Wij herinneren
LIEFDE EN PLICHT.
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1888.
NEG END E JA ARGANO
No. 46.
Uitgever:
W. VAX DEi\ 5IU:\«KIk)F-Sasscn.
I)eze Courant verschijnt iedere 11 Zaterdag.
De wereldlijke macht.
Fenilleton.
w
Abonnementsprijs per kwartaal
Prijs der Advertentiën:
Vrijdag vóór 2 uur 's-
middags te bezorgen aan het Bureau
«Maas en Peel" Venray.
onze geachte abonné's aan de door
ons gemaakte bepalingen, dat zij
gedurende ieder kwartaal een ad
vertentie van 10 regels, voor
slechts TWEE CENT per regel,
en zij, die behoefte aan werk
hebben, kosteloos hunne aanbie
dingen of aanvrage om werk in
ons blad kunnen plaatsen.
In een artikel dat alle kenteekenen
draagt van een officieel communiqué
zegt de «Ossorvatore Romano":
«Het bezoek, zoo schrijft men, dat
de keizer van Duitschland op het
Vèticaan heeft afgelegdhééft vocrr
den Paus en zijne aanhangers tenge
volge gehad, dat hun eene illusie is
ontnomen. Nu, het zeggen, dat den
Paus eene illusie is ontnomen, geeft
te kennen dat de H. Vader aan den
een of andere heeft medegedeeld
welke berekeningen hij aan het kei
zerlijk bezoek vastknoopte. Zonder
twijfel, de II. Vader, die de recht
vaardigste zaak te verdedigen heeft,
zal wenschen vorsten en volkeren van
de rechtvaardigheid zijner zaak te
overtuigen en bijgevolg ook den keizer
van Duitschland en zijne regeering.
Maar de Paus heeft er nooit aan
gedacht dat, in eene zaak die de
geheele wereld raakt en in verschil-
lenden graad alle volkeren en alle
regeeringen, de redding komen zon
van eene regeering en dan nog wel
eene protestantsche regeering ten mins
te wat den keizer en den leidenden
staatsman betreft. Indien er al lieden
zijn die, onder liet beschermheerschap
van Duitschland, zich onder die hoede
aan belachelijke grootspraak m oen en
te mogen overgeven, zij worden
niet aangetroffen in het Vaticaan waar
men voortgaat vertrouwen te stellen
in de macht van het recht en in God
blijft gelooven.
De Paus dan, die volgens het zeg
gen van verschillende autoriteiten op
dat gebied geen verwerpelijk diplo
maat is, was niet onbekend met de
beweegredenen die den keizer de reis
deden ondernemen enaldus toegerust
met de kennis der feiten, voorzag hij
de gevolgen voor zich zelf en wat ei-
te doen viel. Voor de duizendste
maal herhalen we en wij herhalen
het in koor met alle partijende
keizer kwam naar Rome oin Je alli
antie te bevestigen die reeds met
koning Humbert en diens gouverne
ment gesloten was. Hij kwam om
persoonlijk de rekening op te maken
van de stemming en de kracht zijner
bondgenootenhij kwam voor zaken
van het hoogste staatkundige gewicht,
voor zaken wier behandeling in zijn
belang veel beleid vcrcischte.
In deze omstandigheid kon ieder
zien, dat het de tijd niel was om tot
den bondgenoot van koning Humbert
en signer Crispi te zeggen, dat hij
de zaak van den II. Stoel moest ter
hand nemen en dat, daar het Itali-
aansche gouvernement den Paus be
roofd heeft, de keizer aan die vrij-
metselaarsregeering moest verklaren
dat zij boete moest doen en hel ge
pleegde onrecht hersteden. Toen de
keizer eens besloten hf tf om de gast
vrijheid van het Quirin ial te aanvaar
den, en dit om redenen aan de ge
heele wereld bekend, toen lag het
voor de hand, dat euiige woorden
zouden wórden teruggehouden voor
andere tijden, die zullen komen.
Weest gerust, de Paus voelt in
zijn hart niet de bitterheid van eene
vervlogeno illusie en denkt ook niet
te veel aan eene toekomst, waarin
hem eene illusie zou worden ontno
men."
