Uit Duitschland,
In den Pinksternacht.
ZATERDAG 7 MAART 1891.
TWA \IYFDE JAARGANG
Uitgever:
W. W DES
Deze Courant verschijnt lederen Zaterdag,
Feuilleton.
Ouzo Mcsloffen voor TU1X- on
LANDBOUW.
Abonnementsprijs per kwartaal.
r:\
Prijs der Advertenties:
Advertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan bet Bureau »Peel en
Maas" te Venray.
Zij, die zich met 1 April op dit
blad abonneeren, ontvangen dó tot
dien datum verschijnende nummers
gratis.
Na «enige voorafgaande regelen
schrijft men aan de "Tijd." Wat zal
Bismarck doen? Zal hij eindelijk zijn
verbolgenheid, die tot niets dient dan
om zijn tanenden roem nog meer te
verkleinen, laten varen? Zal hij inzien,
dat het in Duitschland ook zonder hem
wel gaat; dat de heer Caprivi volko
men berekend is, om de goede ver
standhouding met het buitenland te
handhaven, zonder aan de eer en de
belangen van het Duitsche Rijk le
kort te doen? Zal hij erkennen, dat
de weaerzijdsche waa deering en sa
menwerking tusschen Kegeering en
Volksvertegenwoordiging onder zijn
opvolger veel beter geworden zijn dun
onder zijn stroef regime, en dat er
veel meer kans bestaat dan vroeger,
om op elk gebied der wetgeving iets
goeds en duurzaams tot stand te bren-
Heni
En zoo hij het niet wil inzien en
erkennen, door ijdele zelfsbehagelijk-
heid verblind en door bet langdurig
opsnuiven der dwarrelende wierook
wolken bedwelmd, zal hij dan ten
minste zoo verstandig wezen, om in
het onvermijdelijke te berusten, aan
het publiek schandaal een einde te
maken en ter wille van zijn eigen
naam, die meer en meer aan de be
hagelijkheid wordt prijsgegeven, te
zwijgen?
Wij gelooven het niet! De beleefde
Franschen zeggen wel: agerend Vhom-
me sage, maar het latijnsche spreek
woord: tmariores omnes scncctus fa
cit (de ouderdom maakt allen bitterder)
is niet minder waar, en Bismarck is
zoo door en door tot in het binnenste
van zijn hart verbitterd, dat bij hein
de ontembare drift met de wijsheid
van den ouden dag is gaan loopen.
Te oordeelen naar verschillende
uitingen in de door hem geïnspireerde
bladen, zal hij niet voor eene formee-
le aanklacht terugdeinzen; bij schijnt
den Keizer te willen uitdagen, om
hem een plaats op de bank der be
schuldigden te doen aanwijzen; daar
wil hij zich verdedigen en zich schoon-
wasschen van alles wat- hem woidt
ten laste gelegd; daar wil hij bewij
zen dat hij alleen uit liefde voor zijn
Vadeiiand de tegenwoordige Regeering
aanvalt en op de grove gebreken
wijst door haar begaan. Bij is de
wijze Cato; hij is van zijn meerder
heid en onovertrefbaarheid ten volle
overtuigd, en het Rijk moet ten gron
de» gaan, zoo hei niet naar'heui
luistert.
Voor elk geval want deze Kei
zer is bij al zijn gemeenschappelijk
heid en inschikkelijkheid volstrekt niet
de man om met zich te laten sollen
heeft Bismarck zijn geld bij de
bank van Engeland in zekerheid ge
bracht. Hij ziet er niet tegen op,
om vervolgd te worden en een soort
van martelaarschap op zich te nemen;
hij veracht het menschdom en speelt
met zijn verworven roem, waarvan
hem toch nog genoeg zal overblijven,
vabanque, maar hij is en blijft
een goede minister van financiën voor
zijn eigen zaken, en hij zal er wel
degelijk voor zorgen, dat hij mocht
hij het land worden uitgezet, op zijn
ouden dag geen gebrek behoeft te
lijden. Op dat punt is hij wijs ge-
•sa algemeen
noeg!
