DE PEELINDJSIR1E.
ZATERDAG 29 APRIL 1899
VEERTIENDE JAARGANG
No. 18.
voor Vemiay
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
Uitgever
Prijs der A.dvertentiën:
van 1—5 regels 30 c,
elke. regel meer G c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte,
Adrerlentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
L, SASSEN.
Dczo Courant verschijnt iederen Zaterdag.
dvertentlen of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
^vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan bet Bureau »Peel en
Maas te "V enray.
Iemand de waarheid zeggen.
Hco luimt liet toch, dat die uitdruk-
kiug too'n onaaiigeiiamcu, hatelijken
klank geeft.
Wij zouden zoo denken, omdat het
dikwijls voortvloeit uit een zeer troe
bele bron, of omdat bet dikwijls ge
schiedt op een zeer slechten toon.
Eéil ding staat als een paal boven
valerleugen;' bedrog, gemis aan
waarheidszin, óhoprceRiheiy, draaierij,
't is alles contrabande op hel gebied
van ware zedefijklmid en godsdienst.
Die waarheid kan niet vernietigd wor
den door--«-b-óhderd drogredenen of
•SjiilsvGiidig'uftgodaclite gevallen, waar
uit zo moeten blyken, dat een mensch
wel dikwijls liegen moet. "De waar-
Jieid (O; spreken" 'tis een onaan-
bai-t» -risrl) \ar, het i)t)\Y;(M V. aar'le-
lijk plichtbesef, de eisch des gewetens,
waarop niets valt af te dingen.
En aangezien geen enkel mensch
op zich zelf staat, maar ieder lid is
jder groote maatschappij en diegeheele
maatschappij lijdt, als één lid lijdt;
aaugozi'-u het woord: rlBen ik mijns
broeders hoeder?" door elk waarlijk
menschel ijk kloppend hart en geweten,
wordt veroordeeld als het woord van
den' brociïermoorder, zijn we ook ver
plicht. om als we anderen zien wagen
op een pad, dat hou en anderen on
gelukkig moet maken, die anderen
ite waarschuwen, te bestraffen des
♦noods, de- waarheid te zeggen,
Maar nog eens: waarom doet die
uitdrukking ons meestal aan zoo iets
ionaangenaaiiis en hatelijks denken?
I-Feuilleton.
Stalknecht Piet's kloekheid,
OP
Paardendieven van Kentucky.
2-i.
Tien minuten later was bij in de keuken
van bel hotel in ernstig gesprek mal den kok.
Uil zijn uk haalde bij liet ilesehje morphine
pillen welke h(j in den feurdci swagen had
gevonden en welke hem vroeger reeds zulk
e,;n een uitstekenden dienst luidden bewezen.
11 ij liet eon paar pillen vallen in eou bord met
app.-dinoos, voor dun ruwen boosdoener be
stemd, en een paar minuien laior werd -lvet
.geheel met smaak door Tiiundermau ver-
orboi d
I'i t had door eone spleet, in de deur staan
kyken om zich daarvan to overtuigen.
Daarna zocht hij den baas op en vroeg hein
dien nacht in het hotel te mogon slapen, in
plaats van in den stal. Dat werd hem geree-
dclijk toegestaan.
IS'iet-lai/g daarna verliet Rooker de eetzaal,
hij begon zich erg slaperig te gevoelen. Ilij
begreep daler iels verkeerd was, doch hy
iiad noch de macht om zijn toestand te ver
anderen, noch om naar dc oorzaak te iufor-
tneeren, bijgevolg zocht hij zoo spoedig mo
gelijk zijn bed op.
Hij sliep vast, daar kunt gij op aan, en dat
deden de overige bewoners van liet Chedder
lintel idegelijks want gedurende den nacht
Eenvoudig omdat het meestal niet
is: heilige liefde lot de waarheid,
bezorgde liefde voor anderen, die ons
"de waarheid" doet zeggen, maar een
lastige bemoeizucht met dingen, die
ons niet aangaan, of eon zeker ge
noegen in het boschamen en vernede
ren van anderen en een in de hoogte
Steken van ons zeiven.- een kwalijk
verholen ^>lijdscli|ip, dat wij toch zoo
slecht niet waren als zij, die deden,
wat wij zoo krachtig in hon-berispen.
En al verder: omdat wij dikwijls
iemand de waarheid zeggen-vrij ruw,
grof, lomp, zoodat alles in andeier
binnenste er legen opkomt, of met
zoo'u neerbuigend medelijden of met
zoo'n zalvende vroomheid, dat eigen
lijk gezegd een slag in 't aangezicht
iemand minder pijn zou doen dan die
zoetsappige erbarming.
