Y€M1 Blindheid, Het gouden Bidsnoer. ZATERDAG 10 JUNI 1893 VEERTIENDE JAARGANG. No. 21. ▼oor Yenray franco per post voor het buitenland afzonderlijke nummers 2*5 Uitgever: Ij. -A. SAtlSEN. Deze Courant verschijnt ie cl eren Zaterdag. Prijs der A.dvertentiën van 15 regels 30 c, ciko regel meer 6 c. groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertonliën, 3maal geplaatst, worden Smaal berekend. Advertentien ot' Ingezonden Stukken gelieve men *s Vrij dags vóór 2 uur 's middags te bezorgen aan het Bureau van »Peel en Maas** te V enray. (Slot.) "Aan de Christenen, zegt Veuillot, heeft God hoogo voorrechten geschon ken: op do hoogte te wezen van het geen iiet werehltooneel to aanschouwen geeft en do werkzaamheid der Godde lijke macht to begrijpen, is zeker niet het minste. Diep wortelt in hun hart de liefde voor. recht cn waarheid, te midden /van die vraeselijke uitingen van het kwaad, welke anders het geweten schokken en de rode verduis teren zouden. Voor de ziel van den Christen gaat er een liciit op over de werken des Heeren; zij ziet daarin niet zoozeer dc zegepraal des kwaads, dan wel' de heerschappij der gerech tigheid, en daardoor is zij bij machte, den last der incenstortondo wereld te -tüaetc IXKIV -r* - - -- Aan niemand ter wereld, doch den Christen allerminst, betaamt het, blind te zijn voor de teekenen des tijds, voor de nooden der menschheid. De beteekenis van hetgeen in onze omgeving voorvalt, van de denkbeelden en strevingen, welke in onze wereld heerschende zijn, mag aan geen Ka tholiek "ontgaan De liefde, waarmede hij, naar Gods hoog gebod, jegens don evenmensch en de maatschappij, die groote schep ping Gods. is bezield, port bom aan Feuilleton. t Jorspvouko] i j ke "XovelJo. 4. -Och. r •■or, lion tocli je mond met je Tii: ii.jli oid." nep dc waardin, met een ernsti ger j-'clant 'dan ik v >n haar gewoon was, -je hebt 'altijd liefhebberij om van zulke nkellgo dingon 'e praten, ja soudt s--intijds maken dat oen 'iiiWivri lïippevel kreeg.'' -Wol non korriv ri." 'eik de hoefsmid, vii.-tg ee:i ibïsoen'i'k man in oeno herberg: niet 1 aten wat v: Ik zeg nogmaals, ik zou cr -• en t.-rvle I-.-n dezen avond v el-bi' 'her kasteel -Dncblenburg" loepen.' ::p mij. :e:-.V ';.,i deze woordeu spr<:k. met '".rk .een or.hviispelk-ntlon blikuan.dat il; het bi.) iedere n el -re ge!.geilheid in lachen zou uitgeschaterd bobben, lew vu my het on a&ngennme voorval, dat mij wedervaren was, door lie-n niet opnieuw voor den geest. Ik zég maar," vervolgde hij zich fluis terend tot mij overbuigende, -het. is daar op »Doetfl8lihurg" op oudejaiirs-avond niet pluis niet, pluis, mijnheer of miju naain is geen Peter." -Maar wat i.; dat dan toch voor eone geschiedenis? gij maakt me nieuwsgierig." riep ik. zoo bedaard mogelijk. -Jasper, jij zult 't wel weten, kom vertel me eens. wat is or dan vroeger op -Doeblenburg" gebeurd of wat heeft, er op oudojaars avond plaats? Je zoudl me waarlijk verplichten met mij er iets van mede te doelen." -Och, mijnheer." zoi de goedhartige dorpswaard, met een veelbeteekeneuden blik p zijne vrouw, die zooveel had te beduiden om te doorgronden en te bevroeden, wat der menschheid tot heil moet ver strekken. Terwijl de haat het versland benevelt, werpt de liefde heldere stra len van licht en levenswijsheid. Ziedaar reeds een reden, waarom vooral de Kerk de aangewezen macht is, om het maatschappelijk vraagstuk te beslechten, aan den onhoudbaren toestand een einde te maken. Zij ziet duidelijker dan wie ook ter wereld in, aan welke hoofdoorzaken de wan verhoudingen, welke er tusschen de verschillende standen bestaat, dient te worden geweten. Scherpziend is het moederoog. Ëene tweede reden is gelegen in hare toewijding-. Niemand hoeft de menschheid zoo lief en kan haar zoo liefhebbeu als dc Kerk, die de bruid is van don Verlosser der wereld. Deze toewijding aan 's menschen heil is de geheele reden van haar be staan, en 19 eeuwen hebben bewezen