Belgie
Frankrijk
Duitschland
Efgeland
[talie
Nederland.
Ax
I Sl
kende hoedanigheid is. Reeds lveeft men te
Heerlen pogingen gedaan tot ontginning der
kool lagen.
Wij wcnsclicn een bezoek te brengen in de
mijnen. Om er te komen, kunnen we niet
beter, dan van Maastricht door 't Geuldal
naar Aken te stoomen. Van hier weer por
spoor langs 't dal van de Worms tot Roldue.
lie Worms, een zijtak der Roer, stroomt hier
op de grens.
Na eeno kleine wandeling zijn we ter be
stemder plaatse. Dicht hij eene oude abdij,
waarin nu het klein seminarie gevestigd is.
>indt men de mijnen. Vroeger bijzonder
eigendom, zijn ze sedert 1795 in 't bezit van
het Rijk. In 1830 bleven de mijnen in han
den van de Bolgen tot 1830, toen Nederland
ze in ontredderden toestand terug ontving.
Zeven jaar later zijn ze onder zekere voor
waarden voor den tijd van 00 jaren afgestaan
aan de AkenMaastrichtsche spoorwegmaat
schappij.
Treden wij 't groote, overdekte en van
twee reusachtige sclioorsteenen voorziene ge-
houw binnen. Hier staan de machines, waar
door de geladen bakken omhoog getrokken en
de ledige naar beneden gelaten w orden, welke
beweging tegelijk plaats heeft. Dit geseliiedt
iti de eene schacht.
De andere schacht geeft 't mijngas gele
genheid te ontsnappen en strekt verder tot 't
oppompen van 't mijn water. Zij dient dus
tot bestrijding der twee gevaarlijkste vijanden
vun den mijnwerker.
De schachten zijn vierkante kokers van
200 Meters diepte. Mocht door instorting of
anderszins de eene mijnschacht onbruikbaar
worden, dan kan men zoo spoedig mogelijk
door do andere hulp verse hallen
't Diepste gedeelte der mijn ligt 330 Meiers
beneden den beganen grond. De werklieden
worden in bakken, die aan een sterken kabel
van aloubast hangen, naar beneden gelalen.
Zullen we het tochtje meemaken Waarom
niet? Gevaar is er met. Do kabel is sterk
genoeg cn bovendien zijn er vangtoesiqllen in
de schacht geplaatst, welke alle gevaar weg
nemen. Ongelukken komen hior dan ook
hoogst zelden voor, wat intussehen niet van
alle mijnen kan gezegd worden.
Vóór we naar beneden gaan, moeten we in
een daartoe bestemd kamerrjo een werkmans
pak aantrekken, bestaande in eene blativv-
linnen broek, dito kiel en een grovcn vilten
hoed. Zoo uitgedost stappen we in de kooi.
Daar klmkt 't sein langzaam gaan we naar
berieden. Dij 't licht der lantaren, zien wij,
dat we verschillende aardlagen voorbijzakken.
Op eene vrij ruime, open plaats stappen we
uit: dit is de ladingplaats. Uit verscheidene
gangen worden de kolen hier aangevoerd, in
eeno reusachtige zeef worden dikke brokken
en gruis gescheiden; in verschillende bakken,
die ieder 10 Hectoliters kunnen bevatten,
geladen en omhoog getrokken. Daar boven
stort men de bakken om.
In de omliggende gangen, die op de lading
plaats uitkomen, liggen rails. Juist komt er
een kolentrein aan, door een paard getrokken.
De gangen, waarvan sommige door metsel
werk ondersteund worden, om't instoi ton té
voorkomen, zijn niet overal zoo beogen breed
als men op sommige teekeningen te zien krijgt.
Meest moet de mijnwerker in gebogen hou
ding, soms zelfs liggende zijn werk verrichten.
Dat zijn arbeid dan ten hoogste vermoeiend
ie, behoeven we zeker niet te zeggen.
Veel gebruik wordt er in de mijnen van
buskruid gemaakt. In een dikken brok steen
kool boort of hakt men een diep gat en vult
dit met kruit, dat door middel van eonc lont
wordt aangestoken.
I)e inrichting dezer mijnen is uitstekend.
Eene xnachino voert onophoudelijk versche
lucht aan, zoodat we vrij en onbelemmerd
kunnen ademhalen. Verder vindt men er wa
terleidingen, waarlangs 't water in een groo-
ten vergaarbak vloeit, waaruit stoompompen
het naar buiten voeren.
In de mijn wordt altijd doorgewerkt, 't Aan
tal werklieden bedraagt ongeveer 120. Zij
verdienen een Hink dagloon, zoodat hier van
ontevredenheid en werkstaking geen sprake
is er heerscht een goede geest onder de arbei
ders. Dit zij gezegd
De mijnen beslaan eene oppervlakte van
500 Hectaren, waarvan een gedeelte onder
Duitsehen grond ligt. In 1810 zijn namelijk
de grenzen van ons land een weinig-voran-
derdmaar op de mijnen heei't deze verande
ring geen invloed gehad, zij zijn Nederlandsch
eigendom gebleven. G. V.
