ELIGIUS de Organist.
luüsnSand.
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1890.
ÉT FT I JAARGANG
No. o4i
Uitgever
W. VAN DEN 51 Uf CIvüOF-Sassen
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
Eenige beschouwingen over
de voeding van het varken.
Reis
;ie
«Bei* ^Üaas-a.
V.M. 7e Donderdag. L.K. 15a Vrijdag. N.M. 23® Zaterdag. E, K. 30e Zaterdag.
Stnnd der Zon.
5, 10, 16, 22, 28 Aag. op 4.28; *1,30; 4.43; 4,55; 5.5; v in.; onJer 7.43, 7.33,
0.50; n 'tri
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
50
65 i
85
6
Prijs der Advertentiën:
van 15 regels 30 c,
elke regel meer 0 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertcntiun, 3mnul geplnaUft, worden 2inaal berekend.
dvertentiën of Ingezonden
Stuklcen gelieve men Vrijdag
"vóór 2 uur 's-midöags te be
zorgen aan het Bureau »Peel en
Maas" te Venray.
Eene particuliere correspondentie
uit Rome meldt het volgende
Het zoogenaamd .uitstapje" van den
Paus zal belangrijker-gevolgen heb
ben dan men eerst vel kon vermoe
den, want de Italiaansche regeering
wil van de haar daarbij geboden ge
legenheid gebruik maken, om haar
.rechten" te doen gelden op liet ge
bied van den II. Stoel. Ik heb u reeds
bericht, hoe hot .uitrijden" van den
Paus zich bepaald heelt tot het over
steken van den Cortile della Zecca,
een terreiD, zoo duidelijk tot het Va-
ticaan behoorend, dat 's avonds de
pauselijke Zwitsers do poort, die er
toegang toe verleent, sluiten en den
sleutel er van in 'bewaring hebben.
Onlangs nu zond de Regeering op
dezen Cortile eenige karren geel zand,
Ai., iv.sr.ton g/ïledigd, alsmede een twee-
Tal ingenieurs, die aanstalten maakten
om de te verrichten werkzaamheden
i op te nemen. De architect der apos
tolische paleizen heeft z'ch gehaast
dien heeren aan het verstand te bren
gen, dat zij nutteloos werk zouden
verrichten, vermits het terrein waar
op zij hun arbeid voorbereidden, tot
het Vaticaan behoorde, en de Paus
zelf daarvoor zijn architecten had.
Uit deze beide omstandigheden valt
op te maken, dat de Italiaansche
regeering geenzins van plan is don
strijd op te geven, en dat wij ons
mogen voorbereid houden op feitelijk
heden van die zijde, welke niet van
gewicht ontbloot zijn. Naar aanleiding
van hetzelfde .uitstapje van 'L. H.
ik zal den door de liberale pers ge-
ijkten term maar gebruiken had ik
Feuilleton.
33.
Gij moet u verbinden, om nooit, in wolk
geval ook, een cent van het vermogen, het
welk in uwe handen zal overgaan, aan te wen
den tot onderstand of ten voordode der kin
deren, uit het tweede huwelijk uws vaders
geboren. Indien gij komt te sterven, zonder
gehuwd te zijn, zal uw geheele vermogen
overgaan aan mijne nicht Leon tine ot' hare
kinderen.
Dassen was zoo weinig verdacht geweest
op zulk eeno voörwaarde, waarvan de oom
voor hem een geheim gemaakt had, dat hij,
die hoerende, sprakeloos van verbazing op een
stoel nederzeeg. Wat Eligius aangaat, deze
scheen juist door dat voorstel geheel zijne
geestkracht terug te erlangen.
