Het Socialisme Het gouden Bidsnoer. Wanneer maaien. ZATERDAG 2G AUGUSTUS 1893 No. 35. Advertentien of Ingezonden Stukken gelieve men *s Vrij dags vóór 2 uur 's middags te bezorgen aan bet Bureau van »Peel en Maas'* te Venray. en het kind. Er bestaat nog een dsrclo factor, die bij de bespreking van het huise lijk leven niet mag worden vergeten, namelijk het kind. De wcderzijdscho liefde welke lus- schen de cchigenooten moet bestaan, neemt in de kinderen boen en vleescli aan. Beiden, vader en moeder, kun nen met recht en waarheid zoggen: dat is bloed van mijn-bloed, loven van mijn leven. Door het kind gevoelt de man zich vader, eu, indien ik mij zoo mag uit drukken, meer menschmeer lid der maatschappij dan vroeger, toen hij slechts als persoonlijk wezen deel uit maakte van de mcnschhoid. .Door hot kind ook krijgt hij meer j >a>l Aou r. ernst, welke nochtans ceif gepaste opgeruimdheid van geest en gemoed niet tiffsluit, intogendeel, de vreugde des levens verhoogt, het huiselijk geluk vermeerdert. Het kind spoort hem aan tot stipte plichtsbetrachting, tot noeste vlijt in het behartigen zijner zaken, tot omzichtigheid in spreken en handelen. liet kind is een nieuwe band, die hem mot zijne gade in liefde vereenigt en zoo innig hecht aan huis eu haard Feuilleton. Oorspronkelijke Novelle. 15. Do koelo beleefdheid van don jonker ver- ontrustte hem geouzhis, en in ieder geval, de genegenheid dio liet meisje hem toedroeg, gaf hem do vaste hoop dal hy zou slagen. Dat zij" aanzoek veertien dagen in bedenking weid éi genomen, was eeno gewone formaliteit waar zulke lieden als de jonker volstrekt niet van mochten nfwykon, on opgeruimd én over zich zclvcn voldaan begaf hij zich vféor aan zijne 5: dagelyksche 'bezigheden. 71 .•■"Dc volgende acht dagen ontmoette hij Vry.-icdercn dag, zooals gewoonlijk, de jonkvrouw op hare wandeling, doch toon verliep er een dag, dat hij haar niet zag; den volgenden trof liy limy, weer op dezelfde plaats, torwyl zij zeide gatoren opgehouden to zijn, zoodat zij ïni't Md kunnen komen. Dit verdroot Reinold reiug^iiis. Nog vermoedde hij geen kwaad; maar toen er zeven dagen verliepen dat het meisje geheel wegbleef, begon hij ongerust te worden* te meer daar hij op fl'inksche*inatuer f. te wcteiHwn/'gekoincii, dat Constance te huis zich volmaakt wel bevond. »7i-ijb«Sjkngerustheid ging spoedig in droef heid en verontwaardiging over, toen de jonker hem eindelijk ccmge letteren schreef, die zijn aanzoek geheel van do hand wezen, mei do verklaring dat zijne docluor nog te jong was, - en ook aan een ander was toegezegd, die in stand voor haar niet behoefde onder te doen. Hot scheen den jongeling toe, dat dio veertien dagen ovorwegens don jonker iets bolecdigends in zijn aanzoek hadden doen vinden, want de dat hij er toe bereid wordt gevonden met do liefste gewoonten van zijn jonggezellen-leven voor goed te breken. Kortom, door het kind stijgt de man in waarde voor God, voor do men- sohen en voor zich zelve. Wat zal ik zoggen van de betrekking, welke er ontstaat tusschcn de moeder en dat wezen, dat deel van haar zelve, waar in zij zich en haren echtvriend terug vindt cn als het ware ten eenenmale opgaat. Welk een verandering brengt de geboorte van het kind niet to weeg in haar leven! Aanhoudend roept in haar binnenste eeno stem haar toe: Vrouw gij zijt moeder! Aan u heeft God do verpleging opgedragen van een onsterfelijk, innig geliefd wezen, naar zijn evenbeeld geschapen. Als bij tooverslag is die anders wellicht min ernstige, die tot dusver beiiaagzieke vrouw herschapen in een geheel ander mensch, dio geen levens doel moer voor de oogen heeft dan liet welzijn van den lieveling. Zij acht zich nog alleen gelukkig in het vrwtei-* "ss- woning, die voor haar een heiligdom is geworden. Daar immers ligt dc schat haars harten, hot voorwerp