Ie RENEGAAT,
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1891.
twaalfde jaargang
No. 37.
Uitgever;
W. VAN DEN MDiMjKHOF-Sasscii.
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
STOPPELVELDEN.
Een economisch vraagstuk.
Stand der ülann.
N.M. 3e Donderdag E.K. 11" Vrijdag V..\L 18 Vrijdag L.K. 21 Donderdag.
Stand der Zon.
1, 11,21, Sopt. op 5,13; 5,*2S; 5.41; v/m.; ondor 6.46; 0.24; 0.1; n 'm.
Abonnementsprijs per kwartaal.
▼oor Vjbnuay 50 c.
franco per post 65 c.
▼oor het buitenland 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën:
ran 15 refeU 30 c.
clko regel meer 6 c.
groote letter» en eignetten naar piaat.ruimte.
Advertentien. 3mual gepiaat&t, worden 3maal berekend.
Advertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau »Peel en
Maas" te Venray.
Het ploegen der
Meer cn meer begint men het voor
deel in te zien van het ploegen der
stoppelvelden in den herfst, maar
aangaande sommige zaken is men
het dienaangaande nog niet eens.
Er zijn er b.v., die voor een
groer.voedervrucht het land op de
gewone diepte ploegen, er zijn er
anderen, die het land slechts schil
feren. Zoo zijn er ook, die er na
deel in zien, dat het land, in den
herfst geploegd wordt. Al moge er
nu misschien zoo groot verscü^jn
ligging en bodem zijn, dat nmft.
daarmede rekening dient te houden';
en al moge er aan den verbouw van
groenvoer mede veel voordeel ver
eenden zij«, UH.I wiiie'ii '*o, cc.,
en ander voor een oogeublik ter zij
de latende, op het wenschelijke wij
zen van het ploegen der stoppelvel
den in de herfst.
l)o voordeelen daaraan verbonden
zijn de volgende:
lloor het schillen der stoppelvel
den, zoo spoedig mogelijk nadat do
oogst binnen is, is men in staat om
tallooze onkruiden te vernietigen,
daar de rijp geworden en uitgeval
len onkruidzaden, tengevolge van bet
los maken van den grond cn do
inwerking var. lucht en licht voor
een groot deel ontkiemen, waardoor
ze later door eggen vernietigd kun
nen worden.
In de tweede plaats is het spoe-
Feuilleton.
door
Ja X T 'A -V RltmiO I 'RN.
5.
Vervloekte ongeloovige. gij gelijkt do
■slang, welke men koestert en die haar wel
doener tracht te vergiftigen; maar, hij Allah,
ik 7.u 1 de slang den kop verpletterenIJij het
uitspreken dier woorden greep hij zijn zwaard
en beschreef er eenige kruisen mede in de
lucht.
Charles Guéret, meenende dat zijn laatste
uur geslagen had, boog stilzwijgend hol hoofd
om den doodelijken slag to ontvangenmaai*
de Muselman, die den moed ook in zijn vijand
wist te waardeeren. liet den arm zinken en
sprak tot Charles Guéret
-Volg ray En gij, mannen, verze
kert u van de andere vluchtelingen."
Zonder een woord meer te wisselen begaven
meester en slaaf zich naar het landhuis; daar
aangekomen traden beiden eene zaal binnen.
Ibrahim sloot de deur en wenkte den verbaas
den jongeling tegenover hem op den divan
plaats te nemen.
Christen," begon de Muselman na eenige
oogenblikken van doodelijke stilte, -gij wildet
mij verraden, mij, die meer uw weldoener dan
uw meester was: dat verraad eischt zijne
straf; ik weet het, den dood vreest gij niet.
maar ik kan u naar de mijnen zenden, waar
dig schillen een uitmuntend middel
om tallooze vijanden der graanvel
den en van andere cultuurplanten te
vernietigen, daar de insecten door
het ploegen van hot land gedood
worden. De insecten of in welke
gedaanteverwisseling zij zich ook mo
gen bevinden, worden deels door het
bewerken van den grond gedood,
deels door het uitdrogen van den
grond vernietigd, deels door de vo
gels opgezocht en verslonden. Er
wordt dan ook vaak beweerd, dat
insecten daar het meest voorkomen,
waar het land niet voor den winter
geploegd wordt, of waar de gewoon
te heerscht om klaver, graszaad,
serradclla enz. als tusschenvrucht
onder het koren te zaaien, zood&t
het omploegen in de herfst niet.
plaats heeft. Deze soort tusschen
vrucht wordt door sommigen sterk
aanbevolen en heeft ongetwijfeld eene
zeer goede zijde, maar door ande
ren wordt zij veroordeeld. Do laat-
si.en b'Öweren, dat liet toenemen van
'wngC'Oiii.i ib, planten
moodheid enz. in de hand werkt.