Oom! riep hij,.opspringende, driftig uit,
terwijl hij met van verontwaardiging flikke
rende oogen en een vuurrood gelaat met ruw
heid het palier afkeerde, hetwelk de banlfier
jieiR wilde overgeven de. nagedachtenis mijns
vaders is mij heilig. Heeft hij een misslag be
gaan, •vyelnu hij heeft, dio zwaai geboet maar
nimmer zal hij zijn zoon onder het getal zijner
beschuldigers tellen I
- Wie spreekt er u yaji, oni hem te. be
schuldigen-! er is daarvan in het geheel geen
sprake; teelten slechts en zwijg er verder
over
onlangs een onderhoud met een zeer
invloedrijk personage. Ik meen u geen
ondienst te doen met het te resumee-
ren.
"Ofschoon Leo XIII zoo onge
veer mijn zegsmanweinig op de
hoogte is van de topograph ie van het
Vaticaan (slechts korten tijd heeft hij
in vroeger dagen te Rome in vrijheid
geleetd) moet men toch niet meenen
dat Z. II. in vergissing den Cortile
della Zecca is overgestoken. De Paus
is daartoe te berekend, te zeer zich
zeiven meester, te zeer afkeerig van
eene overhaasting, die de zaak, door
hem voorgestaan, zou kunnen in de
waagschaal stellen. Als de H. Vader
last heeft gegeven, langs een anderen
weg dan den gewonen de tuinen bin
nen te gaan, heeft hij daarvoor zijn
redenen gehad. Waarschijnlijk heeft
Leo XIII het terrein willen verkennon
en zich rekenschap geven van de
openbare meening in betrekking met
de rechten van den li. Stoel op het
Vaticaan.
Artikel; V der Wao.rhnrgcmoei sprf.ekt
aldus: .-'De Opperpriester ontvangt'niet
enkel de dotatie, in het vorige artikel
bedoeld, maar gaat ook voort met
gebruik te maken van de apostolische
paleizen, het Vaticaan en St. Jan van
Lateranen, met omliggende en daartoe
behoorende terreinen, evenals van de
villa Caslel Gandolfo met hetgeen er.
toe behoort. De uitdrukking «voort-
gaan gebruik te maken" Continue d
Joair, staat tegenover in eigendom
bezitten. Het eerste wordt den Paus
toegestaan, het laatste ontkent de
de Waarborgen wet. Welnu, dit is het
juist waarover do. II. Vader zich bij
elke gelegenheid beklaagt; hij is niet
vrij, hij wordt beschouwd als oen
staatsburger, die eenig privilege ge
niet, maar die niet zijn eigen huis
heeft, waarin hij doen en laten kan
Hoe! is er geen sprake van, om liera te
beschuldigen? Heet het dan niet, hem be
schuldigen, als ik dit barbaarsche stuk met
mijn naam onderteekende, om mij te verbin
den zijne arme kinderen aan armoede en ge
brek prijs te geven?O neen! ik zou liever
sterven, duizend maal liever sterven dan zulk
een eerlooze daad te begaan
Ik bad zulk een uitval in het geheel niet
van u verwacht, Eligius, sprak zijn oom mei
eene van ontroering bevende stem; uwe woor
den bevreemden mij in de hoogste mate; neen,
ik zóu mij nimmer hebben kunnen verbeelden,
dat gij aan de kinderen eenor trouw, die uwe
vervolgster geweest is en u van uw vaderlijk
erfdeel beroofd heeft, de voorkeur zoitdt go-
geven hebben hoven een oom, die u met wel
daden overlaadt....
-Weldaden?riep. de jongeling met
blijkbare smart uit; weldaden?ach, oom!
ik smeek u slechts om ééne enkele uamelijk
die van oen rein geweten te mogen behouden!
ik schuw of vrees den arbeid nietik ben
niet bang voor armoede!, en gij zoudt van mij
vergen, dat ik kinderen verstiet en verloo
chende, die mijn vader do hunne noemen
neen! liever sterven!... Behoud uwe schatten,
ik begeer ze niet, ik weiger zo, liet hij er snel
op volgen, want dat stuk teelten ik nooit
nooit!