Ititusschen is men n de wetgeven
de lichamen, waar de obstructie van
den man, die zoo lanfc 1 de macht van
tegen te werken wat hem niet beviel,
voor niets meer wordt geteld, ijverig
in de weer om het hervormingswerk
voort tc zetten, waarbij men alleen de
groote fout heeft begaan, al te veel
tegelijkertijd onderhanden te nemen.
Nu loopen de beraadslagingen over
Zondagsrust, inkomstenbelasting en
wat verder met deze zaken verbonden
is enz. Dan uit alles wat om ons heen
geschiedt ontwaart men ten duidelijk
ste, dat het zoeken naar de best mo
gelijke oplossing der sociale vraag
alle ernstige mannen ieu volle bezig
houdt.
De nood is, om zoo te zeggen,
algemeen erkend, en ook de wil om
hem zoo veel mogelijk te doen op
houden of althans minder prangend
te maken is, op e- tuge beklagens
waardige uitzondering
ontwaakt.
De eerste algornc-4 v rgatlermg
eener nieuwe Vereenig/ng Volksver-
eeniging voor het katholieke Duitsch
landwelker doel is: het bestrijden
van de sociale dwaalleer en de sociale
revolutie en de verdediging van de
christelijke maatschappij, had voor
eenige weken ie Keulen onder de
grootste deelneming plaats, waar de
uitstekendsto redenaars optraden, om
de sociaal-democraf e onder het ont
leedmes te nemen en in hare stuiten
de wanstaltigheid aan de kaak te
stellen.
Over het geheele katholieke Duitsch
land zal deze Vereeniging zich weldra
uitbreiden. Weer dan duizend aan
zienlijke mannen in alle deelen van
het Rijk hebben zich aan hoofd van
deze Vereeniging geplaatst, die, wij
twijfelen er niet aan, haar leden wei-
dra bij honderdduizenden zal tellen.
Dat is katholieke vrerkdadigheid, en
tien anders-geloovigen, die hun snaa
iende woorden niet kunnen terughou
den, omdat wij ons afzonderen en
ook deze zaak lot een eonfessioneele
maken, kunnen wij niet anders toe
voegen dan: Gaat heet* en doet lret-
zelfde!
Koemest is vrij nat; in de koestal
len is daarom veel strooisel noodig.
Omdat hij natter is en meer stroo-
deelen en dergelijke stoffen bevat,
ook minder stikstofrijk is dan paarden-
of schapenraest, is hij koel, traag,
verteert hij langzamer in hel land en
werkt hij langer na. Met paardenmest
is het omgekeert; Paardenmest is droog
en bevat veel meer stikstof dan de koe
mest, vooral wanneer men hem bereidt
met turfstrpoisel dat erde urine inhoudt.
Paardenmest is dientengevolge een
heete mest.- Hetzelfde kan van schapen-
mest gezegd vr0rden. De waarde van
varkensmest is verschillend, zoo zeer
als de voeding der varkens verschillend
is en die mest goed of slordig behandeld
wordt; worden de varkens goed gevoed
zooals tegenwoordig veel meer het
geval is en de mest behoorlijk inet
de daarbij behooreude urine vermengd,
dan kan 't wel een zeer krachtige mest
wezen, die na volbrachte*gisting, nooit
nadeelig werken zal. Verlangt uien veel
nawerking, dan moet de stalmest ter
stond worden ondergespit of ondergè-
ploegd. Wil men liet grootste effect op
het eerstvolgende gewas vestigen, dan
laat men hem des winters uitgespreid
liggen op het vootaf geploegdeof gespit
te perceel.
Aldus worden aspergebedden in den
herfst met een laag mest bedekt, die
eerst in 't voorjaar wordt ondergespit.
