Het Kasteel Montsabrey. No. 14 Uitgever: W. VAX DL\ 5IU\« KUOF-Sassen. Doze Courant verschijnt lederen Zaterdag. Feuilleton. Twee Zeerampen. $*aEB<i der ^iaaii* April: R K. 8C Maandag. V.M. J5* Maandag. L.K. 22? Maandag N.M. 30e Dinsdag* 10, 10, 22, 28 Apr. op 5.27, der Zon. i.lT, 5.8, 4.50 4..'58; vm.; onder 0.30, C.47 7.18; n m. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 65 Ct voor het buitenland So Ce afzonderlijke nummers 0 c. Prijs der Adveriéntiën: ran 15 regels 30 e. elke regel meer C c. .groote lettere en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiëu, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. dvertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag ■vóór 2 uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau >»Feel en Maas" te Venray. BiBterimtfêenaBe werkiiiaii^bcsehei'min^. Aan Zwitserland dc eer eene in ternationale conferentie tor voorberei ding eenor wetgeving op de bescher ming der werklieden in alle industrie staten! Toch is dc gedachte niet nieuw, doch dagtcckent reeds van vóór ongeveer 50 jarc-n. In 1841 kwam Daniel Legrand er mede op 't tapijt bij den kanselier en de pairs van Frankrijk. Ook in Duitschland ontbrak het niet aan vertegenwoordi gers dezer bepaald gezonde gedachte. Tot hen behoorden, behoudens dc centrums mannen, Lorenz v. Stein, Neumann Schönberg en de Pruisische geheime regeeriugsraad Lohmann, die in 1878 schreef: •Bp.1, «ï!#»od;; t'.: mc/ucnde. gemeen schap en wederzijdsche afhankelijk heid der hedcndaagsche kultuurvol- ken op maatschappelijk gebied, en bij de groote beteekenis, die de fa- briekswclgeving voor de ontwikkeling grooter, voor de wereldmarkt der ar beidende industrie-branchen bezit, is het zelfs niet onmogelijk, dat de vor ming der fabriekswetgeving tot een voorwerp van internationale verdragen gemaakt wordt, en dat zich op dit gebied een internationaal recht ont wikkelt." Al bezitten wij reeds ook meerdere internationale verdragen betreffende den handel, een zoodanig ontbreekt nóg en nieuwsgierig is 't niet wat de Er was geen geneesheer in liet, dorp. Sint Maurice ligt op zes groote mijlen afstands van de kortst nabij zijnde stad. Des winters zijn de wegen in onbruik baren toestand. Voeg daarbij, dat bot in deze streken de gewoonte is, om slechts dan den doctor to gaan halen, wanneer de zieke bijna op sterven ligt, zoo dat, wanneer gene komt, de dood, die hem voor geweest is, roods aan liet hoofdeneinde zit. Mijn vaderlijk erfdeel, gevoegd bij het kleine vermogen, dat ik had overgegaard, stelde mij in staat, om hier fatsoenlijk te kun nen leven. Ik kocht dit huis, waarin ik thans, van de wereld afgezonderd, in stille tevreden heid mijn leven slijt. Ik sta mijnen broeder bij, ik doe wél waar ik kan; ik durf mij met de hoop vleien, dat mijn leven niet. geheel en al nutteloos voorbij gegaan zal zijn. De avond was intusschen voor een groot gedeelte verloopen. De doctor keek op zijn liorlogie en stond, eene verontschuldiging makende, haastig op, om zich naar het kas teel te begeven. Frederik vergezelde hem tot aan de poort en keerde, in diep nadenken over het lot van Lucile verzonken, langzaam naar Sint Maurice terug. Kamer van honderd beslissen zal no- puns den werkman. Een internationale wetgeving ter bescherming der werk lieden is mogelijk, wijl in de meeste industrie-stalen reecis bepalingen om trent do bescherming der werklieden genomen zijn, doch uileenloopend van aard; maar ook is zij noodzakelijk omdat aldus de concurrentie eener industrie met die der andere staten verzekerd kan worden. Zwitserland echter heeft nu voor den eersten keer de gelegenheid niet te baat genomen. Reeds in 1881 vroeg de Zwitsersclic bondsraad om eene internationale overeenkomst tot stand te brengen. I)e antwoorden luidden verschillend. België gaf zelfs, en dat is zeer karakteristiek geen ant woord. Duitschland wilde de hand niet leenen tot eene internationale fabriekswet, omdat het meende zulke wetgevende regeling moest niet door verdragen tot stand gebracht worden. Van Engeland werd op de ongel ij k- he'd. der. re 1 d s v e r v.