Dit zeggende snelde hij geheel buiten zich
zei ven naar de deur en Dasson liet hem gaan,
zonder eenige poging aan te wenden, om hem
terug te houden-, want hij was beducht, dat
de vurige woorden, welke hem ontvallen wa
ren, slechts de voorboden waren van nog he
viger taal en hoewei hij zich voornam, al zijn
wat hij verkiest. Lij wordt geduld,
maar is zijn eigen 'meester niet. Hij
mag «voortgaan gvbiuik te maken"
meer niet. Morgen jkrijgt een minister
het in zijn hoofd, <Jc hand te leggen
op 't Valikaan, niemand kan 't hem
beletteneen concessie, vandaag ver
leend, kan immers morgen worden
opgeheven? En zoo verstaan het dan
ook inderdaad de 'bladen, die als
tolken van den weljvilleuden premier
Crispi mogen gelden.
De H. Vader toont zich, ondanks
dit alles en de beperktheid zijner mid
delen, zijn grooten voorganger waar
dig in do bescherm ng, aan kunsten
en wetenschappen verleend. Onlangs
begiftigde Z. II. het nieuwe observa
torium, waarvan het beheer aan den
Eerw. Pater Donza is toevertrouwd,
met verschillende Voortreffelijke in
strumenten, die van het vaticaansche
observatorium een van do eerste in
richtingen tor wereld zullen maken.
De Paus heeft ,.^k last gegeven
tot vornipuwing. vloeren der
gsdeeiteiv van 4;at» ofs.
die als de appartementen der Borgia's
bekend staan. Voor hel tegenwoordi
ge wordt er een gjroot gedeelte in
bewaard van de gedrukte boekwer
ken der Vaticaansche bibliotheek en
van de boekerij van! den beroemden
kardinaal Angelo Maï,
Als men een stoomtuig wil doen
werken, moet men Ivooraf aandachtig
het mechanisme onderzoeken en voor
al het toestel, dat dient om den ketel
te stoken. Men kan aldus de brand
stof erkennen die het best past en die
op de spaarzaamste wijze de grootste
warmte zal geven.
mogelijke best te doen, oin de goede verstand
houding tusschcn oom en neef te herstellen,
beloofde hij zich evenwel daarvan niet veel
goeds.
Daar Eligius met drift? voortstapte, had hij
spoedig zijne woning bereikt hij klom haastig
naar boven zonder Brantóme goeden avond te
zeggen en sloot zijne dèur op bet nachtslot,
om niet gestoord te worden. «Zie daar dus
riep hij smartelijk aangedaan uit, zie daar dus
de vooi waards, onder welke ik die nalaten
schap zou kunnen aanvaarden! Arme zusters
ik zou u aan uw lot overlaten, om rijk te zijn!
Zie! wat gaan mij zijne millioenen, wat gaan
mij zijne rijkdommen aan, als ik die niet met
u mag deeleu Neen, arme weesjes! gij zult
uw broeder, uw vriend,, uw beschermer niet
verliezen, zoo lang Eligius leeftO ja! hij
zal de plaats van den vader, dien gij verloren
hebt en die de zijne was, bij u bek'eeJen
God zal aan mijne armen de noodige kracht
schenken en nacht en dag zal ik voor u wer
ken.... Wij zullen ieder ons best doen, orn
ons brood to verdienen.... gelukt ons dit nioG
Welnu, wij zullen gezamenlijk arm zijn, ge
zamenlijk gebrek lijden, gezamenlijk omko
men, maar er nimmer in toestemmen, dat men
ons van elkander scheide!.... Ach! ik zou 11
verloochenen! u verloochenen voor hetgeen
men fortuin noemt, u, mijne zusters, mijne
kinderen! u, die zoo goed, zoo liefdevol zijl!
ach! indien mijn oom 11 kende, zou hij u zoo
feL niet halen Mijn God! rnijn God! wel
ke harde beproevingen, welke wreedo folte
ringen
Zijne benauwde borst hijgde naar lucht; hij'
opende zijn raam, om eenige versche lucht te
Al de dieren der hofstede zijn le
vende machines, die brandstof vergen.
