ZATERDAG 15 JUNI 1889. TIENDE JAARGANG. Eene politieke beschouwing na Pinksteren. No. 24. Juni K K. óc' DonJorJ Wdaassd i1«B» üliian. V.M. )A" Donderdag. L.K. 20® Donderdag. N.M. 28" V.rijd.a 10, ld,, 22, 28 Jn.ii. op .2.11, I dor 2.10. 2.11 2.12 '/aix. m.l.»r 8.12, 8.17, 8.20, 8.22, 8.24; n m. Abonnementsprijs por kwartaal, voor Vi.n.'.ay 50 c. franco por post 05 c. voor liet buitenland 85 c. afzonderlijke nummers (3 c. Uitgeves1 W. VAX OEN MENcliiOF-Sasspii. Deze Courant verschijnt lederen Zaterdag Prijs der /Vdvertentiën yan 1 H regels 30 c. elke regel meer c. groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Ad verton».ito. 3maal geplant.-1, werden 2niaai Lereker.d. dvertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag svóór 2 uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau »Feel en Maas"' te Venray. Hoewel het, liefelijk Pinksterfeest volstrekt niets met de politiek te maken heeft, eischl toch de hodendaagsche toestand der wereld een belangrijke vergelijking' te maken iusschen de blijde Pinkster- on de politieke verwachtin gen, Laten wij daarom oven een kleine reis ondernemen door hot rijk der hoog ere politiek, ten einde even oen rondblik te houden voor den zomer. Vooreerst merken wij op, dat de politieke hemel zeker zoo opgeruimd is, a's hei maar zelden gedurende den schoenen Meimaand in 't algemeen d. w. z. aan onzen zichtbaren hemel ge weest is. Mogelijk, dat sedert het p'uilen van den Frankfurter vrede de "politieke, gezichteinder niet zoo hekier geweest is, als in de laatste weken. In alle geval ontwaren v ij slechts eene afgeperste, eene met groote kosten afgeperste rust, maar 't is toch rust, en eene, waarmede men voor de eerste maal sedert vele jaren op eene onaf zienbare lij van wet rekenen mag. Voor deze Valine rust kan de wereld de staatslieden wel danken, die slim genoeg waren, de loosheid van vorst Bismarck te verstaan en slim genoeg, vredelievend genoeg, ze op le volgen. Indien Bismarck, op zijn hoogon leef tijd nu ook slim genoeg is om van harte een handje mede te helpen, ten einde de Katholieken on den Paus in zijne erfelijke en wettige rechten te lierstellen, voorzeker, de Katholieken Feuilleton. ?Ffi? Ik bracht den nacht slapeloos door en peinsde er over na, wat. hij toch wel voor onze redding wilde beginnen, doch ik vond geene oplossing van het raadsel. IU hoorde rnijn gemaal tot 't aanbreken van den dag rusteloos in zijn vertrek op en neer stappen. Des morgens-kwam hij bij mij en deelde mij mede, dat. hij thans de noodige. stappen doen zou om het dreigende gevaar van ons af te wenden of zijne stem klonk I» vend en smeekeml «zullen wij naar uwen vader gaan Ik staaide hem aan, zijn schoon gelaat, was doodsbleek en angstig scheen hij mijn ant woord af te wachten. Een oogenhlik aarzelde ik, mijn goede engel fluisterde mij toe: «Spoed u naar uwen vader, daar wacht u een geluk kig, zij het dun ook een bescheiden lot, wie weet welke gevaren ons hier nog bedreigen De verleider echter spiegelde inij rijkdom, eer en aanzien van den eenen, nood en ver achting van den anderen kant voor en hij zegevierde. Zonder Edmondo te vragen, wat hij eigenlijk op 't oog had, antwoordde ik vast. besloten: «Als het mogelijk is, laat ons dan hier blijven." Twee tranen blonken in zijne oogen, toen liy mij op 't voorhoofd kuste en naar buiten ijlde. over den gansclien aardbol zullen thans en later zijne nagedachtenis iri eero houden: En dit ware zijn mees terstuk! Maar juist in de laatste dagen zijn twee zaken voorgevallen, die de wereld er aan herinneren, dat het zoowel eene gedwongen en geene natuurlijke rust is, waarover wij ons verheugen, en dat men steeds goed doet, zoo min mogelijk aan eene vredestoring te den ken. Hierbij denken wij aan 't gewoel der Eransehen bij de afreis van koning Humbert uit Berlijn en den toost van den czaar. Over de reis van Humbert naar Berlijn is zóó veel geschreven en