Verder wordt als voordeel van
het schillen van den grond in den
herfst genoemd, de verbetering van
de phisieke eigenschappen van den
bodem, daar de verdamping van het
water er dooi beperkt wordt. Blijft het
stoppelveld ongeploegc) liggen, dan
wordt de grond hard door de directe
inwerking der zonnestralen; hij ge
leidt de warmte te veel; de omzetting
(verrotting) der organische zelfstandig
heden zijn te krachtig. De daarbij zich
vormende salpeterzure verbindingen
zinken met het grondwater naar benoden
als zij niet opgenomen worden door de
wortels der planten, die op het veld
staan. Door het zaaien van stoppel-
een eeuwige nacht u zal omringen, waar gij
levend in een somber graf zult neerdalen."
Charles sidderde bij de woorden van den
Turk; de.e bemerkte dit en vervolgde:
-Zie, de slaven hier hebben, in vergelijking
van den naijnslanf, een heerlijk lot; zij ge
nieten de zon en de natuur nog, maar de
laatste is gedoemd, om levend in een zwarten
kerker af le dalen', waar geen lieflijke zonne
schijn hem koestert, geen verfrisschende dauw
zijne vermoeide leden verkwikt. Maar, ik wil
grootmoedig zijn; ik laat u nog eene andere
keus: verzaak uwe valsche Chistenleer, om
hels den godsdienst van den Profeet, en gij
zult. vrij eri geoord zijn cn ik zal u groot en
machtig maken."
-Dat nooit," sprak dc jongeling met
vuur. -ik een renegaat, o, duizendmaal liever
den dood
-Jonkman," hernam de Arabier, -onder
zoek de loer van den groote 11 Mahomed, en gij
zult., wat u nu eene misdaad toeschijnt, een
geluk en eene weldaad noemen. Daarenboven,
ik liet. u niet de keuze tusschen het omhelzen
van de ware leer en den dood; neen, herinner
u, wat ik gezegd heb: indien gij den Koran
niet wilt aannemen, zult gij loven, maar leven
om oen ja ren langen doodst rijd te lijden in den
donkeren mijnkerker. Ga, ik geef 11 veertien
dagen tijd. om u te beradentot. zoo lang zal
eene der zalen van mijn huis u tot kerker ver
strekken, en zult gij den tijd hebben, om het
goddelijk boek van den grooten Profeet te
onderzoeken."
Charles Guéret wilde antwoorden, maar op
een teeken van den Muselman verscheen een
vau diens gewapenden, die na eene korte ver
vrachten wordt, dat verlies voorkomen,
I doordat de salpeterzure verbindingen
opgenomen en in organische stikstof
omgezet worden. Als le chilisalpeter
goedkoop is, kar. men daarbij zeer goed
eenige stikstof den planten toedienen.
Voor de zandgronden schijnt dat zeer
aanbevelenswaardig, omdat die gronden
de salpeterzure stikstofverbindingen nog
veel minder weten vast te houden.
Wendt men nu chili aan bij groenten-
beraestingsplanten, dan gaat de stikstof
over in organische stikstof (planlenslik-
stof), die bij de verrotting van de groene
bemesting langzaam weder omgezet
wordt in salpeterzure zouten, dat door
de roggo of door dc aardappels zeer ge
makkelijk worden opgenomen.
Ongetwijfeld is op de meeste bodem-
soorten het schillen van den grond vooi -
deelig. Door het gewoon ploegen zal
rnen bovengenoemde v, 'indeden niet be
halen, en zelfs blijk*j het, dat b.v. bij
den verbouw van stoj eiknollen do op
brengst kleiner is, wanneer de grond
gewoon dan wanneer tij dun geploegd
•7"V'V-.
Of echter het schillen voor alle gron
den zeer voordeelig is, is nog eene vraag
waarop wij niet gcreedelijk een toe
stemmend antwoord geven, daar wij
het tegen gestel do reeds meer hebben
opgemerkt op lage, natte gronden.
Evenzoo is het misschien nog een vraag
of het verbouwen van groene bemesting
of \an een herfstvrucht altijd voordee
lig mag genoemd worden.
Over 't algemeen durven wij echter
gerust beweren, dat het schillen des
bodems in den herfst bepaald voordeelig
mag genoemd worden en dat liet o. i.
nog veel te weinig geschiedt.
