De krekel en de mier. DE PEELINDTOÏL ZATERDAG 22 APRIL 1893 VEERTIEND JAARGANG. No. ir. Abonnementsprij s voor Vbnrat franco per post voor het buitenland afzonderlijke nummers Uitgever: L, A. SASSEN. -> Deze Courant verschijnt ederen Zaterdag. van 15 regels 30 c, elke regel meer G c, groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3rnaal geplaatst, werden 2maal berekend. Advertentien of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór 2 uur "s-middags te be zorgen aan het Bureau «Peel en Maas te Venray. (Slot.) Wanneer dc krekels en de mieren in de menschenwcreld hun stamboom konden nagaan, een of twee eeuwen terug, dan zouden zij tot huu verba zing ontdekken, dat de wieg hnnner voorvaderen op dezelfde plek stond. i)e ongelijkheid is gekomen, omdat eene zich toelegde op genieten, de aiklero op arbeiden: 't was eenvoudig töch verschil in smaak, waaruit dc ,r-groote afwijking is ontstaan. Maar nu is het merkwaardig te zien hoe de nakomelingen, Ihaus zoo ver van 'irikawlei verwijderd, wat" cloii welstand betreft, elkander moeite ver- oorzaken. Do krekel gaat tot de mier en "zegt: "Cij," kapitalist," hebt tot u ge trokken wat aan de gansche gemeen schap der insecten toebehoort; uw pri vaat bezit is uit tlcu booze, het is de j? vrucht van egoïsme, van overweldi- ging; de dag is nabij dat dit alles zal worden in beslag genomen ten al- gemeenen nutte. Men noemt dal dan oen eisch der sociale rechtvaardigheid Dat is een ander liedje dan die van den Franschen fabeldichter zong. Dat de mier roet het beginsel: op heffing van het privaat bezit, niet dweept, is te begrijpen als do nood a ah den man komt, zal zij .pok wel bereid zijn den bedreigden eigendom nadrukkelijk lo verdedigen. Voorshands heeft zij echter wat anders te doen. Al moge het waar zijn, dat de oor "T-feuilletoii. Stalknecht Piet's kloekheid, OF Paardendieven van Kentucky. 23." -Dat ia liet juist, en daarom wil ik dat -pij mij helpt, ik heb van u en uwe avonturen gehoord; daarenboven zegt de postmeester nuj dat gij wel ecu dozijn mannen waard "rijt, waneer slimheid ecue hoofdrol speten «lOClt." Een glimlachje speelde om Piels mond, doch hij antwoordde op dat gezegde niet. De ambtenaar ging voort -Er is een groote belooning aan het wrest van dien muil en andere der bende ver bonden, en indien gy mij helpt on wij in de gevangeneming slagen dan krijgt gij uw aan deel der belooning." 'Hebt gij eenig plan beducht?" -Neen hoegenaamd geen, maar de kerel mag ons niol ontsnappen." -Dat is een zekere zaak." -Is hij voornemens heden nog te ver trekken?" -Ik denk het niet. Zijn werk is nog niet afgedaan." «Wat is dat, welk werk?" - Hij zal mij trachten te overmeesteren of to dooden omdat ik werktuigelijk ben ge- I woest in de gevangeneming van Ilartly en drie of vier andoren dor bende." sprong dor fortuinen, die menigeen zoo benijdt en uitkrijt als onrechtma tig verkregen goed, in niets anders te zoeken zijn dan meer zorg, meer vlijt, meer spaarzaamheid in een vorig geslacht, dit neemt niet weg dat het thans wcnschelijk is, al het mo gelijke te doen niet om de ongelijk heden weg te nemen, want dat is een onbegonnen werk; zelfs bij een volkomen gelijke verdeelfïig of bij een gezamenlijke beschikbaarstelling zou de gelijkheid toch weer over eenige jaren verdwenen zijn of wel, als allen tevens do krekclnatuur aanvaardden, een gemeenschappelijke ellende do eeni ge vrucht zijn der groote sociale her vorming maar om haar droevige gevoelige gevolgen zooveel mogelijk te doen. verdwijnen. Zijn onze eigen omstandigheden van dien aard, dat we, om onze positie te handhaven, niet