- a rir:kr.van Frankrijk onder aanerkenning dei- goede bedoeling op de onmogelijkheid om alles internationaal te regelen, gewezen en alleen Oostenrijk en Italië verzochten nadere inlichting omtrent de internationale regeling. Do antwooulen waren niet welkom; doch Zwitserland liet zich echter niet af schrikken en vooral op aandringen van den katholieken nationaalraad Decurtius, niet alleen zijn vroegere aanvragen vernieuwd, maar ook de regeeringen eon plan voorgelegd, met verzoek om antwoord omtrent de enkele punten. Thans staan de zaken veel meer gunstig dan vóór 8 jaren. Niet alleen IV. Dagen na dagen verliepenFrederik ver trok niet. Wat vermocht hij voor mejuffrouw De Montsabrey? Zonder dat liij cenige rol in de ontknooping van haar lot te vervullen lmd, wilde hij toch het oord, (Jat zij bewoonde, niet verlaten, alvorens alles beslist was. Doc- ter Vincent en zijn broeder verlieten bet kas teel geen oogenblik meer. Er liepen allerlei zonderlinge, droevige geruchten. In den Ver gulden Arend was slechts sprake van Lucile. Do boeren koesterden voor haar eene soort van bijgcloovigen eerbied. Do oorsprong hiervan was niet alleen gelegen in hare jeugd, hare schoonheid en haar lijden: maar vooral in den geheimzinnigen aard van hare treurig heid. Zij beschouwden haar ais een voorbe schikt, in onmiddelijke aanraking met God verkeerend wezen haar dood zou eene alge- meene verslagenheid, hare genezing een alge- meene vreugde verwekt hebben. Naar hun inzien was datgene, wat de wetenschap den doodslaap van haro rede noemde, liet bewijs, dat zij een meer verheven en levendiger denk vermogen, een meer helderziende geest dan eenig ander schepsel bezat, ofschoon zij het niet uitte: zij gevoelden, dat Lucile niet tot deze wereld behoorde, en hielden zich over tuigd, dat op den dag, waarop hare tong zou ontbonden worden, zij niet de zuster, maar de koningin zou zijn van allen, wier tong sedert lang ontbonden was. Onze held begon aanvallen van zwaarmoe digheid te krijgen. I)at dorp, waarin hij zoo luchthartig was binnen gekomen, zoo vroolijk cq zorgeloos geleefd had, waarin alles hem heeft de Zwitserscho bondsraad de toenmalige opperinger- door een pro gram toegelicht, maar in dien tus- schcntijd heeft de wetgeving ter be scherming des werkmans in schier alle staten^, behoudens in Duitschland, be langrijke vorderingen gemaakt. De 1 nam, meest beschavende wetgeving op dit gebied bezit Engeland en algemeen wordt daar hare gunstige werking geprezen. Het gevolg ervan is, dat ook dc Engolsche werklieden de ato pische ideeën van 't socialismus weinig aankleven. Op Engeland volgt dan Zwitserland, alwaar de gezamenlijke kanlonsregeeringen reeds wetten ter bescherming der werklieden in't leven riepen, terwijl de bondswet van 23 Maart 1877 de verhoudingen voor alle kantons regelde. Van af dien tijd staat het kleine Zwitserland aan 't hoofd dezer zoo humane, als voor de indüstrieele wereld .hoogst noodige pogingen. t Frankrijk heeft rr'Vls door de wet vfiii 12 Sept.. imo ,r iViui'itks-wei k- tijd op 12 uren bepaald. In Amerika hebben bijna alle industriestaten eene min of meer uitgebreide wet ter be scherming des werkmans. Oostenrijk volgt Zwitserland vanaf' 1885. Hoe Nederland handelen zal, staat nog te bezien, althans is de kwestie in de Kamers aanhangig. Hopen wij het beste. Do beide mailbooten op