Het gouden Bidsnoer.
ZATERDAG 22 JULI 1893
No. 30.
Abonnementsprij
voor Yenray
franco por post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
Uiigeve
L. A. SAS
Deze Courant verschijn
Ë&l dvertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men 's Vrij-
«■Bldags vóór 2 uur "s middags
te bezorgen aan het Bureau van
»Peel en Maas'' te \enray.
Iïoe meer onze stoffelijke welvaart
toeneemt, hoe meer verschillende ma
nieren do ziel uitvindt om te lijden,
dit is ccnc waarheid, waarvan ieder
de juistheid aan zich zelf kan beproe
ven. Zéker is het dat in onzen tijd
do voorrechten van.beschaving, weten
schap, vooruitgang op elk gebied don
minste onder ons ten gunste komen.
Vergelijk her. leven van dit einde dei-
eeuw met dat van do vorige; hoc is
ons stoffelijk leven veraangenaamd.
V ie kan zich nu nog een wereld
denken zonder stoombooten, spoortrei
nen, telegraaf, ge regelden postdienst.,
zonder gas- of zelfs clectrische lichten,
zonder couranten vooral; verder win
kels, w Aar in men alles koopen of waar
uit men per brief bestellen kan, goed-
koope gokgelegenheden, allerlei ge-
ïoaijvou,. .iu do huizon, aangename
manier van leven errtuui r-A«cu iA'-
manii.oit, philantropic in den mond en
ook in de daad.
De wereld zou dus in die 100 jaren
ook wol", een grooto bron van geluk
rijker zijn geworden, toch schijnt dit
niet het geval. Wanneer men de boe
ken uil dien tijd leest, en de menschen
daarover hoort, dan komt men al zeer
spoedig tot besluit, dat toen tevreden
heid en geluk veel minder zeldzaam
waren dan nu.
Natuurlijk moet men die •■laudato-
res temporis ai'ti" niet in alles op hun
Feuilleton.
Ooi-c^pronlvelijke Novelle.
10.
-Ik ruoct zoggen, 'k heb respect voor
godsdienstige menschen, maar zooals ik mij»
oude meesteres dikwijls heb gezien, bulderde
't mij, want mijne heeron, dal was dweperij
't goede tneiisch meende wel te bandelen,
maar zij was overdreven."
-Ju, dat beviel jou niet," viel zijne
vrouw hom weer in de rede, -omdat liet er
bij je zelf niot heel dik op.zit heb ik van
mijn lovon Mevrouw Zeilker een dweepster
te noemen, Jasper! Jasper! waar moet hol
met je heen f"
-Kom. kom," zeidc dc wagenmaker,*
zoo'ii beetje godsdienst kan ik ook nog wel
dulden, als iemand daar nou plei/.icr in vindt,
laat hij zijn gang maar gaan, maar Iret moet
niet al te erg loopen zelf doe ik er niet veel
aan."
-Neen, dat weten wc, Dirk," ant«oord-
de hem de hoefsmid, die ofschoon Protestant,
den godsdienst niet versmaadde; jij zult je
geen ongeluk bidden, doch ik beken, ik wou
wel wat .vromeivwezen."
»Ik zég maar, we moeten 't alles van
boven hebben, en als je God vergeet, dan ben
je niet alleen slecht, maar dom er bij," sprak
de, godsdienstige landman.
-Dat's een waar woord, dal Krol is daar
zegt,"' riep do waardin vergenoegd hij is
nog altijd de beste van jelui vieren."
- Ik w.i* blijde dat zij iny er buiten liet; nu
bleef mij tenminste de ho"p m>g over, dat
haar oordcel over mij wat gunstiger zou zyn,
woord gcloovon en denken dat er toen
even goed geleden en geschreid werd
als tegenwoordig, maar bij eenig na
denken, ziet men toch gemakkelijk
in, dat toen, al moest men zich ook
in menig opzicht behelpen, er veel
minder elementen waren tot onrust en
verdriet als tegenwoordig.