LdbwKron.
klaring van Ibrahim, den gevangene in eene
der afgelegenste zalen van liet slot bracht en
de deur zorgvuldig dichtgrendelde.
Aan zich zeiven en zijne sombere gepeinzen
overgelaten, had de jongeling ruimschoots den
tijd, om over de gebeurtenissen der laatste
uren na te denkenhij sidderde voor den
toorn van den vorgramden Muselman. Zeker,
voor den dood zou hij niet teruggedeinsd heb
ben, maar slaaf blijven, voor eeuwig ver
stoken van het weldadige zonlicht cn de gulden
vrijheid, daarvoor schrikte do vurige
Guéret terug. De listige Muselman toonde het
hart van zijn slaaf doorgrond te hebben, hem
de keuze latende tusschen eeuwige slavernij
en de aanneming van Mahomed's leer. Toch
was het er verre af, dat Charles Guéret er in
den beginne ook maar. een oogeublik aan
dacht, van zijn voorvaderlijk geloof afvallig
te worden; maar het was reeds eene groote
schrede nader tot den weg des verderfs, dat
hij zijn aanstaand lot betreurde, zonder een
oogeublik zijn hart tot God te verheffen, en
troost in den heiligen godsdienst zijner kinds
heid te zoeken.
I)e eerste dagen zijner opsluiting gingen in
eene dolle smart, zonder hoop of troost voor
bij spoedig voegde zich daarbij voor zijn rus-
teloozen geest de verschrikkelijke verveling
der werkeloosheid, eindelijk waagde hij het,
meer om zich te verstrooien dan uit nieuws
gierigheid, don Koran het eenige boek,
cLat zich in zijne gevangenis bevond ter
band te nemen en tc doorbladeren. De fantas
tische lectuur trok hem aan. et! weldra begon
hij in de lezing smaak te vindon. Met verba
zing, dra niet bewondering, las hij do voor-
Onder dit opschrift levert de Gr, Cf.
het volgend niet onaardig artikel-
De minislerieele crisis is opgelost,
maar eeno andere veel geduchter crisis
nadert met reuzenschreden.
Geheel het westelijk Europa staat
voor do ontzettende vraag: vanwaar zal
het brood komen voor zooveel millioe-
nen monden?
Rusland, dat misschien dc halve rog-
ge-productie vertegenwoordigt, heeft
zijne grenzen voor don uitvoer gesloten.
Wat dit zeggen wil, hebben de markt
prijzen der laatste weken duidelijk ge
maakt. De rogge, die een jaar geleden
voor 4 gulden liet mud te koop was,
kost nu 10 gulden. Natuurlijk regelt
zich naar dezen prijs ook de prijs van
tarwe, boekweit, erwten, boonen en
andere voedingsmiddelen.
Op de lagere gronden zijn de aard-
appelen, ten gevolge van het vochtige
wéér, iiu reeds in den grond verrot. De
hoogere gronden geven slechts een
spaarzaam beschot. Waar de aardap
pelziekte niet heerscht, of slechts in ge
ringe mate voorkomt, wordt niet incer
dan 100 of 125 mudden tot mensche-
lijke voeding geschikte aardappelen van
een bunder land geoogst. De verzeke
ring kan wol achterwege blijven, dat
goede aardappelen voor de winterpro
visie naar gold zullen rieken.
Hadden we met een enkel jaar van
misgewas te doen; was dat misgewas
plaatselijk daarenboven, dan zou do
zaak niet zoo erg zijn.
Maar overal heeft de weérsgestcld
beid veel doen verloren gaan, en nog
veel meer van mindere kwaliteit ge
maakt. Do groote aanvoeren uit het
buitenland zullen ons niet bereiken.
Onze landbouwers hebben niet één jaar
schriften van den Koran zij streelden zijne
eerzucht en kwamen zoo geheel mot zijn smaak
overeen, dat hij een overgang tot den Islam
niet meer als zoo onmogelijk begon te bo
schouwen. en er zich ten laatste gemeenzaam
mede maakte.
Wanneer do mensch eenmaal zijn hart van
God afgewend heelt, komt het spoedig zoo
verre. dat hij tot elke plichtverzaking. zelfs
tot afval, in staat is. Zoo ging liet ook den
ongelukkige» Guéret. Nadat hij acht dagen
in zijne afzondering doorgebracht had. trad
zijn meester onverwacht zijne kamer binnen,
terwijl hij in het lezen van den Koran ver
diept was. Ongemerkt, met den glimlach der
zelfvoldoening op hot gelaat trad de oude
Arabier zijn slaaf ter zijde en legde zacht dc
bami op diens schouder. Dc jongeling trilde
bij die aanraking eu zag op. Met zijn vriende
lijkste» blik beschouwde Ibrahim den gevan
gene en sprak
-Mijn lieve zoon. zoo moest het komen:
thans zijt gij op den weg naar uw eeuwig en
tijdelijk geluk. Allah is groot! Hij kan het
hart van den ongcloovige treffen en tot de
leer van zijn Profeet bekoeren."