Engeland der lijn OstendeDover zijn verleden Vrijdag middag legen elkander ge varen. had schijnen toe te lachen, bedekte zich met zware rouwfloersen. Sombere, regenachtige dagen volgden elkander voortdurend op, de raven krasten in de nabijheid der woningen, gierende stormvlagen ontroofden aan de buo- men hunne laatste bladeren, en om de maat vol te maken zweefde de dood boven den heuvel en de schaduw zijner vlerken spreidde zich uit over dc vallei. En toch vertrok Fre derik niet. Op zekeren avond zat hij in gezelschap van de herbergierster, hare beide dochters en eenige der aanzienlijkste dorpbewoners onder den wijden schoorsteenmantel bij het vuur. Op het gelaat van al de aanwezigen was eene diepe neerslachtigheid te lezen. I)e kerkklok had bijna den geheelen dag geklept, ton cec- ken, dat er iemand op sterven lag: in den namiddag had men den pastoor zien voorbij gaan met liet Allerheiligste Sacrament, en zich naar liet kasteel begevende. In diepe ge dachten verzonken, woelde Frederik werktui gelijk met eene lange ijzeren pijp, welke in eenige gedeelten van Frankrijk en Holland tegelijk tot tang en blaasbalg dient, in het vuur. Hij leende slechts eene verstrooide aandacht aan het gevoerd wordende gesp'-ek. Eensklaps hoorde men den galop van twee paarden, welke eenige oogenblikken later voor den Vergulden Arend stil stonden en bijna te gelijker tijd zag men een bediende binnen treden, die de liverei van het kasteel droeg. Getrouw aan de gewoonte van terug houdendheid en bescheidenheid, welke al de bedienden van mevrouw De Montsabrey sedert tien jaren hadden aangenomen, gaf deze geen antwoord op de vragen,jwaarmede men hem De Princesse IJenrietle vertrok te 12 ure uit Dover met 14 passagiers aan boord. De zee was toen kalm. Er was ook geen mist. Eerst 40 minuten na het vertrek kwam er een mist opzetten, maar die zoo snel toe dat het weldra zeer donker werd. Eerst had het schip met volle kracht gevarenbij het opkomen van den mist gaf de commandant, kapitein Waefelaer, echter bevel om te min deren en spoedig werd er slechts met halve kracht opgestoomd. Ook bij Ostende heerscht een dichte nevel op y.eo. Men kon nauwelijks over de verschansing zien, en de Comtesse de Flandre voer. zonder te kunnen nagaan welke hinderpalen zij kon ontmoeten. Al de voorzorgen, door het regle ment voorgeschreven, waren genomen. De groen, rood en witte seinlichten waren aan bakboord opgehangen, even als aan stuurboord en aan het voor schip, maar het was onmogelijk ze i:s der» mist te zien. Men Hout onophoudelijk. De zee stond niet hol, cu zonder den nevel zou de overtocht onder de beste voor waarden zijn afgeloopan. Ook de kapitein der Princesse Hen- rieltc liet voortdurend de stoomfluit werken, ter waarschuwing voor andere schepen, die men wegens de duisternis niet zou kunnen zien. Zóó had het schip ongeveer 15 a 18 mijl geloo- pen, toen het omstreeks half 2 was geworden. Iedereen stond toen op den uitkijk, de passagieis zoowel als de matrozen, scherp luisterende of zij geene fluit van een ander schip hoorden. Wie maar iets meende te hooren, waar- bestormde. -- Mijnheer Frederik Lambert? vroeg hij kortaf. Dat ben ik, antwoordde de jonge schil der, terwijl hij opstond. Dc boodschapper haalde uit zijn zak eeu papier zonder omslag te voorschijn, en reikte het over aan Frederik, die nu de volgende met eene bevende hand geschrovene woorden las: -Lucile is niet meer. Kom haar portret schilderenhet is hare moeder, welke u zulks verzoekt. Doctor Vincent." Frederik stond, zonder een woord tc spre ken, op, klom naar zijne kamer, nam zijne schilderbenoodigdheden en kwam weder haas tig beneden. De beide paarden wachtten aan de deur; hij sprong in den zadel en reed, door den