Ten eerste miste men toen niet al
die voorrechten, waarvan nu zonder
nadenken, dus ook zonder geuot bijna
iedor gebruik kan maken, evenmin
als wij er thans om treuren, dat er
geen geregelde luchtvaartdienst bestaat,
enz. Alles wat nu tot onze dagelijk-
scho omgeving behoort, had toen zijn
plaats onder de onbereikbare luchlka-
steelen. liet gemis daarvan kon dus
niet als een verdriet gelden; men
wist eenvoudig niot beter.
rl hans echter is 't of onze zinnen
voelhorens hebben gekregen, die. zich
uitstrekken naar de verst afgelegen
deelen der •wereld,
Het vergaan van een schip met
eeuige honderde mannen hier, een
onixetfomi spoorwegongeluk daar, een
«..wj,-. vo.rhraudè schouw
burg vol menschen, een aardbeving,
een afschuwelijke moord, wij hooren
er reeds van op den eigen dag, wij
lezen do hartverscheurende bijzonder
heden in kleuren en geuren alsof wij
zelf er bij waren geweest en onwil
lekeurig wordt ons hart toegeschroefd
van medelijden, als er maar enkele
gevoelige snaren in ons gemoed klin
ken door het lezen van die droevige
gebeurtenissen.
Voeg daarbij do eenige zoons en
kostwinners van arme moeders, die
doch ik gevoelde, wanneer zij de vrijheid luid
genomen het werkelijk uit te spreken, het
mocht dan in mijn voor- of nadeel wezen, ik
't haar niet vriendelijk had al'gonomeu.
Jasper keerde zich op hel verwijt van zijne
vrouw lachend mar haar haar toe, nadat li ij
een dnchugon slok uit zijn glaasje had geno
men en voerde haar op zijn gewonen goedhar
tige» toon te gemoet: -Wijfje, wijlje, wat
ben je vanavond weer scherp ik w eel wel, je
mcenl hel zoo kwaad n;<il, maar je begiijpt
in'; verkeerd, geloof me, ik wed, als onze pas-
toor me hoorde rcdcncereii, zou hij me zeker
gelijk geven, en dal is toch waarachtig wel
een braaf, godsdienstig man."
-Ja, dal kan je wel zeggen," hernam de
do gramstorige waardin, die, gelijk velen vari
haar beminnelijk geslacht, altijd hel laatste
woord moest hebben, -dat kun je wel zeggon,
maai dat zou ik dun toch nog eerst uit den
gouden man zijnen mot d moeten hooren."
-Nu, het kan ook zijn, dat ik het mis
heb," sprak de inderdaad niet ongodsdienstige
Jasper, blijkbaar om zijne kijvende vrouw le-
vi eden te stellen, -maar bel kwam mij dun
tonmiiistü zoo voor.
«•Dal zij aan dien rozenkrans gehecht was,
hou ik mij zeer goed begrijpen, niet alleen
omdat die zooveel waarde had, maar ook eu
voornamelijk omdat hij van een heilig man
afkomstig was en ook een mooi familie slulc
mocht hoeten.
-Sedert het oogcnblik, dat haar slechten
zoon do toegang lol het kasteel voor altijd
was geweigerd, werd havo gezondheid dage
lijks minder, zélfs zoo, dat dc dokter de hoop
op haar behoud voorgoed opgaf. I)it alles was
haar bekend, maar /ij loonde zich gelulen en
onderworpen. De oude jonker, wiens geweten
zeker zoowat begon te knagen, daar hij wel
wel wist. vroeger .niet le veel aan zijne vrouw
gedacht te hebben, kwam haar dagelijks bc-
Prijs der Advertentiën:
van 1S regels 30 c.
elke regel meer 6 c,
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
•EN.
iedcren Zaterdag.
i hoo treffend
'zijn mogen,
niet persoon
ts een onaan-
daar komen
ig wij-zelf er
is nog meer;
*e geslachten
i edig kenden,
anhoop,
de beurs-
r, war
djjjir de
een noodlottigen doo sterven, de
vreesdij ko Tnandeu v, u-in kinderen
omkomen, de lange -t. ongevallen
door verdrinken, ovei Uien cn zoo
meer en ge hebt even zo e!e gevoelige
punten, waar -mensc! ,t, wien het
hart op de rejïfile platzit, telkens
oii telkens- in" gek wel worden, en
die hun dagelijks oudei !e oogen wor
den gebracht.