Naast dit officiecle communiqué is
zeer lezenswaard wat de gewoonlijk
zeer goed ingelichte correspondent van
«The Times" aan dat blad uit Rome
schrijft:
«Het gevaar wordt met den dag
openbaarder dat -hat^tyt eene crisis
komt in de betrekking- fusscJic Jen
Paus en het Itaoaansv ie gouverne
ment, en alles wat van verandering
in deze betrekkingen getuigt wordt
met levendig belang hier te Rome
en waarschijnlijk over de geheele
christelijke wereld waargenomen. Het
Pausdom is eene instelling, wier wor
tels zoo uitgebreid zijn en zoo diep
liggen, dat al wat er mede gebeurt
ten goede of ten kwade gevoeld wordt,
overal waar Christenen wonen. Nie
mand, hij moge dan Protestant of
atheïst, Katholiek of vrijdenker zijn,
niemand kar. eene ernstige verandering
in den toestand van het Pausdom
beschouwen zonder eene soortgelijke
ontroering als wij zouden gevoelen,
indien wij vernamen, dat eene der
plaaeeten eene beweging had aange
vangen naar de zon.
den
Sedert den tijd van Karei
Groote ia de Paus fouverein
De heerschappij van geen enkel
vorst rust op zulk een verleden, en
gebracht te worden uit een toestand
die eenig is op deze wereld tot dien
\an een eenvoudig burger, in een
Staat waarin do wil des volks de
hoogste wet is, in dat meest demo
cratische van alle koninkrijken, dit is
eene vernedering die geen erfgenaam
van eenig rijk, hoe voel minder ook
dan dat van don Paus, zich zou laten
welgevallen. Zoowel zij die zich ver
blijden als zij die treuren over het
vooruitzicht van zulk eene verandering,
moeten evenzeer het ernstige dier ver
andering erkennen en ook den rnogc-
lijken invloed, dien deze hebben kan
op den loop der gebeurtenissen in
Europa.
liet belang, dat men in de zaak
stelt, komt het boste uit door-de
Paus en keizer besproken zijn. Ik
telegrafeerde de vorige week om de
geruchten over onhoffelijke voorvallen
te logenstraffen, die zouden hebben
plaats gehad bij die ontmoeting, ei^die
logenstraffing had niet noodig behooren
te zijn. Hel belangrijkste wat uien
vernam, was, dat de Paus, zooals na
eene onttroning niet meer dan natuur
lijk was, zinspeelde op den toestand
van betrekkelijke gevangenschap,
waarin de Opperpriester gedwongen
was den opvolger te ontvangen van
hem, wien 's Pausen voorganger als
minstens gelijke ontving; en dat de
keizer iu zijn later gesprek met den
koning, hierop doelende, zeide, dat
de gevangenschap hem geen zeer
strenge toescheen.
Maar verder dan dit beslaat er geen
authentiek verhaal van heigeen tus-
schen Paus en keizer omging. Dat
de Paus niet op de zaak inging mei
het doel om don keizer over te halen,
dat deze eenige verandering in 's Pau
sen toestand zoo weeg brengen ligt
voor de hand en dit is daarenboven in
overeenstemming met de verklaringen
van do Vaticaansche bladen zoowel
vóór het bezoek als daarna. Men kan
natuurlijk zeggen: «indien de Paus
iets hoopte, dart weet hij nu beter;"
maar dat hij iets zou verwacht hebben
van een protestantsch gouvernement,
dat was van den aanvang af niet te
gelooven.
Er hangt iets in de lucht als het
gedruisch van het trekken der zwaar
den en het wegwerpen der scheeden.
Ik ben niet wijs genoeg en ook niet
dwaas genoeg om de Italianen van
raad te dienen en nog minder om deze
zending te vervullen bii den Paus, die
-Ié ültgeicz nste kt", "benen. inci-
eele raadgevers heeft, waarover iemand
kan beschikken, zoodat hij den raad
van een amateur wel missen kan. Maar
hetzij er dan een illusie in rook ver
dween, hetzij ergeene illusie was, mij,
die de gebeurtenissen beschouw waar
zij zich als op elkander hoopen, mij
dunkt hel, dat de Paus niets verloren
heeft door den keizer te ontmoeten en
dat de overwinning van het Quirinaal
vrij wat meer relief hebben zou, indien
de Paus don keizer niet hadde ontvan
gen. Do inzet voor het Vaticaan is
alles te winnen of alles te verliezen en
eene andere staatkunde kent het niet.
Het vraagstuk dat oplossing eischt is:
MAAS EN PEEL
itj 5ËJ
Stand dor .liaan.
N..M. den 5" Maandag. E K. 10® Zaterdag. V.M.'J8® Zondag. L.K. 2Ge Maandag.
Stand dor Zon.