Neen, willen wij aan die bekende
uitdrukking haar onaangename klank
ontnemen, laat dan ieder, die uit
onzen mond de waarheid moet hooren,
hot voelen, dat wij haar slechts noochg
u'irsr.-.V'.r. an '.Uóóïi .l -■
den geest van bolanglooze, ernstige
ontfermende liefde.
Laat men het desnoods ons aan-
hooren- en aanzien, dat we het doen
met Aarzeling en schroom, uit vrees,
dafg. zij het teerste in den mcnscli
kwèlsen en beleedigen. Laat men 't
desnoods om aanhooren en aanzien,
dat wij zelf er onder lijden, als we-
iemand moeten wijzen op hetgeen hem
ontsiert; laat onze liefde zich open
baren in het woord, dal we spreken,
stralen uit het oog, waarmee we
iemand aanstaren, gevoeld worden in
den handdruk, dien we iemand gev.cn..
- Willen we doen, wat onze pflehi
als echte raonschen is tegenover andé-
ren, die dwalen of zondigen, en wil
len hot ook doen met e'enige kans
werd liet niinsto gerucht niet gehoord. I'iet
had zich wol bewogen, doch niemand had daar
iets van waargenomen.
Bij bot aanbreken van den morgen kwam er
cene verandering. Men hoorde liet ge
schreeuw en getier van een persoon, die
schijnbaar in de grootste angst verkeerde
liet gerucht kwam uil de kamer door Rooker
gebruikt.
Spoedig waren nl dc bewoners van het huis
ontwaakt en weldra bevonden allen zich in
den gang on in de nabijheid der deur van de
kamer, waarin Rooker zich bevond.
Lange Marten opende de deur en allen gin
gen naar binnen.
Rooker lag daar. zijne banden in ijzers ge
slagen en zijno voelen mot sterke koorden
aan elkaar gebonden bovendien was bij nog
aan zijn nek en voeten derwijze gebonden, dat
liij zich onmogelijk vuil positie voranderen
kon.
Dit alles oehter zou den bandiet niet hebben
doen schreeuwen^ zooals hij deed, ware or
niet8 ouders geweest waardoor liet koude
zweet, om zoo to zeggen, op zijn voorhoofd
stond. Op zijn oorkussen lag de doodeuda
hagedis. Dc roode muil van het diertje was
gedeeltelijk open en de zwarte oogen schoten
als liet ware venijnige vuur.
Het was de duivel der vrees, welke hem
folterde, cn zijne verbeelding vergrootte bet
hachelijk voorkomen.
liet was ccliter dood cn bijgevolg niet in
slaat hem te liindoreii, doch Rooker wist dat
niet, en elk oogenblik verwachtte hij dat
het zich op een zijner wangen zou hebben vast
geklemd,
op welslagen, altijd dan eerst gevraagd:
«Waarom doe ik het nu m er ft el ijk?"
en dan met allen ernst en iifepanuing
het boste middel gezocht om liet goede
doel te bereiken.; Want lint beste
middel is daartoe 'niet. te gled.
Gepoogd ons te ver-plaatsei! in eens
anders toestand en gevraagi: "Hoe
zou jlc wenschen, dat een a Ad er mij
behandelde?"
Want het kwaad wordt nooit, over
wonnen door eenig ander kwaad,
maar alléén door heilige liefdei omdat
zij alléén machtig is.
III.
Toen de Lalt er was, trdk men
later ook liet kanaal door en men
begon eene haven te graven. Ge boot
der Maatschappij voer nu dbor lot
aan de halte. Nieuwe terreinen wer
den door de Maatschappij gep.'-ht en
j^eko^hi j-m1 iiien jj-.fialve de'" l eiA^ee1-
niug ook eene nieuwe bron van in
komsten geopend had door de book-
weitculluur.
De Maatschappij had het geluk de
gelijke, werkzame vertegenwoordigers
en oeheerders te vinden. De heer Dec
kers en later de heer Schillcns namen
de "belaiigrin der Maatschappij uitste
kend waar en hebben een ruim aandeel
gehad in de opkomst en den bloei van
Holenaveen.
Hoe Ilelenaveener voor twinjig jaren
uitzag, kan ons do schets van den heer
G. Bosch Jeeron, die destijds ook te
Ijelenavecfi verbleef. Ilier en daar stelt.