gepraat, dat men er moe over worden zou, er nog meer over te bazelen. Betreffend den toost van den czaar van Rusland, willen w ij do gis singen niet vermeerderen, welke daar omtrent in omloop zijn. Zooveel rnee- nen wij toch te begrijpen, dat de zelfheerseher aller Russen zich geens zins op zijn gemak gevoelt en het gevoegelijk acht dit der wereld te laten blijken. De ontevredenheid' van den czaar zou mettertijd wel eens nood lottig kunnen worden. De czaar wij willen hem persoon lijk niet aanvallen is, zegt, men, de booze demon van den Europeeschen vrede, van Rusland, zelfs van zijn eigen. Hij moge een goed, zelfs een edel mensch wezen, maar hij is een slechte muzikant, d. w. z. hij verstaat do kunst niet zijn eigen en 't voordeel zijns lands waar te nemen en sticht daardoor niet alleen veel onheil bij zich zeiven aan huis, maar ook in Europa zal hij binnen kort of lang onheil aanbrengen, indien de goddelijke wil het niet anders besloten heeft. Zonder dezen boozen demon zouden de Eransehen mogelijk reeds lang zicli IV. Binnen ons slot was niets veranderd, dan dat Edmondo dikwijls langen tijd afwezig bleef. Toon ik hem daaromtrent cons onder vraagde, sprak hij in vollen ernst: Ik behoor nu tot eene groote broederschap, die liet wel zijn des volks np 't oog heeften alles uit den weg ruimt, wat dit hinderlijk is. Voor dit dool moet ik thans mijnen tijd en mijne krachten leencn, omdat ik onzen opperhoof den groeten dank verschuldigd hen Kdrnondo was vrijmetselaar geworden om mijnen hoogmoed te bevredigen. Iteeds meer malen had ik vuil de geheime genootschappen hooren opreken, zonder echter te bevroeden, welk goddeloos doel zij beoogden. Ik had vader geschreven, dat wij te Turijn zouden blijven, omdat alles geregeld was. Mijn geniaal was juist aiwezend, toen vader plotseling kwam en geheel onverwacht bin nentrad orn ons to bezoekentoen hij zijne verwondering over de groote verandering te kennen gaf, deelde ik hem mede, dat Edmon do lid van een geheim genootschap was g-e- woiden. Ik verschrok over den vreeselijkon indruk mijner woorden, want vertwijfelend wrong liij de handen en zuchtte: «Arme, on gelukkige zoon, dus moest liet zoó ver met u komen!" Om hem eenigermate tot. bedaren te brengen, verhaalde ik hem, hoe Edmondo slechts uit liefde tot mij dien stap gewaagd had, omdat ik niet besluiten kon in het een zame vervallen kasteel terug te keeren. Toen ik geëindigd had, hief vader zijne hand dreigende tegen mij op en sprak de vreeselijkft woordenOngelukkig kind, wat in bun lot geschikt hebben eu de Europeesche vrede ware verzekerd of behoefde met geene reuzensprongen a la Crispi gedwongen te worden. Van den eenen kant k< nden wij van het Pinksterfeest kalm ghbiuik maken, te meer wijl dc gril eens zclfslieer- schers en eener prikkclbaio democratie dezen zomer moe-iclijk zal te verdelgen zijn, hetgeen 't driebomlgenootsehap noch moeite, noch koste.:, noch om zichtigheid spaart. Dus ecu verblijdend verschijnsel; -vrede"' bestaat, maar het allcrverblij- dendste zou zijn: vrede r.ml. de Kerk, met den Raus, met, de Katholieken, en de sterke arm van Duitschland, maar ook dien der overige Staten zou reu- zonkracht verkrjjgen, zoodra de rechten van den H. Stool gewaarbord waren. En zulks geve God! Het Elcclriseli Liciit. (SLOT). En nu Ju koslcn. Zijn die zooveel hoogei' dan van ffas? .Neen. l)e maatschappij', 'die wist, dat zij met hot gas zon moeten mede dingen, heeft opzettelijk de pi ijzen van liet electrisclie licht gelijk gesteld met die van het gas. Het eenigo dat men extra betaalt, is de huur der lampjes (1 cent per lamp per dag), maar daar voor worden ze dan ook kosteloos schoongehouden en indien dit noodig mocht zijn, hersteld. Deze glooiliehtjes zijn echter veel sterker dan vroeger, liet fijne kooldraadje, waarnaar Edison zoo langen tijd heeft gezocht en dat hij eindelijk vond door de verkoling van een plantaardige., vezelwordt