Maar hoe 't ook
al deze jammeren ooi
zij gaan andoren en on
lijk aan. Zij bezorgen
gen aam oogenblilc, ma;
wij wel overheen, zool
buiten blijven, maar
een ellende, die de vo
niet of slechts zeer onv
was de angst, kwelli
soms ons toegebracht
berichten.
Wie weet niot, way ?enc kleine
verandering in die getallen sams wel
eu wee in een huisgezin 'ïm brengen'.
Hoevele slapolouzeU. n-v- 'ui hebben,
/lil» juciabbn -• wat een
spanriim? telkcw» jn nemen van
die "courant, wèTltó*^t.f«iro ontgooche
ling dikwijls, 't^fêëv-'^uwe teleurstel
ling, hoeveel verwoeste' hoop, hoeveel
fraaie illusies vernield, hoeveel vreugde
verstoord. En dan wat verademing
als de storm voorbij drijft, als de
slag nog wat afgewend wordt; inder
daad wie dit geen kwelling des gces
tes en der ziel noemt, waarbij zoo
vele ontberingen van het verleden in
het niet verzinken, is wel gelukkig
to noemen.
Nog een ander leed wordt er in
zoeken on bleef dan geruime» tijd hij haar.
De man bezat wezenlijk geen slecht hart.
Had het geluk hein ecne andere vrouw be
schoren, hij zou een andere kerel geweest
zijn. Hiermee wil ik met zeggen," voegde
Jasper er haastig bij,- de tnischcnkomsfc van
rijn vrouw weer vreezendc, -dat mevrouw
Zeilker geen goodo vrouw jwas. maar zulke
dames--doen volgens mijn iifucht, betor naar
een klooster te gaan, dan te k-ouwen.
-Duidelijk zag ik, dat d j jonker zicll in
spande om de laatste odgenMikken van xyne
vrouw te verzac hten, en al het mogelijhfeSe
doen om na huar dood gein zelfvcnvijt'te
hebben; maar liet viel benI moeilijk, en dit
was toch wol een bewijs dat '/ij goed wilde on
ook een goed hart bezat, rijeurig verliet hij
dan liet slaapvertrek, ou j(waalde peinzend*in
den omtrek rond; waars/liijnlijk daclU hij er
dan over na, hoeveel gel
nen zijn.
-Freule Constance wa
zegd heb, altijj bij li»
haar als ecne lufdo volte Joelt (er met de meeste
zorgen op. Ztj was thaijs op den leeftijd vim
achttien jaar gekomen eu volstrekt niet m
haar nadeel opgegroeid! Bij hare schoonheid
bezat zij vele goede hopanighedezi jammer
dat deze wol wat in defichaduw werden ge
stold door haar adeltrots]Zij liet 2ieh veel
op hare geboorte voorscjm, en had.liet donk
beeld barer voorvadereningezogon, als waren
de adellijke lieden uit bepre slof gemaakt dali-
de burgers. Ovcrigensivas zij zucht van hu
meur, geduldig cn ondqworpen, daarbij zeer
godsdienstig, ofschoon peer op eene andere'
manier dan hare nmeijr. Uienlang kon zij
voor het bed van de ieke zitten, die haar
alles was en mot wier üod haar alles scheen
te zullen ontvallen; win, beminde zij haar
vader, die liefde ontsjfoot meer uit govoel
van plicht, dan wel aiweneigdheid van haar'
kkiger hij had kun-
zooals ik reeds gc-
moedcr, en pa^jpi
onze dagen geleden, waarvan men in
vroegere tijden geen denkbeeld had.