10, D>. 28 Oat. op 7.02, 7.12, 7.22, 7.33, 7.13; v/na.; onder 4.24, 4.15, 4.07. 3.59, 3.53 n
m.
voor Venray
franco per post
voor liet buitenland
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
van 15 regels 30 c.
elke regel meer 6 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertcntiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
Ingezonden Stukken of
IyV Advertentiën gelieve tnen
Tevens verzoeken wij beleefd duidelijk
naam en woonplaats op te geven.
4.
I)e kleine echter legde haar inat hoofdje
niet een zalig lachje op hot witte kussen ter
ruste, immers zij had de sciioono vrouw, die
van nu af hare moeder was, oen hartelijk
-Goeden nacht" gekust. Een geheel nieuw
gevoel openbaarde zicli in haar harte, want
tot hieraan had zij slechts de liefde eens
ouden, ernstigen vadeis genoten, doch de
liefdevolle zorgen eener teedei minnende moe
der had zij nooit gekend, om reden deze
gestorven was, toen zij pas enkele dagen liet
daglicht aanschouwde.
Een di iel al jaren, welke bij onze vrienden
geono aanmerkelijke veranderingen te weeg
brachten, gaan wij stilzwijgend voorbij. De
kinderen zijn krachtig en bloeiend opgegroeid
en voldoen reeds aan de schoonste verwach
tingen. Max lelt zestien jaien en heeft met
ouderscheiding do verschillende klassen eener
hoogere school afgemaakt. Wijl hij lust
gevoelt om zyne studiën voort t6 zetten,
besloot de vader hem ter verdere vorming
aan een door geestelijken bestieid onderwijs,
gesticht in het buitenland toe te vertrouwen'.
Binnen kort zal hij or heenreizen, hetgeen
den anders zoo levendige» en opgeruimden
knaap treurig en angstig stemt, want met
hart en ziel is hij aan de zijnen gehecht on
heeft zijn vaderhuis nog nooit verlaten. Wel
vertoont zich het nieuwe leven, dat hij in den
vreemde zal beginnen, hetooverend voor de
oogen zijns goustes, doch de smart over de
aanstaande scheiding van zijne geliefden ver
dooft al den gloed der vreugde in zijn hart.
Carola is thans een meisje van 15 jaren,
uiterlijk en innerlijk geheel hel evenbeeld
barer uitstekende moeder. Wijl eene bloed
verwante haar» vaders, als overste liet op
voedingsgesticht te li.... bestuurt, hebben de
ouders besloten, haar vooi eenige jaren aan
hare wijze leiding toe te vertrouwen, dus zy
ook zal biiinon kol t het ouderlijke huis vaar
wel zeggen.
En Sara? L'it het kleine, ziekelijke kind
is een slank, opgeschoten meisjo gegroeid.
Zij lelt nu veertien jaren het üleeko gelaat
met de scherp sprekende trekken schijnt iets
te leer, doch een blik iu do fonkelende oogen,
bicngt ell.een tot do overtuiging, dat het
jonge meisje binnen eenige jaren tot eene
zeldzame schoonheid zal ontwikkelen. Slechts
een kort tijdstip en zij zal, volgens den laat-
sten wil des vaders, naar het instituut van
mevrouw (Johnfiold vertrekken. Dit voor
uitzicht bevalt haar minder, doch uit eerbied
voor baren vader, wiens laatslen wil heilig
is, schaamt zij zich om dit openlijk te doen
blijken.
In waarheid Sara bezit een goed karakter,
dat slechts nog eenige ontwikkeling behoeft.
Buigzaam en getrouw als zij was, had zij zich,
buiten verwachting, spoedig in hare nieuwe
betrekkingen geschikt en was de lieveling
van al de huisgoiiootcu geworden. Men stond
verbaasd ovordc vlugheid, waarmede zij aun-
stonds alles begreepliet leeren veroorzaakte
haar niet de mingie moeielykbeid en weldra
had zij Carola en Max in de meeste vakken
van onderwijs overvleugeld. Geheel haar
hart klopte voor het nieuwe tehuis, waarin
haar iu waarheid de zou van een nieuw leven
was opgegaan, want liefde eu zorgvuldigheid
stroomden haar in rijke ui.tte toe.
Helmbusch en zijne gemalin beminden Sara
als hun eigen kind. Doch, ofschoon hot hun
innerlijk diep bedroefde, dat het rijkbegaafde
meisje in de hoofdzaak, in het geloof, niet
eens niet hen was, lieieu zij dit toch niet
blijken en scherpten het ook hunnen kinderen
teu strengste in, om in hun onderhoud met
Sara dit thema nooit aan te roeren. Zy begre
pen het zeer wel, dat bij Sara's karakter en
geestontwikkeling, aan eiken invloed t.ot iels
beters, do weg versperd zou worden.