1iin& zaken wel wat rooskleurig voor,
maar in algethoone trekken wordt het
beeld - vrij juist teruggegeven. Hij be
schrijft het bezoek aan de veenkolonie
Toen bij uit zijn zwareu slaap, door dc
morphine pillen veroorzaakt, ontwaakte, ont
waarde hij dat liij aan hinden en voeten was
gebonden cn zich niet bewegen kon, daaren
boven, die hagedis, welko hij den avond te
voren in Stalknecht Piet's bed had gelegd en
welke nu bij hnn lag, verschrikte liera zoo
danig dat al zijne gewaaiidp^»iveisaagdlieid
op eenmaal was geweken.'^Wr
Hij begreep zeer goed dat 'har éven als zijne
vorige makkers, in de val p*k>open was en
dat dc stalknecht lu-m in zijn macht had.
Piet was in jlo kamer gestapt, op het
oogeublilc dat bij or van overtuigd was, dat
de roover in diepen slaap was gedompeld en
bond hem zooals boven go'.egil is.
Hij bad do boeien uit Rookers knapzak ge
nomen eu diens banden er mede versierd.
»Dood het! neem liet weg!" soliieeuwde
de gevangene. "Het zal mij bijten, eu oene
beet daarvan is doodejijk
Op dat oogenblik kwam Piot binnen ge
volgd door don reeds besproken ambtenaar,
eu Haar het bed loeslappendc, sprak du jongen
tot den gebondcue
"Neen 't zul u geen kwaad doen. Waar
zijt gij van bevreesd? Het deed my-niets.
Het is een zeer lief beestje."
Piet streelde liet doode diertje alsof het een
jong katje ware geweest.
Rooker bezag don jongen niet een gebaar
gemengd vau baat en verwondering.
-Zijn er nog moor paardendieven die
hier moeten komen om zich cp mij te wreken?"
vroeg Piot, op een grijnzende wijze.
Rooker antwoordde niet. Hij had den amb
tenaar bemerkt ca ccn nieuwen schrik beving
als volgt:
Stap thans mét mij af aan de halte
Helenaveen. De voctweg brengt u eerst
door de treurige omgeving, tot ge na
eene frissche wandeling van drie kwar
tier weder de eerste sporen van tnon-
schelijko nijverheid ontwaart. Na de
bovengemolde wandeling ligt in den
kop der vaart, waar ge aankomt, een
stoombootje klaar, orn u naar alle wind
streken te vervoeren, 't Trekt al d-ade
lijk de aandacht, dat ge op do terreinen
der Maatschappij niet meer behoeft te
gaan op een weg door het veen, die bij
droogte niet onaangenaam is, maar bij
nat weer ellendig wordt, maar dat
ge flinke kunstwegen aantreft, behoor
lijk begrint en wel onderhouden. Do
reis aan boord voortzettende,.ziet ge aan
weerszijden aanzienlijke hoeveelheden
turf opgestapeld in de bekende kwali
teiten: de gele bovenkorst van nagenoeg
geen waarde, de overige alsfabrieksiurf
toen zeer gezocht en altijd gemakkelijk
aan de markt te brengen. Op uw verzoek
'vaar i! «W Ju>qlL-
graven. Aan weerszijden is de veenlaag
terrasvormig weggestoken. Daar ligt de
boot stil, men kan niet verder doorva
ren, want een eind verder zijn ze nog
bezie met het graven van eene nieuwe
vaart, =wijk," zooals dat in de taal der
veenwerkers heet. 'i Is vreemd-te zien,
toe juist dat werk gaat cn hoe handig
dc werklieden el kaar. steeds helpen. De
veenmassa wordt op de maat afgesto
ken, met eene daarvoor eigenaardig ge
schikte spade op een kruiwagen gewor
pen, waarop er een bepaald aantal naast
elkander kunnen liggen, die uil den put
gereden., dmr, wcukmandtfoiaaede be
last, nu juist niet het minste vrachtje
bezorgen. Zij worden van den kruiwa
gen gestort en in eenige orde geplaatst,
aan de lucht ter drooging overgelaten.
Zeer opmerkelijk is het te zien, hoo
de werklieden, die onder in den put
staan, de specie, die zij uitsteken met
eene weergalooze juistheid met hunne
spade werpen op de spade van een ka
meraad, die boven hen staat en zoodoen
de eene lastig vervoerbare specie op een
onbruikbaar terrein snel en zeker ver
plaatsen.