Aarzelend antwoordde de gevangene:
-Wie zegt u. heer! dat ik liet geloof
mijner vaderen ontrouw wil worden en Ma
homed's leer omhelzen V'
Ibrahim fronste dc wenkbrauwen en her
nam
-Wie mij dat zegtmaar dat zegt mij
het heilige boek in uwe handen. Wio den
Koran gelezen heeft, moet een goed Muselman
worden. Uwe bekeeiing acht ik dus *eker. al
moge ook uw hart »"g eeuigeu strijd voet en.
maar reeds 12 jaren ondervonden wat
slechte jaren zijn. De niet meer door
gunstige jaren onderbroken reeks begon
met den natten zomer van 1879. Geen
wonder, dat de boerenstand aan uitput
ting begint te lijden; dat reeds zeer ve
len aan uitputting bezweken zijn.
Vooral op den tegenwoordige toe
stand past do raad van onze staathuis
houdkundigen zeer slecht. Toen de
graanboeren, ten gevolge van de groo-
aanvoeren uit het buitenland, in het
gedrang kwamentoen de opbrengst
de kosten van voortbrengen niet meer
koude goed maken, luidde die raad;
Laten zij zich toeleggen op het
kweeken van fijnere producten, van
tuingewassen, van ooft. Laten zij
waar het kan. van hun bouwland
weiland maken. Het veo is duur,
boter en kaas bedingen goede prij
zen."
Maar de veeprijzen daalden; door
de enorme margarine-fabrieken werd
dc botermarkt overvoerdop dat ge
bied kwam zulk eene concurrentie,
dat ook de besto boter maar een
matigen prijs opleverde.
Maar de groote factor in de ellen
de, welke onze kamergeleerden over
het hoofd zagen, was, dat elke bun
der bouwland, waarvan weiland ge
maakt werd, zeer veel handenarbeid
overbodig maakte. Op een btinuer
bouwland, vooral op kleigrond, wordt
door den boerenarbeider het jaar rond
heel wat verdiend. Het per bunder te
verrichten werk mag wel op 50 tot
70 gulden geschat worden.v Toen
duizende bunders, volgens goedbedoel
de») raad van onze economisten, van
bouwland in weiland worden herscha
pen, had men op liet platteland over
al handen tc veel, die een goed heen
komen konden zoeken en als onbo-
Over achi flacon zult gij Jeu Christengods
dienst. afzweren on den grooten Profeet trouw
beloven."
Da ongelukkige Guéret antwoordde niet;
zyn hart stemde reeds in den afval toe, al
sprak zijn mond dc woorden van ontrouw en
verraad nog niet uit.
Van dien dag af namen de gedachten van
Charles Guéret eeno andere richting; hij
streed geen strijd moer in zijn binnenste, want
hij was vast. tot den afval van zijn geloof be
sloten. Van toen af trachtte hijorn de wroe
gingen van zijn geweten te smoren, zijn geest
bezig te houden met het aanzien en de ma<*ht,
welke zijn overgang tot den Islam en de be-
schemeiing van den ryken en geacliten Ibra
him hem onder zijne aanstaando geloofsge-
nooteu verschaffen zou. Ook trachtte hij zich
op tc dringen, dat het verzaken van zijn voor
vaderlijk geloof in zijne omstandigheden ver
schoonbaar. zelfs noodzakelijk was. Zoo ver
liep dc laatste weel; van zijne afzondering.
Reeds in den vroegen morgen van den
laatste» dag werd hij hij Ibrahim ontboden.
-Hebt ge uw besluit genomen," vroeg
deze. toen zijn gevangene voor hem verschoon,
-gelooft gij in den Profeet?"
-Allah is groot cn Mahomed is zijn Pro
feet." antwoordde dc geloofcverzaker. zijn best
doende om aan zijne s?em vastheid te geven.
-Allah is groot!" hern nu de oerste «pre
ker; -wanneer wilt gij dc openbare belijdenis
van uw geloof afleggen
-Zoo spoedig als hot. zal kunnen geschie
den," sprak dc ongelukkige.
Wordt vervolgd.