bediende gevolgd, spoorslags voort. Het was een duistere, sombere nacht. Na een rid van een half uur bleven de paarden dampende voor dc poort des kasteels staan. Op het voorplein heerschte eene groote ver warring. De bedienden liepen dooreen en kruisten elkander in alle richtingen. Een met vier paarden bespannen postrijtuig, met de postillons in den zadel, stond gereed om te vertrekken. Een vreemdeling, met een ont stemd en treurig gelaat, onderhield ziel» m den doctor: het was de schoonbroeder Van mevrouw De Montsabrey, dio Perst, sedert weinige uren aangekomen was» Maak gebruik van bare bezwijming, sprak de doctor; voerbaar onverwijld weg, alvorens zij tot bowustri^ kümL Als* zij harc dochter gta jk nje{ V(J01. kel '911 in- schuwde dc» comm.ind.mt. Zoo kwam men verscheidene schepen voorbij, dio zonder moeite werden ontweken. Eens klaps hoorde mon aan bakboordzijde eene fluit. De officieren herkenden baar aan don klank en zeiden, dat het de Belgische postboot was, die van Ostende naar Dover ging en die zij ook op dat uur verwachtten to zullen ontmoeten. Hadden nu do kommandant en de matrozen der Comtesse de Flandre want dit was de naderende mailboot, het gefluit van de Princesse Hen- riette niet gehoord, of althans niet tijdig genoeg om te kunnen wenden? Wat er van zij, de Comtesse de Flan dre kwam juist in de richting van, en wel dwars vóór de Princesse Hen- riettedie niet nog in tijds kon stop pen, dientengevolge tegen de Comtesse de Flandre inliep en dit schip letter lijk door midden brak. Dc steven der Princesse Henrietta drong in do rader- kast van hot aangevaren schip en kwam daarin tot bij de machines to recht. Ten gevolge van den schok sprong aldaar een der beide ketels en daardoor sloeg het schip uit elkaar. Het voorgedeelle met tie machineka mer zonk onmiddellijk, terwijl het achtergedeelte, tengevolge der water dichte schotten, bleef drijven zonder eenige lekkage te hebben. De kommandant der Comtesse dc Flandrekapitein Hausmans, en zijn eerste stuurman Vermeulen stonden op de commandobrug, en moeten bij het springen der machine dadelijk zijn omgekomen. De eerste machinist on de tweede machinist, eerste stoker en vijf andere stokers, die zich in de- machinekamers en bij do stookplaatsen gestorvene behoud van haai' Le Eenige minuten later legde de heer Do Montsabrey zijne bcwusteloozo schoonzuster op de kussens van het rijtuig neder. Hij nam vervolgens aan hare zijde plaats en het rolde dc poort uit. Door zoo vele aandoeningen uitgeput, be steeg do doctor, op Pi'sderika arm leunende, de treden vau het bordes en voerde den jonge ling in de kamer waar Lucile ontslapen was. Mijne taak. is volbracht, de uwe begint, sprak hij. En na cenen diep bedroefden blik geworpen te hebben op het meisje dat hij niet had kun nen redden, verwijderde hij zich met lang zame schreden. De kamer was slechts verlicht door twee waskaarsen, welke naast het. hoofdeinde bij een kruisifiks en eene bokaal met wijwater, waarin een palmtakje lag, stonden te branden. Do pastoor, in een bock van hot vertrek op den grond geknield liggende, las dc gebeden voor de overledenen. Do jonge maagd, in het wit gekleed, en met een ki&ns van witte rozen op het hoofdlag op haar bed uitge strekt. nog schooner dan zij in haar leven ge weest Was; haar gelaat prijkte nu met ceno bovennatuurlijke schoonheid. De dood had op die bewcgingloozo lippen een engelachtige» glimlach voortgebracht, men zou gezegd hebr ben, dat dc ziel bij het verlaten des lichaam* eon hemelschen glans op dat bleekc gelaat had achtergelaten. Frederik voelde zijn hart door eene oiibr- schrijvelijke benauwdheid ai? '"egem-pen. lij knieldo en *prak een vurig gebed. W' yfih;d.

Peel en Maas | 1889 | | pagina 1