Dit toestel is niet hetzelfde hij al
de soorten van huisdieren; hot biedt
vrij talrijke verschillen aan deze ver
schillen brengen wijzigingen inede in
den vorm, welke de spijzen moeten
aannemen.
De werktuigkundige kan het fornis
van zijne machine vorainlefcn, maar
het vei'teringtoustel der huisdieren kan
geene verandering ondergaan.
Wij kunnen slechts aandachtig
laatstgemeld toestel bestudeeren, om
het een voedsel te leveren best geëi
gend voor zijnon vorm, zijn vermogen,
zijn mechanisme, ten einde het dier
er zooveel mogelijk de voedende be
ginselen die het bevat, uit kunnen
trekken.
Het is deze studie die onze kwee
kers doorgaans verwaarloozende blin
de slenter leidt hen schier altijd.
Herinneren wij dus zeer beknopt
waarin het verteoringtoestel van hut
varken bestaat. Mou zal ons wellicht
jzoggen. dak die bekUyptg b. .Wrijving
overbodig? nutteloos is, dat ai
kweekers die zoo goed als wij kennen.
Waarom is dan het voedsel van het
varkeu zoo dikwijls in tegenstrijd met
hut voedingtoostel, mot zijne wijze
van werken, mot de werkingen dor
huid, met de werkingen der adem
halingen, de waterlozing, enz! Men
beweert het toestel to kennen, maar
wat men het minst kent is zijn me
chanisme.
!)e natuurkunde leert het ons.
Hoovelc kweekers zijn er dio de na
tuurkunde van het varken bestudeerd
hebben
Zeer weinig.
Do studie van het hoofd zal ons reeds
belangrijke inrichtingen leveren over
den vorm der spijzen, die liet best pas
sen.
Do bovenste kinnebak is langer daii
het onderste. De onderste kinnebak is
gearticuleerd met het slaapböon, dei wij-
zo dat het anders niet kan doen dan do
bewegingen van ophulion en neerlaten.
Het varken kan de spijzen maar pietté
ren door de twee kiunenbakken samen
to brengen; de zljbewogiiigou, die do
herkauwers kunnen doen, zijn aan het
varken ontzegd, het is daarom dat de
vezelspijzen en do drooge spijzen door
hot varken niet kunnen gekauwd wor
den; zij passou geenszins in ruwen staat.
De kinnebakken zijn voorzien van -14
tanden. De 1- snijtanden worden maar
benuttigd voor het vatton der spijzen.
De vier baaktanden zijn wapens van
verdediging; do andere tandon alleen
dienen tot het pletteren der spijzen.
Dit maaksel van de kinnebakken
duidt genoegzaam aan, dat de natuurlij
ke spijs van het varken tot grondslag
malsche zelfstandigheden moet hebben,
toeder groen, wortelen, aardappelen,
i beeten, raputi, afval van de keuken,
overschot dor brouwerij, stokerij, sui
kerfabrieken en meelfabrieken. Het eut
-1 h-- ..ulO*1 ;y -
kels, enz., maar de gratiën en zaden die
te klein zijn, worden niet geplutterd
door de tanden en de moeste gaan door
de vortoringbuis zonder eene verande
ring te ondergaan de kleine zaden zijn
over het algemeen van geen nut ip. de
voeding van het varken.
liet is daarom dat het noodig is ze
eerst te pletteren of te malen, of wel ze
te weeken ofte koken.