harer liefdevolle zorg en toewijding, daar ligt vrougde cn trots terneer gevlijd. Men spreke haar van niets anders meer; haar kind is het middenpunt van de ge dachten haars gcestcs, van do ver langens harer ziel. Al hetgeen haar omgeeft, neemt voor haar andere verhoudingen aan. wat haar weleer ■1 schijnt haar nu gemakkelijk tot ;oor het welzijn van haar kind is z Dt de heldhaf tigste opofferingen staat, cn die duizend kleine zor< welke zij tor. dusverro hare aai ebt onwaardig achtte, beschouwt j J nu ajs zaken van het hoogste g idit, omdat zij strekken tot het >ot doel haars levens: dc welvaar! >an haar kind. Het kind is inden! tl een kostbaar kleinood, dat door n goede opvoe ding in goud moet Viden geval. Donoso Cortes no cl. liet zoo scljoon *ecn vat van zegeulg, nog geheel cn al doorgaurd n;:»' n balsem der onschuld" Ook die loI moet door toon van den brief, was olschoon beleefd, niet alleen koud en afgemeten, maar leverde het bowijs van gekrenkte trots, die waarschijnlijk door andere lieden uit <Jo nabuurschap, toen deze om raad werden gevraagd, was opge wekt. Doch mocht do jonker tich gekrenkt gevoe len door het aanzoek van den fabrikant, zijne weigering was voor Remold zulk eeno belee- diging, dut zijne verontwaardiging geen woor den vond om zich uit tc drukken. Bleef ech te: het meisje trouw aan haar woord, dan zou de vader toch zijne toestemming moeten ge ven, en de hoon, hem aangedaan, ontving zijne gerechte straf. Drie dagen daarna, op een ander uur van den dag dan gewoonlijk, ont moette hij frculo Constance, op eeno plaats, waar zij vroeger nimmer wandelde. Toen do j'uk vrouw hem zag aankomen, bloosde zij cn scheen hem te willen ontwijken, maar Ilcinold was er do man niet naar om zich dit te laten welgevallen, cn ging recht op zijn duel af. Hij vroeg haar zonder omwegen, wat, na de weigering van haar vader, haar antwoord bleef, en zij weifelde dit to geven. Toen zag du fabrikant dadelijk, dat zijne zaak bedorven was. Men bad frculo Constance overpraat en tegen hem ingenomen, en hij begreep zeer goed uit welk een hoek de wind waaide. Dat bij zich in dit opzicht niet vorgist had. bleek, toen lm. na herhaald aanhouden, eindelijk oen antwoord aan 's meisjes lippen ontlokte. »IIct kind is verplicht," zeide zij, -een vader, dio voor haar welzijn w.iken moet, te gehoorzamen. In eone verbintenis tusschcn ons werd door hem geen geluk gezien, omdat onze stand verschilt." «Kil dus." vulde Reinold aan, -uw adel trots doet al wat cr goed is in en om mij uit het oog verliezen, on door het koele verstand do liefde in uw hart ovei heorschcu." Jonkvrouw Constance sloeg haro oogen tic socialistische leer kt. baren luister berooid, ook die kpliiig van zijnen troon geworpen, oolj^die jjlootn in bet slijk vertreden v Volgens dc loer va: Hebei, heeft de moeder niet het minste recht op haar kind. Ieder kind *v< li beschouwd als eene welkome aanwinst voor den staat, op wien dan ook de verplich ting rust, voor dat te 11aar°Tciiif^1 s rQf&futS': oene doode let tor, cn zij-zelve- "voor haar kroost niets inecr dart- de vrouw, dje dén staat deze ,-wolkorffo aanwinst" ver schafte. Dc staat bezorgt do opvoe ding. liet Program van Gotha" vordert de algemeene en voor allen gelijke volksopvoeding door den staat. Onze tegenstanders gaat Bcbel voortbeweren, dat de ouders geen groolcr genoegen smaken dan wan neer zij hunne kinderen bij zich heb ben cn zeiven kunnen*onderrichten. In de werkelijkheid echter is dit ge heel anders. Wassen do kinderen aan vervolgt hij dan worden zij geoefend in alle soorten van geestes- cn lichaamsarbeid, in turnzaal cn zwembad, op ijsbaan er. kampplaats enz. Gij hebt het gehoord? geachte lezer. Verplaats u nu bij do wieg van uw kind. Uit zijn schalken blik straalt de onschuld als neêrglans van meer dan aardschen luister u toe. Over dit