Men denlco slechts aan de tweespalt
in de huisgezinnen door verschil van
godsdienstige en staatkundige gevoe
lens, te wecggebracht. Nooit hebben
oud en jong zoo scherp tegenover
elkander gestaan als tegenwoordig;
nooit heeft de jeugd zoo minachtend
op den ouderdom neergezien, nooit
ook heeft de zucht lot genieten, tot
zoogenaamd, wprofileevcn" van alle
mogelijke gelegenheden zooveel onte
vredenheid en onvoldaanheid getoond
als tegenwoordig.
Alles staat immers voor iedor open;
van den hoogste tot den laagste kan
couranten lezen, zich een opinie vor
men op godsdienstig, pokliek ol kunst
gebied, ieder kan voor betrekkelijk
weinig gbhl de wereld doorkruisen.
Laten wij verder als oen bron van
felle smart, vertwijfeling zelfs niet
vergeten, de verwoestingen door twij
fel en ongeloof in de geesten veroor
zaakt: de onrust, hopeloosheid in
"gemoederen, waaruit ei-n cicimiuiis
-öfffieK 'CTütr vei drevenuOfcfi', 'dc .rade
loosheid van zoovele mannen eu vrou
wen, die tegenover do groote vragen
van het Heelal, da wanhoop, die hen
bevangt als een groote smart hen treft,
en die tot den zelfmoord leidt, welke
nooit zoo veelvuldig voorkwam als in
onze dagen en die een onwraakbaar ge
tuigenis er van atlegt, dal de tegen
woordige hoog opgevoerde zegeningen
van beschaving eu vooruitgang nog
volstrekt niet voldoende zijn om harten
en geesten onzer tijdgenoolen te bevre
digen.
Verlamming en Diarrhee bij
kalveren en lammeren.
Tegenwoordig wordt hierover veel
vuldig geklaagd en velen meenen, dat
men hierbij met een besmettelijke ziekte
te doen heeft.
Knappe mannen, zooals dr. Damman
on veearts Buch, in Duitschland, alsme
de prof. Janson, te Kopeuhagen, die
hieromtrent een onderzoek instelden,
vonden dan ook, dat er hierbij wezen
lijk besmetting plaats had en dat die'
besmetting begon aan den navel van het
jonggeboren dier.
De heer Knol!, veearts te Prenzlau,
zegt, dat hij herhaalde keeren opmerk
te, dat de ziekte telkens begon met een-
ontsteking in den navel, welke ontste
king zich vandaar langs het niervet
uitbreidde en verlamming of diarrhee of
ook- wel beide ziekten tengevolge had.
Prof. Jansen in Kopenhagen en vee
arts Buch in Berlijn vonden beiden in
den ontstoken navel en dc aanliggende-
organen der zieke dieren kleine batj-
LcritjuOie zij voor de oorzaken van
riict oiih;!wüueny:-:.-
Hoe kan men nu den navel van jonge
dieren vrijhouden van deze besmetting?
In dc eerste plaats moet er gezorgd
worden, dat dit lichaamsdeel in het
minst niet wordt gekwetst; aan alios,
wat gekwetst is. vertoonen zich spoedig
geheel of hall afgestorven deelen er»
juist daarop valt do besmetting het eerst
en breidt er zich 't meest uit.
Wasschingen met een oplossing va»
carbol of creolin in water maar men
vrage bij de bereiding daarvan een
kundig veearts om raad zijn ten
hart. Herhaalde keeren, wanneer ik de een
of andere boodschap binnenbracht, zag ik,
toen de zieke voorgoed bedlegerig werd, haar
vöoi' hel ledikant den scliooiie» rozenkrans
gebruiken, de kostbare parolen en gouden
kralen gicdoil dan langzaam door hare teedcre
vingers, terwijl zij met eetic heldere, well ui-
Bende stem do schoone gebeden uitsprak.
