding wist, dat door achte
loosheid der bedienden dikwijls de tuindeur
ongesloten bleef, en het dus de tocht kon zijn,
welke deze beweging veroorzaakte. Verdiept
als zij was in hare lectuur, was er een ge
ruime tijd verloopon, toen zij in den gang po
gingen hoorde aanwenden om de deur te
openen. Zij wierp haar boek op tafel, en
snelde heen om te zien wie daar was. Nauwe
lijks had /.ij hare hand aan de kruk geslagen,
of de dour viel open en Richard stond voor
haar.
«Schreeuw niet," riep fhy met een ge-
demp; en vloek, toon zijne zusier een'flauwo
gil slaakte, zijne hand bij dio woorden met
kracht op hare lippen leggende, terwijl hij
met zijn rechterarm haar middel omvatte,
-geen woord, of gij zijt een kind des doods
«Richard! Richard! wat doet gij mij
ontstellenriep het meisje eeue onmacht
nabij.
-Ga daar zitlen," sprak hij op gebieden
den to ni, zijne zuster een stoel aanwijzende,
waarop zij werktuigelijk plaats nam, nog
maals, houd don mond of het kost je leven-''
«Richard! Richardriep het trillende
meisje mot, tronen in de oogen, «gij hebt mij
beloofd niet moer bier te komen, en nu jaagt
gij mij onverwacht weder zulk een schrik
aan."
-Ik héb niets beloofd," antwoordde hij,
«gij li'ML hét mij gevraagd, maar gij kunt wel
zooveel van mij vragen denkt ge dat de oude
maar zon gemakkelijk van mij afkomt
«Het i< zeer onrechtvaardig van u. Gij
weet wel, dat gij reeds zooveel geld hebt
doorgebracht u niets infer toekomt. Met
welk inzicht zijt gij hier gekomen?"
-Natuurlijk uin geld; waar anders om!'»
sprak hij op den mi est achtelouzeu toon.
W'óuU wiïc'i/i/.