thans langs chemische., weg gemaakt, waardoor het gelijkmatiger en dus sterker is. Doch om nog een oogenhlik op de hebt gij gedaan, gij hebt uwen echtgenoot aanleiding gegeven om een verrader des va derlands te worden, een verrader van God Gij hebt zijn doodvonnis geteekend voor tijd en eeuwigheid!" Nog in hetzelfde uur verliet hij het kasteel ik zag hem nooit weder, het verdriet wierp hem op het ziekbed en na weinige dagen vond bij de verlangde rust in het graf. Een aanval van zwakte noodzaakte Giovan ni hot gevolg barer geschiedenis tot den vol gendon dag te verschuiven. Met diepe ontroe ring bemerkte ik de innige liefde en vereering waarmede allen haar toegedaan waren. Den geheelen dag was het huisje niet vrij van hen, dio naar haren toestand kwamen vragen, hun ne diensten aanboden of verkwikkend ooft en soortgelijke zaken voor haar brachten. I)en volgenden dag. was de zieke zoo zwak, dat ik vreesde, dat zij haar verhaal niet zou kunnen voortzetten, doch tegen den avond kwam cr eenige verbetering in haren toestand zoodat zij hare mededeelingori weder kon vervolgen. Hoe het mij na het vertrek mijns vaders te moede was, laat zich niet beschrijven. Smart en berouw stroden om de overhand in mijn harte. Hoezeer verlangde ik thans naar Ed mondo, om hem verklaring over alles te vra gen; vcrgeefsche wensch, immers ik wist niet eens, waar hij zich ophield. Bijwijlen dacht ik, dat mijn vader in zijn groote be zorgdheid de zaak wat overdreven had, doch ik kon denken wat ik wilde, mijne rust was weg. Een geheime angstfolterde mij, ik beefde telkens, wanneer zich iemand liet aandienen bij dit alles voegde zich npg een nieuw leed kosten terug te komen. -Eloctrisch j licht komt duurder uit dan gas," hoort men algemeen zoggen. Dit is juist en onjuist. Onjuist omdat, waar men precies evenveel lirhtkracht elektriciteit neemt als men vroeger lichtkracht gas had, er alleen een klein verschil zou kunnen zijn, dat voortvloeide uit de huur dor lampjes. Maar juisi is het beweren, in zooverre men meer licht gebruikt, omdat liet zooveel aangena mer is en zooveel minder wanu'e geeft. Om eon voorbeeld te noemen. In een koffiehui* zal men te tien uur do helft der gaslichten uitdraaien, om dat de hitte, ondragelijk wordt, maar het electrisch licht, dat geen warmte geeft, laat men tot het uur der sluiting onveranderd branden. Nu zal de koffie huishouder, als hij zijn maandrekening opmaakt, bevinden, dat het electrisch licht hem heel wat meer heeft gekost dan liet gaslicht;- maar hij heeft cr dan ook meer genot, en, mogelijk door het lokken van bezoekers, ook profijt bij gevonden. Een Amerikaansch koopman, wien men naar zijne ervaring omtrent het electrisch licht vroeg, antwoordde: «Ja, 't licht kost me wat meer dan vroeger het gas; maar ik haal het er ruimschoots uit; want mijn bedien den werken beter en vergissen zich minder, en de witkwast kan ten minste om het jaar blijven rusten." Zoo heeft het eloctrisch licht allerlei indirecte voordeelen. En de directe zijn zoo groot, dat ieder, die eens in het elec- trisch licht heeft geleefd, bezwaarlijk weer aan gaslicht kan wennen. Onze woonhuizen zullen ook een gansch anderen aanblik toonen, wan neer liet eloctrisch licht er is inge voerd. Men kan de smaakvolle glooi liehtjes overal aanbrengenIusschen Antonia, onze eenigste zoon, eene lieve, blon de knaap, onze trots en onze vreugde, werd door eene slepende ziekte aangevallen, die niet allo kunst der bekwaamste geneesheoren den spot dreef de kleine knaap kwijnde lang zaam weg. De gedachte dat ik hem zou moeten missen, maakte mij schier waanzinnig. Ons kasteel was thans eene vergaderplaats van allerlei slag van mcnschen liet waren personen der hoogste en der gewone klassen. Ik was verstoord hoe allen mijnen gemaal, den edelen graaf Gantelli, hun vriend en broe der noemden helaas, zij spraken de waarheid! Eindelijk na. lang wachten zond Edmondo mij door een