(Wordt vervolgd.)
scheppen en zijn gloeiend gelaat een weinig
te verkoelen; doch daar de straat, waarin do
zijmunr van de kerk uitkwam, bijzonder
nauw'was en de hemel met /.ware -regenwol
ken ovoitrokken was, ging hij te vergeefs
halverwege uit het raam liggen: geen enkel
verfrisschend koeltje deed zich gevoelen. Hij
schoof het dus weder dicht en begaf zich naar
het koor, om daar oenige verlichting voor zijn
over kropt, hart te zoeken.
liet zien van het vreedzame godshuis, des-
zelfs levende eenzaamheid, deszelfs diepe stilte,
welke hem veroorloofde, duidelijker de si om
van God en die van zijn hart te liooron, brach
ten weldra hunne gewone uitwerking op Eli
gius te weeg. Zijne opgewondenheid bedairde
allengskens; hij richtte het hoofd op, dat hij
meer dan een kwartier nura tegen du koude
raarmceu leuning van liet koor had laten rus
ten, en even als in het Oude Verbond doode-
lijkc beten genezen werden door eencu blik op
de koperen slang, desgelijks was een enkele
blik op het Allerheiligste Tabernakel voldoen
de. om Eligius hart to-t zachtere gevoelens te
stemmen en hem zijne gewone helderheid van-
geest te hergeven. Hij betreurde zijn onbo-
suisden uitvalbet speet hem met voor de
erfenis, maar hij deed zich zeiven bittere ver-
wijtingen over de ruwheid zijner woorden en
den voor zijn oom zoo diep gr ie veilden toon,
waarop hij ze geuit had. -Ik heb aan den
eerbied, welken ik mijn oom verschuldigd
was te kort gedaan, dacht, hij met leedwezen:
alles wel ingezien, meende hij het toch zoo'
goed met mij en was mij zoo genegen. Ach
hoe diep moet het hem gegriefd hebben.,., ik
had moeten, heden kon, dut er ook. voor mij. een
Te Anjwerpcn waren Zondagavond reeds
30006 vreemdelingen aangekomen, ter bijwo-
tijd was, waarop alleen hot liooren noemen
van d*n naam mijner stiefmoeder voldoende
was, oiu hem te ontroerenals ik veranderd
bon, heb ik zulks niet aan mij zei ven te dan
ken, maar aan de brieven van den abt Vincent
en aan de gebeden, welke bij voor mij ten
hemel opzondaan do inwerking der Godde
lijke GenadeEn m weerwil van al zijuo'
wijze raadgevingen en vermaningen zal ik dan
toch altijd do zelfde blijven! z tl ik dan aliijd
tot uiierstea overslaan!.... Het was mijn
plicht, om hot voorstel van mijn oom van do
hand te wijzenmaar hadde ik zulks met
kalmte, niet liefderijkheid gedaan, wie weet
hei?.... misschien zuu hij Lot zachtere gevoe
len* gestemd zijn geworden? misschien zou hij
verteederd zijn geworden en zich het lot dier
kindertjes a angel rok keu hebben In plaats
daarvan heb ik hem bode oef 1.... Ik heb dien
zieken grijsaard, die de legerstede, waarop hij
ligt uitgestrekt, met zal verlaten, dan om dia
te verwisselen met de kille rustplaats dcf
duoden in den sc mot der aarde, harde wcroi-
den toegevoegd, die hem de ziel verscheurd
hebben.... O mijn God, mijn eenige Toever
laat! Gij weet, mi welke vurige bestanddec-
leii G:j mijne ziel gevormd hebt, Gij kent het
geheim van al mijne kwellingen, van nl mijn
lijden, Gij weet hot beste, hoe*zwak- mijn hart
is! Vergeef mij, liefderijke Hemclsehe Vader!
vergeef mij mijne oploopcnd-hcid vergeef mijn
arm hoofdwant iu do laatste veertien
d.'gen is hei nwj. "Is doet de koortshitte mijn
bloed bruisend door mijne aderen vloeien!
Eligius bedroog zich niet.
Worde teftolgdr