Eveneens kan men ir. den herfst de aard
beziebedden met kort verganeu mest -
liefst paardenmest beleggen natuur
lijk om de planten heen; ook dó fram-
brozen-, aal- en kruisbessenvelden, en
den grond om opgaande ooftboomen,
zoover hunne kroon reikt. Altijd wordt
dan die móst na den winter ondergespit.
Zooveel mogelijk, hetzij nog eens her
haald, moet de stalmest altijd vochtig
gehouden en bevochtigd worden met de
daaruit in de gierput verzamelde aalt of
gier, want slecht» daardoor wotdt hij
een normale of' volledige meststof zijnde
de stikstof en het kali vooral in de urine,
resp. in de aalt aanwezig.
Waar stalmest in voldoende hoeveel
heid aanwezig is, heeft de tuinbouw
doorgaans aan andóre' mestoflvii geen
behoefte, maar zooveel voorraad is er
niet overal, evenmin bij d'cn landbou
wer als bij den tuinman.
Dan tracht men zich te behelpen met
een halve stalmestbeines ting en een sup
plement kunstmest. Als een fraai voot-
beeld van een goed geslaagde coinbina-
SSS! 'i
SRiiiiI «Ier Muam.
E.K. 3" Dinsdag N.M. 1U° Dinsdag L-K. 17 Dinsdag V.M. 25 Woensdag
Slntnl «Ier Zon.
Maart oj> ft. 48; ö,26; ft.4; v/oj.; onder 5,38; ï»,55: 6-.Ï2; n'm.
voor Vbhray 50 c.
franco per post 05 c.
voor het buitenland 85 c.
afzonderlijke nummer# 6 c.
van 15 regel# 30 c.
elke regel meer 6 c.'
groote letters on vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst,, wordea 2maai berekend.
Schets uit hel Berlijntche volksleven.
In dc kleine woning heerschte een somber
stilzwijgen. Van het laatste stuk droog brood
was zooeven door middel van wat heet water
eene soort brij gekookt, die als avondeten was
genuttigd; thans grijnsde het dreigend spook
van den honger de ongelukkige bewoners uit
alle hoeken van het halfduistere vertrek aai
waarin nog slechts enkele meubelen waren
achtergebleven; spoedig zouden ook deze mis
schien in honden van den opkooper overgaan
en wat dan
.Hoe long nog, Martin vroeg de zachte
stem der vrouw, als had zij de gedachten van
haren man geraden. Martin zat somber en
zwijgend met het hoofd tegen een der bed
stijlen geleund do bedden waren reeds lang
naar den opkooper verhuisd en staarde
met strakkèn blik op zijne ruwe handen, die
thans evenwel door de langdurige rust eene
«enigszins blanker kleur hadden gekregen.
-Weet ik 't?" antwoordde hij aarzelend.
-Wij willen opkomen voor onsgoed recht.
Waarom geven de patroons niet toet"
l)e vrouw wischte tersluiks een paar opwel
lende tranen weg. »Uw goed recht nu ja,
het zij zoo. Maar wij hebben ook. een goed
recht, wij, de vrouwen en kinderen. Waarom
moeten wij gebrek lijden Ben ik niet altijd
eene zorgzame huisvrouw voor je geweest?
IIeb ik ook thans niet alles opgeofferd, wat
ik aan sieraden van mijne moedor had geërfd,
om het hoofd boven water te houden Eu toen
wateu wij zoo gelukkig, vóór de werkstaking
kwam. Dat onze kleine, lieve jongen stierf,
was de eenigste smart, ons door den lieve»
God gezonden maar wij hebben sameu bij
zijn sterfbed geschreid gy ook Martin, al
wildot ge u goed houden thans, helaas,
moet ik het misschien een zegen noemen, dat
hij van ons werd weggenomen. Voor veel
leed werd liij gespaard. Als het zoo voortgaat,
zal unssoliieu ons kleine Lotje spoedig bij haar
broertje zijn hierboven, ui den hemel!"