Ditmaal kunnen wij ook eene tweede
wijk niet tot hot einde bevaren, want er
ligt daar een schip in lading. Een vreem
de bouw! Een schip bijna te groot voor
de vaart, waarin het ligt, zonder mast»
meteen ontzaglijk roer: geheel van ijzer
gebouwd! diet is een der transportvaar
tuigen van de Maatschappij »'s llcrto-
bosch, trouwens ook het grootste, dat
zij heelt. De Maatschappij vindt eene
aanmerkelijke besparing van kusten in
liet vervoeren van zeer gt oote hveVÓel-^
heden in eens.
Dan bespreekt de schrijver het dooi1
ons ook reeds vermelde "boekweiten,"
dat thans geheel uitgediend heeft. Men
yeet ihl'jïs het bi-venv-jMijwe' 1><w.. i
De boekweit is gemaaid, zegt liij,
staat aanschoven om te velde gedorsch
te worden.
De boekweit is gemaaid, zegt hij, en
staat aanschoven te velde om gedorscht
te worden.
Wij treffen juist zulk een groep, druk
bezig, die ons geen onkel oogenblik met
hare aandacht vereert. Dc arbeid is
zwaar eu wordt per hectoliter gedorscht
en gezuiverd graan betaald; er is dus
geen lijd of kracht te verspillen.
Die vrienden moeten "hooien als de
zon schijnt," want tij te voel wind of
regen kunnen zij niet werken.
Boekweit wordt in de Peel voel als
een speculatie artikel verbouwd. De bo
dem wordt daartoc^van den opslag en
dc struiken ontdaan,' clan door handen-
Hij was liet die zijne makkers steeds be
spotte, omdat zij er niet in konden golukken
Piel in hunne macht te krygen en nu was-hij
er nog erger iugeluopen dan een enkel zijner
voorgangers.
Hij begreep, dit zelf en word op eenmaal
mismoedig ea onwillig tc spreken.
Daar de zuiagaande postwagen spoedig kon
worden verwacht nam de ambtenaar Rooker
in naam des gouverneurs gevangen en bracht
hem naar beneden om hi-iu voer het vertrek
in gereedheid te brongen.
Zoo snel als de wind voi^proiJJo bot nieuws
Van Piots nieuwe welgeslaagde daad onder het
volk van den omtrok eu andermaal verzamel
de zich eene groote menigu) volks om Ucni
een ovatib te brengen.
Ga eenige oogonblikkon kwam de postwa
gen aanrollen, .de gevangene werd er inge
sloten e" na een dieptbbmg -get up"! ver
dweeu die onder 't luidruchtig toejuichen der
omstanders die gedurig met liosdon, zakdoe
ken, enz. zwaaiden: en riepen: -Hoera! hoe
ra!! lioeraü! voor Staikn?chi Pieis kloekheid."
Oom Steven was buitengewoon gelukkig,
hij maakte terecht aanspraak op oen duel dei-
eer van dezen laa'.sten roover te hebben ge
vangen in zijn eigen net en Piot die niets meer
haatte, dan eigenliefde prees Oom Steven ton
hoogste, zoo zeer dat tnen haast zou hebben
gedacht dat Steven de held was eu niet Piet.
hetgeen echter liet geval niet was, niettegen
staande de oude neger toch steeds goed zijn
pliciit deed.
Het paard Wheeler's Boh, word dooi den
ambtenaar meegenomen.
Rooker was wel bewaakt en werd geen ge
legenheid gegeven te ontvluchten, beiden, bij
en Tun Bunker, evenals de andere hunner
makkers die reeds hunne st.af hadden onder
gaan, werden tot de volheid der wet gestraft
en voor altijd beiet bun loovorsambt nog dit
te oefenen.
Drie maanden na do inhechtenisneming van
den laatsten der leiders van de paardendieven
bende, kwam er per expres een tamelyk groot
pakket aan het adres vau Stalknecht Piet, hot
was bel. geld-, lieia- door den ambtenaar van
Kentucky beloofd voor de aanhouding ran
Marfiii Curtis, alias Tliunderman. alias Rooker-
Wannoer de volle bijzonderheden der aan
houding van Rookur alom bekend waren go-
maakt. vluchtten de overige leden der bende
naar andere gewesten, en daar men niet»
meer van hun vernam hebben zy wellicht hun
leven gebeterd.
Orion Russell ging naar Ohio en bans Ched
der werd niet moer door ruwe boosdoenei#
geplaagd.
Stalknecht Tiet. die nu goed van geld was
voorzien, geld dal hij van den staat bad go-
kregen en hem zc-ker eerlijk toekwam, sloot
zich volgens afspraak by de geheime politie
aan en zijn werk ging Ook in die betrekkin
meestal naar wensch.
E I N DE.