Max en Carola overtraden nooit dit gebod
hunner ouders. Doch als beiden alleen waren,
spraken zij er dikwijls over, hoe schoon het
zou zij", als Sara met hen mocht bidden en
ter kerke gaan, dan zouden zij haar nog veel
meer lief hebben, dan nu. Doch dit waren
slechts kinderlijke wenschen, voor welker
vervulling thans niet het minste vooruitzicht
bestond, want hoe jong Sara ook was, volgde
zij in alles toch slipteUjk alle voorschriften
van haar geloof en was met hart en ziel den
Israëlietischen godsdienst toegedaan. Hare
donkore oogen fonkelden van geestdrift, al*
Max en Caroia haar verleiden van de heilige
mannen en vrouwen des Ouden Verbonds en
om aan dezen gelyk te worden, was de stille
wenscli baars harten.
Wanneer 's avonds, volgens christelijk
van
V cii'ii.bv lie. i «WU
gebruik, voor het beeld der Moeder Gods
de rozenkrans gebeden werd, dan zat Sara
gewoonlijk stil in eenen hoek en blikte, met
do handen op den schoot gevouwen, naar do
hiddendeu. Wie kon bevroeden, welke ge
dachten het hart van het aankomende meisje
bij dien aanblik bestormden.
Onder andere talenten en geestosgavon
bezat Sara eene wonderschoons stem. Max
cn Carola vonden het grootste genoegen in
het aanhooren barer kinderliederen. -Hoe
schoon zou liet wezen, als Sara oens tot lof
van den goddelijken Heiland of van zijne
heilige Moeder hare stem mocht verheffen,
meende Carola, en Max voegde haar stilzwij
gend toe: -lk heb een goeden inval Carola,
en gij moet mij helpen daaraan uitvoeiing te
geven. Gij hebt niets te vreezen, er is geen
kwaad in," voegde hij er geruststellend by,
toen by zag, hoe zijne zuster ceu bedenkelijk
gezicht opzette.
-Nu spreek, wat hebt gij dan?" antwoordde
deze in gespannen afwachting van hetgeen
volgen zou.
Max schoof zoo dicht mogelijk bij haar en
fluisterde
«Gij weet, dat hot weldra de eerste dag
der Meimaand is, wij zullen Sara hot -Salve
Regina" leerenwat zal het schoon zyn,
als zij met hare w olluideiido stem dit smeek
gebed tot de Moeder Gods richt."
-Ja, dat zou zeker schoon zijn, maar gij
kent immers lief ouderlijke gebod en Sara
ook zal zich daartoe niet leenen, als zij ver
noemt, waarover het h mdolt," zeide Carola.
•Och, wees toch zoo bang niet, er steekt
immers geen kwaaj in, als Sara ook een
lied ter eero der H. Maagd zingt; ik zal het
bij de ouders wel weten te vei antwoorden
on Sara zal gaarne aan ons verzoek voldoen,
laat mij daarvoor maar zorgen," hernam Max.
Het voorstol was al tc verlokkend en Ca
rola beloofdo teil slotte hare medewerking.
Een paar dagon later waren Helmbusch
en zijne vrouw op eeu familiefeest genoodigd
en de drie kinderen zaten over een kunsten
aarsalbum gebogen, dat Max, kuiten weten
zijns vaders, uit het salon gehaald had.
Met stille bewondering gingen de blikken
van Carola over do hecrlyke Madonna-beel
den van Raphael en Munllo, terwijl Max
met jeugdige geestdrift do heldenfiguren der
oude Germanen aanstaarde. Sara eciiter,
was geheel verdiept in den aanblik der
Sibillen, die merkwaardige vrouwen uit den
voortijd.
Plotseling oeliter werd het goede meisje
door Max beschouwingen gestooid
met de vraag: -Luister eens Sara, gij hebt
een wondoi schoon stemgeluid, zoudt gij niets
willen bijdragen om onzen ouders en meteen
aan ons een klein genoegen te verschaffen?"
-Zeer zeker, zeg maar, wal ik doen moet,
gaarne ben ik bereid," antwoordde Sara
ijverig.
-liet is niet luoeioüjk cn veroorzaakt o
ook geen hinder; gij moet een klein liedje
leeren en op een der eerst komende avonden
niet ons zingen; dat /.al dan onzen ouders
eene zeer groote vreugde verschaffendoet
gij dat?"
-Waaróm niet, maar laat mij hot lied
oens zieu."
Worth ver vol ff ft.