zijner nieuwe vrienden een brief, waarin bij mij zijne terugkomst op den vol gende dag mededeelde. Ik besloot hem te gemoct te gaan en stapte in den wagen, die langzaam dooi' de levendigste straten van Turijn voortrolde, toen plotseling op een plein waarop meerdere straten uitliepen, een groote volksoploop plaats had; ik beval den koetsier sneller voort te rijden, want ik wilde weten, wat daar plaats greep. Toen de wagen stil hield, bemerkte ik tot mijn schrik een hoog geplaatst persoon, die levenloos in de armen zijner dienaren lag: bet moordstifi stak nog in zijn borst, de dood was «ogenblikkelijk ingetreden. Een dof gemurmel verhief zich onder dc opgewonden menigte, een oude heer, die dicht in de nabijheid stond, fluisterde zijnen vrien den toe: «Dat is helaas! weder een offer van de geheime genootschappen, het is verschrik kelijk, zulk een gruwelstuk op klaarlichten dag te plegen! Dc dader is spoorloos verdwe- do gordijnen, in innclcarl-bftuquelte!', naast schilderijen, langs spiegels, rond om de kroonlijst, van beschilderde pla fonds^ enz., enz., want het lichf, dat zoo goed als geen warmte geeft en de lucht niet bederft, tast niets aan. In vele hoerenhuizen, waar inen zich nog steeds met de olielampen onzer voorvaderen tevreden stelt, omdnl gas licht de beschilderde muren en plafonds of het verguldsel van kroonlijst en schoorsteen aantast, zou het electrisch licht nieuwen glans brengen. Men moet zich geërgerd hebben over de waskaarsen, waarmede men in ho tels zich moet behelpen, om hot genot te smaken, electrisch licht in dc kamer tc vinden, dat men met een vingerdruk kan aansteken en doven. In Rarijscho winkels zagen we do gloeilampen aan gebracht binnen de hermetisch geslo ten uitstalkasten en de rijne kunst voorwerpen ontleenden nieuwe schoon heid aan het schitterend licht. Ook zagen we het in kasten enz. aldus aangebracht, dat het lampje aanging^ zoodra do deur geopend werd, orn bij het sluiten vanzelf weer uit te gaan. Op i ooguii-jüK nAiigorDde vkaarisclid kabels nog in de lucht. Op den duur is dat natuurlijk een ongcwenschte toestand. Bij een verdere uitbreiding zullen de kabels dan ook wel in den grond worden gelegd. Wij hebben reden te gclooven, dat die uitbreiding niet lang meer zal uitblijven, want de maatschappij Electrn is bezig een nieu we machine tc plaatsen en heeft reeds vergunning gevraagd, voor hot leveren van licht door do geheclc stad. Hdbl. nen, zijne medehelpers zullen hem reeds in veiligheid gebracht hebben Plotseling riepen meerdere stemmen uit de menigte: «Leve do vrijheid! Strijd tegen de bijgeloovigen en dood aan de tirannen Ik had genoeg gehooid en gezien en beval aanstonds naar huis terugterijden, waut ik gevoelde dat ik in bezwijming zou vallen. Een ijselijk voorgevoel had zich van mijnen geest meester gemaakt, mogelijk was mijn geniaal ook zulk een werktuig in dc handen der goddcloozep, verschrikkelijke gednebte iiy, dien ik zoo zeer beminde, een moorde naar, eon lage sluipmoordenaarik meen de het verstand to verliezen bij zulk eene afschuwelijke voorstelling. In dezen toestand trof my Edmondo, hij omhelsde mij teeder en bracht mijne hand aan zijne lippen. Toen bemerkte ik mijn hart klopte schier niet meer eene nauwe lijks zichtbare bloedvlek aan zijn baud en ik viel in eene diepe bezwijming. Toen ik weder tot mij zolvo kwam. was Edmondo bezig mij mot do teederste zorgo» bij te staan, doch ik weerde hem af en verzocht inij «enigen tijd alleen te laten. Nadav hij zich verwijderd had. liet ik aan nnjne smart den vrijen loop, bet vreeselijksle, wat ik vermoedde, had zich reed3 op dc gruwelijkste wijze verklaard, de bloedvlek aan zijne hand leverde mij het be wijs, dat Edmondo do moordenaar van dien aanzienlijken, deugfoamen man geworden was; wat ik ook deed om die gedachte van mij te verwijderen, het was toch de verschrikke lijke waarheid 1ÏV r ervolfd.

Peel en Maas | 1889 | | pagina 1