wat. zij vermag, waar geleden en gestreden moet worden. Haai; vaide/lart. helder, »wat een moeder lijden kan." Velen zijn er, die van toewijding spreken en gewagen van hunne liefde tot het volk, doch zeker is het, dat niemand meer recht heeft zich daar op te beroepen dan zij, endatgeene liefde zoo belangloos is, zoo verlicht, zoo getrouw als de hare. Die liefde is teeder en krachtvol tevens. Hare goedheid ontaardt nim mer in zwakheid, hare strengheid nooit in wreedheid, omdat zij steeds en feilloos zeker do eerbiediging van 'ieders recht tot groitylslag van hare uitspraken, de heilige wet van God tot richtsnoer barer daden neemt. Hare liefderijke bezorgdheid omvat de stoffelijke zoowei ais de geestelijke belangen der menschheid, zoo nocii- thans, dïit zij sleets wijselijk den meesten nadjuk legt op die, welke vooral behartigd dienen te worden. Zelfs de onverdachte Montesquieu achtte zich in trouwe genoodzaakt, haar deswege hulde te doen wederva ren. Eindelijk laat zij zich door niemand en door niets ter wereld van haar stuk brengen; zij dtipl^ geen toorn noch tegenspraak, goe® list noch ge weld; zij deinst niet terug voor moeiten noch lijden en gaat regelrecht op haar verheven doel af. Steals weet zij ten bekwamen tijde hare maatregelen te treffen, en uit den schat der haar geopenbaarde waarheden, waaraan het meuschdom zijn onverdelgbaar geesteslevenspit verschuldigd is, dat gene te putten, wat .edding"biedt en ^welvaart spreidt. a geen dwaalspoor geraken. Het onderscheid tusschen volle en af geroomde melk beslaat alleen hierin, dat de eerste meer vut be d, dan de laatste, in gelkilte aan eiwitstoffen en tien dagen gewogen. Door het gebruik van de eerste soort molk groeiden zo 'door elkaar gerekend iets beter dan door de centrifugemelk, maar het verschil melksuiker ver£tb:Ilen ze niet Het i was zeer gering. Gemiddeld bedroeg do als: zij" wil er liefst niot van hooron, -liet kas teel is voor langen tijd geleden, ik geloof dat liet vanavond juist tien jaar is, voor een groot gedeelte afgebrand: on bygeloovige mensclien vertéllen daar allerlei fabeltjes on ijzingwek kende geschiedenissen van, welke zoo kinder achtig zijn, dat hei u vervelen zou, ze aan te hooien." De smid schudde zijn hoofd als een razende, cn deed mij vreezen dat hij zich een ongeluk zou toebrengen, dronk zijn -sneeuwballetje" uit en stond toen op om zijn klein smokertje aan te stoken, zonder welk hot liorn niet mo gelijk selieen iets to zeggen of to doen. -'Wel verduiveldzeida hij, -ik zou je er dingen van kunnen vertollen, mijnheer, dat je haren er v.ri to bergo rijzen. Heeft mijnheer, o'i l;;,i voorbijging, geen akelig zuchten góito'i:' i? - Ja 'i'w ordde ik lachend, -maar dat was nutkk van den lel ion noordoosten wind, welke door hoi berkenhout biies." -WH, "t m e :t wat. mijnheer," sprak hij weder flustciund aan mijn oor, terwijl hij door een hevig schudden met zijn hoofd zyne ontevredenheid te kennen gaf, dat hij om de waardin niet ken spreken zooals hij wilde, -wel, 't mocht wat! néén die zuchten, welke daar worden gehoord, komen waarachtig niet van den wind; vraagt het Krolis Blauw maar eens, dio heeft niet alleen zuchten gehoord, maar is bij zijn nek gepakt en door elkaar goschud als eon waterrot, door iemand een zonderlinge, akelige gedaante. Ik zal niet zeggen wie ik deuk dat het was «Is hot toch waar?" vroeg ik verwon derd, bij zijn angstig gelaat toch een lucli niet kunnende onderdrukken, omdat de wensch bij mij opkwam, dat ik het wel eens gaarne had willen zien. «Lach niet, mijnheer," zei Peter, die zich om mij kwaad maakte, «wantje bent er De voedingswaarde der ge centrifugeerde melk. Doensche kalveren worden nooit op karnemelk getraclecrd en ook in onze provincie zijn reeds velé veehouders die hun melk aan een fabriek leveren en dc kalveren voeden met centrifugemelk zon der nadoel voor de ontwikkeling' hunner dieren. nog goed afgekomen, geloof me, ze hadden..." -.Me ook 'wel eens