Zij zag met diepe droefheid op liet kleine
meisje neer, dat aan hare voeten op den grond
met een oude pop speelde; het kind zag bleek,
met diepe kringen om de oogen; 't was kaar
aan te zien, dat zij ïeëds langen tijd het 1100-
dige voedsel had ontbeerd.
-Lotje dorst heeft, melk drinken, moeder
zeide ztj klagend, als kreeg zij door de woor
den haier móeder besef van wat ze ontbeerde,
terwijl zy haar speelgoed wegwierp.
I)e arme vrouw boog zich tot haar kind
over.
-De melkwagen komt morgen kindje zeide
zij troostend. -Morgén vrbeg staat iiy voor
do deur, met twee seiiiuiniefs bespannen, en
de melkboer belt'bun, bun, bun! 'en dan
krijgt Loije lekkere vef.che melk".
De tranen sprongen haar uil de oogMi, ter
wijl zij do kleine suste met wat zij zelve met
geloofde; haar kind was evenwel tevreden ge
steld; zij verkeerde' nog ui dc jaren, waarin
men gelooft wat men hóópt.
Bim, bim, bim!" herhaalde zij, de kleine
hand heen en weer bewegend, -morgen melk!"
-Morgen", mompelde Martin en vervolgde
dan halfluid, als kostte 't hem moeite de woor
den uit te spreken: -Morgen is het Pink
steren".
•'t is godgeklaagd!" barstte zijce vrouw
uit. «*t is voor ons alle dagen rustdag, maar
ecu feestdag is 't voor hen, die wat te aten
hebben. Maar ge moet zelf weten, wat u te
doen staat".
De man stond op en 'greep zijn muts; de
stompzinnige droefheid zijner vrouw uiaakte
hem woedend.
-Laat mij om godswil met rust met je dom
me klachten; kan ik't veranderen ik moet
mijne kameraden getrouw blijven; dc bond
wil, dat wij zulle» volhouden tot 't laatste
uogenóiik".
-Dan zal de hond ook onze begrafeniskosten
kunnen betalen, Martin. Want lang zullen
wij 't niet meer maken en de anderen, die den
geneelen dag in de kroeg zitten, nog minder".
Martin sloeg met de vuist tegen do bed
stijlen.
-Zwijg vrouw! Wat begrijpt gij daarvan?
Je drijft mij het huis uil met je dorp lamuii-
teeréii I"
Toornig liep hij naar de deureven bleek
hij hier nog staan, zoelit in al zyue zakken en
vond eindelijk nog een grosehen.
-Hier is geld", bromde hij. -Zie, dat ge het
kjnd morgen melk bezorgt; ik wil dat huileu
en jammeren niet meer hooreii!"
Eu hiot'rtiedê verliét hij liét vertrek, ging
de trap af,' waarop de roode avondzon liare
laatste stralen wierp, en stapte de straat op,
nog altijd ontevreden en in zich zelve» mor-
rend. Toen hij eenmaal op straat was. wierp
hij eer. blik langs de pas verlaten woning naar
boven; hij had haar zelf helpen houwen en
met zijne kameraden gejuicht, toen de aan
nemer by de inbezitneming -deflinke bekwame
werklieden" hartelijk toegesproken en gul
onthaald had. Thans waren er twee jaren
verloopen en zij hadden bij denzeifden patroon
het werk neergelegd. De slechte tijden hadden
hen daartoe gedrongen en de werkman wil
toch ook gaarne eenmaal zyn goed recht door
zetten. Zijn goed recht 1 Martin Pohiniann,
die langzaam do straat was afgeloopeu, oleef
voor eene brandewynkioeg staan en zag dooi
de halfgesloten luiken naar binnendaar zaten
een groot aantal zijner kameraden, mede-
werkstakers; vóór hen stonden gevulde en
halllcége glazen, eu met door den drank ver
latte gezichten bespraken zij in opgewonden
taai hunne plannen voor de toekomst. Een
hunner, die het hoogste woord voeVde, was
's morgens bij Martin geweest eu had hem bni
eenig geld gevraagd: hij had zulk eed honger!