Over het gelaat van hare moeder lag dan eene
hemclsche kalmte, die mij dikwijls godsdiens
tig heeft gestemd, ja mij trunou in de oogen
bracht."
Krolis Hlaauw keek bij deze woorden naar
de waardiu, als wilde Inj zeggen; -Zie je
wel, het is nog zoo kwaad niet mot hem ge
steld, hou maar goeden moed."
"Daarbij," vervolgde Jasper, -moet ik
ook zeggen, dat ik medelijden met ïnijno goede
meesteres-had, omdat zij zooveel moest lijden.
Dagelijks werd zij zwakker, cn toon haar ein
de langzaam naderde, maakte zij ooinge bepa
lingen voor liarc dochter, on deze betroilen
hoofdzakelijk den rozenkrans-.
«Mijn eenige, dierbare dochter," sprak
zij fluisterend, hare woorden telkens door een
akelige» drogen kuch afbrekende, «uwe moe
der gaat sterven, aanhoor haar laatsteu wil,
en, wat gij doet, houd dien in cere, en ver
beet hem nooit. Ontvang dit kostbare bid
snoer, waarop uwe moeder altijd zooveel prijs
heeft gesteld, als een aandenken aan haar. en
vergeet niet, dat het haar dringende wensch
is, dat, gij liet altijd zult bewaren en voor de
hebzucht van wie ook zult beveiligen. God
i, dat Richard nog ecum >ul lot inkeer
konie en ik hem hiernamaals moge ontmoeten,
maar hetzij hij zich bekeere ol' mei, hij beeft
nimmer aanspraak op liet bezit van dezen ro
zenkrans. Dikwijls heb ik hem begeer/ge
blikken daarop zien werpen, cn i:ot zou mijn i
rust in het graf verstoren, wanneer bij het j
kostbare kleinood machtig werd en het t«
gelde maakte, om zijne buitensporige zucht-
naar aardseh genot le boviedigen. Beloof mij
du» plechtig, dat gij den u toevertrouwden
schat zorgvuldig zult bewaren, en er geen dag
voorbij zal'gaan, dat gij niet voor mij aan don
rozenkrans zult bidden. I)oe dit alt jj 'savend»
vóór gij u ter rust begeeft in uw slaapvertrek,
dat zich uan de linkerzijde van het kasteel bo-
vtndtik heb een voorgevoel, dat ik in dia
oogenblikken onzichtbaar bij ti zal zijn.
"Bij uwe meerderjarigheid zult gy uw moe
ders erfdeel ontvangen, dat u met alleen on
bekrompen maar zelfs op vorstelijke wijze kan
doen leven maak daar echter geen misbruik
van, vei loei alle overdreven weelde eu voor
namelijk do ziunelykboitl, gedenk de armen
eu beschouw deze aarde nooit als eeno blijven
de plaats, maar slechts als een doortocht tot
ecu beter leven.
"Richard heeft reeds meer ontvangen
dan hem toekwam het grieft my het te inhe
ien zeggen, maar hij heeft bet zich niet waar
dig getoond. Ilat behoort ook tot myu laalaten
wensch, dit gij kern nooit meer een enkelen
penning zult afstaan ik vraag u, ik verzoek
u, ja ik beveel opdringend dit nimmer te doen.
Luistert gij niet naar mij, gij zult er de ge
volgen van ondervinden uw gansehe erf
deel gaat verloren, en gij brengt u ten gronde.
Voor alios." herhaalde zij nog eens, -donk
•al om den rozenkrans on verlies hem nim
mer uit het o4g."
Dit waren hafe laatste woorden; toen viel
zy in eene zackto sluimering, waaruit zij ni6fc
meer ontwaakte,
- Freule Constant» was radeloos van droef
heid, en de oude junker was door het sterren
van zijne eehigenooto veel meer getroffen dan
k vei wacht rad.
Wordt vervolgd.