hij mijn nek knnnen pakken," vulde ik aan. -Nu, uls hot daar dau nog bij blijft, is hel nog zoö&liru niet. -Zoo slim niet! dal zou ik denken, Kro- lis Bluauw heit van sclmkfzés wokeu aan de koorts gelogen, en zij dachton dat ie sterven zou; 't is om je een toeval op je lijf te halen." „Ja, dat wil ik wel goloovcr., als men zoo ongevraagd in zijn nek wordt gepakt, dat is niet zeer aangenaam," zeide ik, om liem te vreden te stellen want niotlegcnsUiuide mijne ontmoeting van dien avond- geloofde ik er niets van; mijn oude ongeloof aan spoken had; weer bij mij zijn intrek genomen en meer en moer won de gedachte bij mij veld, 'dat ik met een krankzinnige in aanraking was geweest.. Wat het echter mocht zijn, ik was nu blijde in -Do gekroonde Posthoorn" te zitten, en dio vreugde mam niet weinig toe, toen ik van tijd tot lijft den wind lègèn de deur boorde bulderen, mis witt do sluimering van Suilau zeer onrustig Waakte. -Nou weet ik niet of ïk goed gedaan heb." zei Jasper, toen hij roet een groot glas dampende, maar iets of wat aangelengde spi ritus naar mijn tafeltje trad-mijnheer heeft mo grog gevraagd en nou breng ik op mijn eigen houtje pons; mijnheer moot ze reis pro- boeren, ze is opperbest, ik heb zo tegenwoor dig van oen voornaam likeurstoker te Amster dam.'' -'t Is goed, Jasper," Zcide ik, -wij zul len baar dadelijk eens onderzoekeu, en de daad bij liet woord voegende, werkte ik .eeo goede hoeveelheid naar binnen. -Nu ze is goed, Jasper, ik ben over mijn iuil volstrekt niet ontevreden," voegde ik hem toe. Het deed den vroolijker. dorpswaard altijd genoegen, wanneer men zijne waar prees, en ook nu bracht mijne goedkeuring een lach van tevredenheid om zijne lippen, terwyl hij zijne vetgehalte van karnemelk is gemiddeld iets grootelf dan dat van centrifugemelk, maar kleiner dan dat van in aden (vlcu- ten) onlrooinde melk." Gemiddeld beval deze laatste 0,6 pet. vet, karnemelk 0,1 pet., centrifugemelk 0,2 pet. Wat het gehalte aan eiwitstoffen en melksuiker aangaat, kan men ze alle drie gerust gelijkstellen, terwijl ze in dat opzicht ook niet van volle melk ver schillen. En dat het niet juist is in hunne voedingswaarde alleen naar hel vetge halte te booordeelen kan blijken uit het volgende Om na te gaan of werkelijk deinaden afgeroomde melk beter is voor het fok ken van kalveren en varkens dan centri fugemelk, heeft docent Fjord in Dene marken gelijktijdig op verscheidene boerderijen voedingsproeven genomen met kalveren en biggen, die zoo werden ingericht, dat op elke boerderij voor .de orq(ff.IjYPJ,{Dm. irehrnikt een eveti: groot 'tule dicióo; tJi-o -J.; '-.:- _ipj De met dó haiid önrröo'mue méïK oé- a an taf 'even óm mogelijk onder in alle opzichten gelijke omstandigheden verkeerde. Op elke :'boei dorij werden de proefdieren in twee groepen verdeeld, die geheel gelijk wer den gevoed en behandeld, alleen met dit onderschied, dat de eene groep met de hand ontroomde melk kreeg, de ande re eene precies even groote hoeveelheid centrifugemelk. De proefdieren waren eerst alle lang zamerhand aan het voor hen bestemde voeder gewend en werden alle om de blauwe pogen iot zijne vrouw wondde, als wilde bij zeggun-zie je wel, mijnheer is con goeje proever, iiy weet het wél-. Dc gelagkamer van -Dc gekroonde Post hoorn" was, hoewel niet klein, toch met van al to groötéu omvang en liet is dienstig voor dea vérderen loop vau mijn verhaal, na de eerste kennismaking met Jasper en zijne vrouw, de "ligging van liet een en ander zoo wat op te geven, opdat de lezer zich iatei' vol komen op de hoogte van de toestanden zal kunnen stellen. De kamer zag er-zeor gezellig uit en mankte, althans op een wdlteravond als dezen, bij het bitiofeiitredau een allergunstigste!! indiuk; sviuit men gevoelde terstond, dat, hoe onaan genaam heibuiten cok mocht zijn, men hier geheel op zijn gemak was. I) a waard en z;j:i vrouw Was hut oak aan te zun, dut zij ic'.s meer waven dan heden, die er .een