Martin had hem niets kunnen gevenhij
scheen evenwel door anderen tc zijn geholpen,
want een gevuld glas stuud voor hem, dorst
en honger waren zeker beiden gestild' Martin
haalde de schouders op en ging verder. De
f'rissche zoele avondwind waaide heijj ver
kwikkend ju het gebruinde gelaat eii speelde
met den groeten baard, zijn trots s inds zijn
militairen diensttijd! Zonder eigen lijk een be
paald dool te hebben, was iitj langzaam voort-
gewandeld. werktuigelijk sloeg hij eindelijk
linksaf: hier lagen de stadskern hoven.
Den laatsteu keer, dat hij er geweest was,
begroef men zijn kleinen jongen; bet was'mor
van rit. h*>lve rhtrt
kunstmest, kainit, tan een bemestlngs-
proef worden beschouwd, die onlangs
uitgevoerd werd te Lubeck óp de proef
velden voor groententeelt. Men had de
proeven 7 jaren lang voortgezet op een
aspergebed; halfmest en kajuit gaf de
grootste opbrengst en de zwaarste pij
len. Zoo als men weel, kómt hot hier
vooral'op de zwaarte aan: zware asper
ges kunnen per kgr, f 0.IX) lot f 1.20
waard zijn, wanneer middelzware tegen
f O'.(H) en dunne'stengels nauwelijks mót
f 0.25 tot f0.30 betaald worden.
Beer of sècreelmest is vooral voor
den tuin een uitstekende mest. De beer
putten nioetèi: waterdicht wezen 'én' 'toe
gedekt: iuet tui l'strooisef oftuilstrooisuj-
tneol Iaat zich die mest goed bewaren
en behandelen. Hierin ook moet du
vluchtige ammoniak, de stikstof, be
houden of gebonden worden en gips en
i l r i, J_
gen een jaar geledende begrafenis had op
den eersten Pinksterdag plaats gehad, omdat
ïïien het dun 't best met den lijd kon schikken.
Alle kameraden hadden de kleine lijkkoets
vergezeldzy hadden zijn Frits hartelijk lief
gehad. Ah! 't was een flinke jongen gewéést.
Wanneer Martin 's avond van zijn werk kwam
eii de kleine vriendelijko woonkamer binnen
trad, kwain dó vijfj irige knaap hoirt reeds met
zijne pantoffels tegemoet. Dan stak de va< e
het' been vooruit: -Toe jongen, trek mij tie
laars uit:" En dan trok de klëiiio than n et
inspanning vati alle krachten, dié lieni èeii blós
op de wangen joeg. tot eindelijk Martin la
chend riep: -nog eons!" bn Frits eensklaps
gierend van pret achterover tuimelde'met''de
zware laars tn zijne armé». Dan'word eene
pijp gestopt en opgestoken, ook een werk,
dat heel wat moeite en inspanning kostte, en
als Martin dan eindelijk zijit'Weekloon in blin
kende markstukken op dé 'tafel wierp, dan
klom de jótigëu op zijn khie eh inocht helpen
tellen:ecu, twee, drie tot vijf-en-twiutig,
dertig tóe, Ja. tocm ontving inert nog eon
loon, dat de moeite vkn liet tellen waard wa,-'
Zuchtend bleef dé man vóbr'dé poort van
hot kerkhof staaneeii dogen bli k Weifelde hij.
maar trad éindelijk binnen, Over'de kléine
grafheuvels lag dö stilte van den zoele» vooi
jaarsnachtde grasliblnien werden dooreen
zachte» wind bewogen, dé 'bjadefen der treur
wilgen ruiftchtén en in de vérfe'k'lóiik bellied
van den nachtegaal nis een lofiaiig des vrede.
De door ruwen arbeid geharde itian voelde
zich zeldzaam geroerd, zijn hart werd week,
zijn gemoed schoot vol!
Thans stond Lij aan 't graf van zijn kind en