engelachtig wezen spreekt de so cialistische peraar even als een vet weider over zijn rundvee, evenals do eigenaar van een beestenspel over een nest jonge apen, niet anders En dal is dan de leer die de menschbeid gelukkig moet maken!! neer en fluisterde vader wil hot." »Ik moet! myn 3? -13 dat dan dat zelfde godsdienstige mcisjo van vroeger," dacht Remold, -hoe, in 's hemels naam, is hoogmoed met gods cl iou&k-| to lijmen? Die verfoeilijke adeltrotsï"Eoo'n [jonker gc?fV*nög"Iiever zyri dochter aan een baron, al is hij dikwerf iemand van slecltlo zeden, dan haar gelukkig te maken door do nllesopoflbrcudo liefde van oen fabrikant, die zijn vermogen naast God aan eigen wilskracht cn volharding to danken hoeft, terwijl menig edelman ollccu m staat is het erfdcd zijner ouders in een slecht Teven ie verkwisten." -Cmstanoe, gij hebt mij nooit bemind l iep hij treurig. De jonkvrouw wendde liet gelaat van hem af; toen hij hare hand greep, cn haar dwong hom aan te zien, zeide zij half stamelend -Er was een tijd, dat ik u zeer veel ge negenheid toedroeg; mijne onervarenheid is daar van de oorzaak. Nimmer lia«l ik liet mot mijn hart zoover moeten laten komen en mij ner geboorte moeten gedenken. Reinold, gij hebt eou edel hurt on zijt euno goede vrouw waardig, maar het zou beter voor u zijn, u cone oelugenooto te kiezen uit uw stand. Denk niet dat ik bet onaangename van mijn toestand mot ten volle gevoel: ik weet, ik 1 autt den sultan v in- oudunhbaarhqid opmij 'g^ïiebt, door uw"ëigeiTloiuii te wogën/nci mijne gered, en ik l&iii u dit nooit vergelden. Tot aan mijn dood zal-ik or u orkerHWjk voor zijn, en ieder verzoek van u zou ik inwilligen, alleen, vraag mij nooit ii*e echtgcnooie tc worden dit kan, dit mag ik niet." -God geve, dat uw hoogmoed u nimmer bcrouwo!" was het ecnigy antwoord van Reinold. -Noem da* geen hoogmoed j het is onze eigenwaarde, dio een hooge geboorte doet eerbiedigen," bij dit verwyt mot schaamte Doe deze vraag aan tien belangheb benden, dan zal ongetwijfeld 7 a S maal het antwoord luiden: »als "t gras lang," of *als 't rijp is!" En toch mogen we dit antwoord niet go.edkeumi. Vriendelijke lezer! hebt ge .radijsje' of een "raapitY'uw' 'lui'n laten' slaan? Zeker wel, niet waar? Nu, dan hebt ge toch zeker ook wel opgemerkt, daldo aanvankelijk malsche eetbare, genietbare knol langzamer hand hard en de stengel hoe langer hoe meer houtachtig werd? Zouden, na deze verandering, knol en stengel nog eet baar zijn? Natuurlijk niet, maar waar om niet? Omdat de voedende sappen uit beide gediend hebben tot de \orming van het zaad cn zoodra dit kant en klaar is, heeft de plant als voedingsstof geen waarde meer. Ze is houtachtig gewor den, haar waarde is verhuisd van bene den naar boven. Gaat het met hel koren niet precies eender? Als dit 1 a 2 voetfioog staat, zou ons vee zich er aan te goed doen, gesteld, dat we het op het groene gewas wilden onthalen. Maar wat eens een lekkernij was,» wordt langzamerhand meer cn meer als voeder onbruikbaar. Zoodra de stengels hun sappen heb ben verloren voor de vorming van het zaad, het koren dus, nemen ze het ka rakter aan van stroo en niemand zal dit een gelijke voedingswaarde toekennen als gr oen voeder. Wat bij bet koren geschiedt, heeft ook plaats bij gras: zaadvorming en ontaarding van den stengel. Hooi is do grondslag der wintervoedering, goed hooi geeft melk cn vlccscli en is dus een eerste behoefte in elk boerenbedrijf. Eg gelijk één goed gevoede koe meer voordeel geelt dan twee, die bij de gra tie het leven houden, zoo ook zal één kar geurig, krachtig hooi meer gewin ifpvqp. <lan twee vrachten, die in s^men- sien'mg' uct-aii ou onzer graangewassen naderen. En toch houdt men met deze waarheid niet altijd rekening, want nog te vaak laat men het gras groeien tot het wit «iet, d. i. lot liet stroo is