bocren- neruerg Oj na hitidva, en m :.uu ;>uig.uig bice; hei Voor oen opnemer .not -verholen, dat J. beschaving «enigen invloed op hen hdi uitge oefend, en uien van Iton meer beleefdheid en voorkomendheid mocht verwachten, dan dit anders met lieden van hun slag liet geval is. Jasper Klink was, tot voor twaalf j.»ar ge- loden, bediende geweest up liet kasteel «Doo- blenbai'g", en bad in zijn betrekkelijk nog al winstgevend ambt ecu klein duifje ovei go- gaard, dat door de onbekrompenheid van zijn moester zeer was aangegroeid, toen d«/.o hoorde, dat zijn oude, trouwe 011 eerlijke be- diondo zeer veel neiging beloonde, de herberg «De gekroonde Posthoorn" over te nemen en zoodoende eens eigen meester te worden, waar iedereen toch naar haakt. l)e oude jonkheer ZeiUer van Doeblenburg, had te moer geneigdueid zijn trouwen bediende voort te helpen, omdat van zijn geluk nog hot heil vau eone tweede afhing, en die tweede gewichtstoeuame van een big vau de eerste groep in tien etmalen 7,70 halvo kilogrammen, die van de laatste 7,41. Op 2 boerderijen was bet verschil om gekeerd. Het vetgehalte vau de met de haatl geroomde melk varieerde op de verschik- lende boerderijen, van 0,43 lot 0,74 pet. en bedroeg gemiddeld 0,63 pet., dat van de tfentrifugemelk 0,15 pet. (afwis selende tusschen 0,11 en 0,21 pet.) De resultaten van de proef met kalve ren waren dezelfde. De gewichtsioena- rae in 10 etmalen bedroeg bij de eerste groep gemiddeld J,5 halve kilus, bi) d© tweede 1 f,3. Het verschil in voedings waarde van beide sooi ten melk bleek dus zeer gering tc zijn. De kalveren van de eerste groep waren in 20dagen even veel in gewicht toegenomen als die van. de tweede in 21 dagen. De biggen had den eene even groote gewiebtsvermeer de ring ondergaan in betrekkelijk 23 en vatte volgens bovenstaande getallen per 100 pond 0,5 pond vet meer dan de cen trifugemelk. Hierdoor bedroeg de meer dere toename in lichaamsgewicht bij de - eerste groep 0,4 pond. Rekent men nu een pond boter op 6Q cent dan kost een pond botervat f 0,70 (de boter geiekend op een gehalte van bo pet. vet) en berekent uien een pond toename in levend gewicht op 1 0,25, dan verkrijgt men; persoon was Berfha Linso, die reeds laiijj© j wen op het kasteel do betrekking van kame nier had waargenomen en Jasper zeer geschikt als echtgenoüte was voorgokouien. waarom hy haar dan ouk maar vroeg en haar ook. kreeg. Sinds waren rj gehuwd, en werden met drie kiuderen gezegend: een zoon en eeua dochter, waarvan de eerste acht en de tweede zeven jaar telde; een oudere zoon Lud reeds het tijdelijke ïuel het eeuwige verwisseld, eu de guedc ouilors troosten zich met de gedachte, dat hun kind voor hen in dea hemel bad. Buide kinderen, door de zorgvolle moeder reeds vroeg in den avond te bed gelegd, vvaiea Jasper e:i zijn vrouw het al waarvoor zij leef den; en mot hun vieren, ik zou haast zoggen vijven, (winti Sultan do hond, nog altijd een suuvcii r van Dueblèr.burg", mag niet ver geten worden, daar rij geheel onnnsbaar voor het huishouden bleek, en zoo wei g.diefd weid door d.- ouders ais -r de kinderen, die doge» i.vm o. lei. en des zomers door het gras 'omleiden, of hom ook wel voor wagen of s ode spande, als wanneer by de taak van een hok moest vervullen} met hun vyven daa maakten zij te zamen een gelukkig, ja beuy- denswaardig huisgezin uit. oud in zyne vrouw, die thana zeer meer het vooikomen van kamenier had (want Bcilha was nogal in omvang toe genomen en looudc d-- blozende gezuiheid vmr do brioiiüi, zijn iiiiosl. en toeveilaftt Schoon Lij zich hec-r en meester voelde, liezat zijne vrouw zeei' vei-! in*lood 'q> hem. en l.ij sloeg, bij welke gelegenheid dim cok. bare raadge- vir.r e i io ;it den wind. BSaar na ui ze, al wei Jen 'ij dm; ok niet dadel .ik ielieriyk door l.en; pgevolgd, meests 1 ia ovnrweging. Dit was bijzonder bet geval met zaken der. godsdienst betreffende. II ci dt vervolgd. Issper

Peel en Maas | 1893 | | pagina 1