meer onafgebroken daarmee bezig behoeven te zijn, laat er dan eens wat tijd, wat werkkracht, wat over- wat samenwerking overschieten den doen verkeert. Dat is niet rnet een praatje goed te maken, en even min met een gift die voor 't oogen- blik helpt: we moeten de oorzaak der ontbering opsporen en deze zoeken weg te nemen. Al is die broeder, in de war geraakt door het ontmoedi gende van zijn toestand en de dwaze theoriëen waarmede men zijn hoold op hol bracht, Wat onredelijk in zijn eiscben soms, of wat ruw in zijn uit drukkingen, daarvan neemt een verstandig man geen notitie; hij helpt toch, wat er ook ge'oeure. En vooral komt het or dan op aan, te zorgen dat het jonge geslacht wat van de mieronnaf.uur overneemt: dat liet ook leeii. vlijtig, ordelievend en spaarzaam te zijn. Of het ideaal, een -Ourtia of Rooker, is do hardste noot van allen om te kraken. Hij is roekeloos, on versaagd en heeft bloed in.zijne oogen." De schaduw var. den avond begon reeds te vallen toen dc ambtenaar en Piet daar nog stonden te spreken. Hunne positie was zulk eene, dat zij van weerszijden een aanzienlijken afstand de straat konden overzien, en de ambtenaar kook ge durig in het rond om te verhoeden dat do boosdoener hem niet op een onbewaakt oogen- blik in hot zicht krijgen zou. Piet, na de zaak ernstig te hebben bedacht, sprak eindelijk als volgt: -Ik zie niet wat wij tc zamcu verrichten kunnen, en ik ben voornemens dien kerel al léén to vatten zoo gij mij slechts laat begaan." De ambtenaar lachte. -Gelooft gij dat gij zulks doen kunt?" vioeg hij. -Misschien. Ik zou het toch veel liever alleen probeeren dan met hulp, want het moet vernuftig aan boord gelogd worden, en twee kunnen niet zoo slim handelen dan een alleen, weetje." Een half uur later scheidden zy, en do re geling der zaak werd aan den stalknecht over gelaten. Hij zou alleen handelen. Geduronde dat onderhoud was Martin Cur tis of Roolter, wion de lezer in do schuilplaats ook reeds heeft ontmoet, niet ledig gebleven. Hij was Tim Bunker naar Seville gevolgd met het vaste voornemen zich over den dood van Ilartly te wreken, ingeval deze die hem voorafging daarin niet slaagde. Het was Wheeler's Bob dat hij medebracht, dooh het paard was gekocht van zijn vorigen behoorlijk gevulde korf, Voor iedereen te bereiken is, weten we niet; maar dat is zeker, als er geerj poging toe gedaan wordt, gebourt fcft nooit. II. De bijzonderheden van d?e reis zullen wij niet beschrijven. De heer van de Griendt onderzocht en zocki nog eens en vond spoedig den weg tot exploitatie. De Zuid-Willemsvaart lag er maar was ver weg. Maar ook het Noorderjtanaal, dat door Napoleon aangelegd was om dc Maas met de Schelde te verbinden, was voor een gedeelte voltooid en daarheen moest hij zijn weg zoeken,'wilde hij de toekomstige producten dir veenderij vervoeren. De heer van de Griendt'vormde een maatschappij eu kocht tej;?ii een spot prijs een aantal hectaren vet'» en besloot dadelijk in 1853 de handf^o;» '.t werk Tal van moeilijkheden werden hem bereid. Hij had te strijden tegen voor- oordeelen, tegen het verzet van meu- schen, die géén vertrouwen in het-gra den van de kanalen hadden, tegen moei lijkheden op het terrein, maar hij gaf den koop niet op en begon. Eens begonnen werd het werk met kracht voortgezet. Het kanaalwerk vor derde snel, maar toen men aan hot Soemeer zou komen, toep begonnen de ongeloovigen eerst recht met het hoofd te schudden. Hoe zou men door de peillooze diepte komen Wat baatte hel of de ingenieurs die de leiding van het wérk hadden, al met hunne profielen afkwamen en de uitkomsten 