gewor den. Ja, de oogst is dan wel grooler, maar aan kwaliteit mindci en wil men in den winter de opbrengst van zijn vee niet zien verminderen of liet op vleesch hou den, dan moet er menige extra koek gevoerd worden. De wetenschap leert ons, dat bij onze cultuurgewassen het voor zich blikkend. Zij wilde gaan, maar zich naar hem omkeorendc, voegde zij er bij -Ik hoop, dat gij zult inzien, hoo elke ont moeting in liet vervolg tusachon ons dient ver meden te worden ik dank mijn goeden vader, dat Irij my nog intijds de oogen hoeft geopend voor het onrecht, dat ik op het punt was mijn geslacht aan te doen." Toen boog zij haar hoofd tot een groet, en vertrok. -Reinold liield liaar nu niet meer tegen, want zij no verontwaardiging was bij hare laatste woorden ten top gestegen. Doch hoe hare snijdende taal ook zijn hart had gewond, hij prees hare oprechtheid, dio zij waarschijn lijk aan hare onervarenheid te danken had. Hij wist maar al te goed, dal men in kringen, waartoe de jonkvrouw behoorde, de ware aan leiding tot zoodanige handelingen achter een kunstig verniste wellevendheid weet te ver bergen, en do waarheid, hoe onaangenaam dikwijls aan to liooreu, was hem wclkomcr, dan eenigo ijdele plichtplegingen, «elke zijn eerlijk eu rechtschapen hart ïu het ouzckeie lieten, "Hij stond een poos als aan don grond go- nageld. Zwaarmoedige gedachten bostorrpden zijne ziel, en hém. die altijd zijn gevoel mees ter was, ontvloeiden tranen van de bitterste zielesraart hij don aatigodnnen hoon. Wat hem daarbij hot meeste griefde was de gedachte, dat «fSVie Gén^Lpnce evenmin als haar vader, zich bcwust-vVareii van den smaad, welke zij hem afirtdedén. Het was iets, dat zou behoor de .'.ij moesten de eer van iiunne geboorte op houden, en hij, die zich dUifde vei nieten, bet zij met goede of kwade bedoelingen, mei opzet of door te weinig ondervinding oi onbekend heid met dc Vormen van het leven, die eer een oogenblik in gevaar to brengen, had zich zolf de gevolgen tc wijten." Toen Jasper zich een oogenblik verademdo, I om naderhand met zijn verhaal voort te gaan, riep ik met een zucht.- "O die verfoeielijke adeltrots 1 Wanneer zullen de bezitters van adellijke titels toch leeren inzien, dat zulk een erfdeel voor den verstandigen man niets Ie bcteekencn heeft! Wie is er, die zijne geboorte aan zich zeiven te danken heeft? En zoo al zijn voorgeslacht mag hogen op roemrijke daden, en zich daar door tot dien stand verheven zag. is dat dan eene reden, dio de nazaten lien in dapperheid, edelmoedigheid of in andere edele zielseigen schappen gelijken? fs net adellijk bloed eene vloeistof van bet.-r gehabo dan dat eens bur gers' Ik zou wel dc laatste zijn, die .ie ver schillende standen tot. öén wenschte te maken, en hij, die dit droombeeld zoekt te verwezen lijken, verbreekt de orde, ja bot evenwicht, dat noodzakelijk is in de maatschappij. Maar ilc vraag hot u is een schoenlapper, die zich langs eerlijken weg door wilskracht ea vol harding, hetzij door zijn ambacht of door an dere gewettigde en dikwijls geestig bedachte middelen, tot een hongeren stand weet te ver heffen, niet meer onze achting waardig dan da baron, dio, om niet liet ergste noemen, oeno zinnelijke leefwijze leidt, en zijn tijd in ledig heid doorbrengt, waartoe het onnoemelijk ver mogen dat hem niet do minste moeite heeft gekost, zooals den armen schoenlapper, om het te vei zamelen, maar hem door zijne ouders is nagelaten hem in staat stelt Adellijk bloedhoe dikwijls is dat bloed ziek eu verontreinigd, en dat eens burgers daartegenover gezónd cn zuiver! -Beschaving! Innerlijke en ui'erlijke be schaving, die edt io zielshoedanigheden wakker schudt of ze doet geboren worden, door den godsdienst geleid en gesteund, diiar komt alles op aan. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1893 | | pagina 1