'hunner waterpassingen toon den. Toch hadden zij gelijk. Toen uien n a eigenaar en niet gestolen. De nederlaag van dien dag schreef Curtis, alias Rooker, alias Thunderman, eiudeiyk too aan de tusschen- komst van Piot. Juist bij het vallen van den avond ging Rooker in den stal, het verheugde hem boven mate Piet daar niet te vinden. Zoer haastig ging hij naar boren, en bij Piet's bed gekomou zynde haalde hij de met kleine gaatjes voorziene blikkenbus te voor schijn, lichtte het beddegoed op, opende de bus en liet do doodende hagedis op het laken vallen. Hel kleine kruipdier, waarvan Oom Steven reeds zooreel heelt gezegd, lag nu in Piet'a legerstede. De booswicht die het venijnige diertje daar had geplaatst was haast beseven ziehzelvou van voldoening omdat hy daarin zoo goed was geslaagd. »Wy sullen nu eens zien," zeide hij, of de kleine duivel dat ding ook baas kan. Hij was ternauwernood den trap afgegaan, wanneer Oom Steven, die in het hooi verbor gen zat, zich oprichtte en lachende tot zich- zelvon sprak -ja, ja, wij zullen eens zien of massa Piet die beest en u daarbij niet baas zal kunnen." XIII. Hooker in angst. Nauwelijks had Rooker den stal verlaten toon Stalknecht Piet daar zijne verschijning maakte. Oom Steven was verheugd Piot te zien, want hij stond aan de deur dp hem te wachten om te voorkomen dat de jongea naar zijn bed aan het Soemeer kwam en den dijk doorstak, liep het meer geheel droog en bleek het, dat het een waterplas van ge- ringo diepte was, een zoogenaamd Viies die men vroeger in de Venraysche Peel vond. De Venraysche vliezen zijn thans ook meest alle verdwenen door den ver beterden waterafvoer, 't Was een onge kend leven en een ongeziene beweging in de Peel. Hier en daar stond eene eenvoudige ruwe plankeu keet, waarin de arbeiders schoften of verbleven en toen het hoofd kanaal ver genoeg doorgetrokken was, zat men in 't hartje der Peel. Er werd eene keet gebouwd en enkele schamele hutten daarbij. Van hier uil zou de ontginning beginnen. De arbei ders werden gerecruteerd uit de aan- grenzende, tamelijk ver verwijderde dorpen en oai deze naar 't werk te ver voeren verscheen later zelfs een stoom boot in de vaai t. Naar een vast plan werd de nieuwe kolonie ontgonnen. Zij kreeg den naam V&tt Helenayeen. naar do echtgenoot® Panis. In den eersten tijd richtte men ook de blikken naar't Noorden, waar de oude koloniën als Hoogeveen, Dedemsvaart en de veenderijen over de grens in West- falen tal van bekwame arbeiders kon den leveren. De beambten der maat schappij gingen de karavanen van uit Duitschlaud balen en geleidden ze na veel reizen en trekken naar do plaats hunner bestemming. Bij den voortgang der exploitatie ver-: anderde langzamérhaud de vlottende O^ïet kanaal volgde van Ncderweert bij sluis I E het oude Noordèrkanaal tot voorbij het dorp Meijel, waar het in -Noordelijke richting uit het Noorder kanaal loopt. zou gaan. zonder de doodenile hagedis eerst onschadelyk te hebben gemaakt. -Het ding is op zyn plaats I" riep de neger ontsteld uit, ilij was schijnbaar zeer verschrikt, want zijne oogen puilden, als hot ware, uit hunne holten en zagen er uit als een paar gepelde ajuinen. - Wat se heelt er, wat scheelt er?'' vroeg Piet. -Het bed. De duivel van een paarden dief heeft die doodende hagedis in uw bed ge stoken. Ik heb het gezien." Piet bezag don neger met verwondering, en, om zijne koelbloedigheid te toonen, fluitte hy zachtjes een deuntje dat zijne onverschillig heid duidelijk te kenuen gaf. De ambtenaar, die onder de bevelen stond van den gouverneur van Kentucky, was lid van eene op wettige wyze georganiseerde ge heime polilie vereenigmg, welke nagenoeg in alle deelen des lands oiider&fdeelingen had, en wier werk bet hoofdzakelijk was groote schel men op te sporen. Piet, die er reeds ver scheidene maleH was ingeslangd bandieten aan liet gerecht over te leveren, had sedert eenigen tyd eene sterke neiging om ook ge heim politieagent te worden, en, behalve een aanzienlijk dool van liet geld door den gou verneur uitgeloofd, had de ambtenaar daarbij Piet nog beloofd hem bij het geheim agent schap in to lijven en als zulks ie laten oplei den. Dat was de oorzaak waarom do stal knecht nog onverschilliger eu vastberadener scheen dan ooit te voron. Hij zou Rooker, alias Thunderman, alias Curtis, in zjjn macht krygen eu den dienaar der wet bewijzen dat hy waardig wm die bevolking in eene vaste en verschillende lamiliën vestigden zich in 't veen en deden langzamerhand het nieuwe dorp if Helenaveen ontstaan. In den beginne nietig, klein, is het allengskens aangegroeid tot eenbedub» dend dorp. Er werd een Roomsche en een Protes- tansche kerk gebouwd eu om de lezers een denkbeeld te geven van den spoedi- gen vooruitgang kan gemeld worden, dat in 1863 het gotal vaste inwoners 305 en in 18/4 432 met 78 gebouwen be droeg. De afstand van de kerken der verschillende gezindten was ook te groot. Deurne, Horst en Liessel lageu allen ver verwijderd en de wegen daar heen waren slecht. De eenige goede weg was die langs het Kanaal.'Maar na eenige jaren kwam nog een bigde mare voor de Peelbewoners; naar aau de Noordzijde zou ook een verbindingsweg naar de buitenwereld komen, die toe slechts naar de Zuiderzijde vo de te bereiken was. Do spoorweg Venloo Eindhoven meter breedte werd vanaf het begin der Peel in de richting van Deurne tot juist waar de grenzen van Venrèy, Horst e:; Deurne elkander ontmoeten ommgead en er verrezen baken, die de richting aanduidden, waarin de spoorlijn lóopen zou. Het was ook niet het gemakkelijkste werk. Eerst werden duizenden wagens ballast gestort eu een dijk gevormd door het veen. 't Was een heidensch verblijf voor de aannemers eu de werklieden in de Peel, waar tot nog toe niemand gewerkt had. Maar alle moeilijkheden werden over wonnen en er kwam ten slotte na re kwesteeren on vragen een halte, maar welk eene! Een bezoeker beschreef indertijd de aan- nieuwe loopbaan te beginnen. Hij sprak daar echler geen woord van lot den neger; hij maakte zijne plannen alleen. Hij siak de lantaarn aan «n zei tot deu zwarte -Kom, Oom Steven, volg mij." Oom Steven nam een stukje plank en beide be klommen deu trap naar boven. -Dood die hagedis; gij kunt het venynige beest niet vangen. Het zyn vorschrikltelyke dingen!" zei de neger en hij beefde als een riet toen z'y liet bed naderden. -All right." antwoordde Piet, -ik zal da dekens wel oplichten, dan moot gy er maar op slaan met uwe plank." De lantaarn ui zijne linkerhand houdend» rolde Piet het beddegoed op met zyne rechter en spoedig was het aardige diertje te voorschyn gebracht. Het zag er eigen - lyfc niet uit als een hagedis, het was eeu klein groenkleurig krimpdier, zooals Piet er nog nooit een had gezien. Do jongen had echter niet veel kans het ding van uaby te beschouwen, want do oeger hief de plank in de hoogte eu liet die met zuik geweld neerkomen, alsof hy een beer den kop had willen inslaan, en het gedrocht kou niemand meer hinderen. -Daurl dat roödinonJig graai duivel tje doet geen kwaad met.," nep Oom Steven uit. Stalknecht Piot nam het nu levonioos diertje by den staart eu ging er ujee uaur beneden. Wordt vercolgd.

Peel en Maas | 1893 | | pagina 1