De vermaarde Orientalist, de pater Jesuict
Van den Gheyn, lid van bet koninklijk Azia
tisch Genootschap, is benoemd tot lid van den
Kring der Bollandisten te Brussel. Pater v.
<d. Gheyn begeeft zich binnenkort naar Cam
bridge, om in de universiteits-bibliothcek
aldaar zijn Oostersche en geschiedkundige
studiën voort te zetten.
Te Brussel is Zondag avond een deel
der koninklijko stallen, gelegen in de Ruc de
Namur, onmiddelijk achter het paleis van den
graaf van Vlaanderen, door het uur vernield.
Bij het eerste alarm, toon de vlammen hoven
het p ileis zichtbaar Werden, meende men niet
anders of dit stond in brand, maar tie vorste
lijke woning is geheel onbeschadigd gebleven.
l)e brand is ontstaan op de four rage-zolders,
in den linkervleugel van het gebouw, die
vernield is. De daaronder staande galakoetsen
zijn intijds geborgen kunnen worden, terwijl
do paarden, die in den rechtervleugel stonden,
slechts gering gevaar gelöopen hebben. De
brandweer was in een uur tijdsde vlammen
moester, echter eerst nadat zij eene schade
hadden aangericht, welke op ongeveer
100,000 fr. geschat wordt.
De toestand van generaal Boulanger betert
aanmerkelijk. Volgens liet laatste bulletin is
de wond geheel geslotwu en is ook het inwen
dige, in de richting van de long, in gunstigen
toestand. De generaal wandelt weer op zijn
kamer en heeft den kiezers in het departement
Ardèohe, waar Maandag is gestemd, een
brief doen toekomen, waarin hij betuigt op
hen te rekenen bij do verkiezing.
Velen verwachten dat de generaal, dewijl
hij niet. gekozen werd, spoedig geheel van hot
staatstooneol zal verdwijnen, inaar voorspel
len tevens, dat in dit geval ook de dagen van
Floquot's Kabinet getold zijn, hetwelk alleen
uit vrees voor 't Boulangisme door de oppor
tunisten wordt gesteund.
In het departement Dordogne is geko
zen de monarchaal Taillefer met 49,427 stem
men. Clerjounie. republikein, verkreeg43099
en Boulanger 4737 stemmen.
In Ardéchc is de opportunist Beaussier ge
kozen. Op Beaussier zijn uitgebracht 42000
stemmen, op Boulanger 25000.
In het departement du Rhóne is de radicaal
Chepié gekozen. Van de 182000 kiezers gin
gen er 33000 stemmen.
I)e radicale mairo van Carcassonne,
.Tourdanno, tot een maand gevangenis, wegens
vervalschingcn op het stembureau, veroor
deeld, is door zijn vrienden met een rij koetsen
uit de gevangenis gehaald. De senator Marcon
die de aandacht der Kamers op de praktijken
van dezen burgomèester gevestigd had, was
vóór dien tijd door den minister van Onder
wijs, Lockrov, uitgonoodigd om de prijsuit-
d«'oliug te presideeron in het gymnasium te
Carcassonne. Na zijn interpellatie ontving hij
een tweeden brief van den minister, meldende
dat een andere president benoemd was, aan-
fiC-V/iv-.-. MufcuV ungqutcldUoia Uoro indoe—
de tegenwoordig te zijn. Marcou nu was niet.
in het minst onpasselijk, maar de minister
vond goed hem ziek te meidon, wegens zijn
optreden tegen Jourdanne.
Marcou protesteert in de Parijsche pers
tegen zulk een handelwijze.
In de haven van Rouaan. op de plek,
welke Dieppedallo genoennl wordt, is eene
lading petroleum, bestacaude uit 12000 vaten,
in de lucht gesprongen.
Toen de uitbarsting plaats had, braken
de trossen van zelf en het brandende schip
dreef tegen een stoomboot, welke ook in
brand geraakte. Beide schepen belmoren aan
dezelfde eigenaars.
Zes matrozen vonden, geheel verkoold, den
dood. Nieuwe slachtoffers worden gevreesd.
De vlammen werden boven de heuvels van
Rouaan gezien. De geheele bevolking ver
keerde in opgewondenheid.
Uit Rcgonsburg schryft men Het vorste
lijke Huis Thurn en Taxis is het kort op
elkaar gevolgd overlijden der beide Duitscho
keizers te staan gekomen op eene uitgave van
2 millioen mark. De vorst van Thurn en Taxis
(prins Albert die 8 Mei dezes jaars meerder
jarig werd) heeft die som reeds te Berlijn
uitgekeerd, krachtens een contract, waarbij
genoemd vorstelijk Huis de heerlijkheid
Krotoszyn van den Pruisischen Staat in erf
pacht heeft, tegen een pacht van 1 millioen
mark. die slechts betaald behoeft te worden,
wanneer een der koningen van Pruisen komt
te overlijden.
De Xordd. Ally. is in polemiek getreden
met do Parijsche Autorité, dio op gezag van
correspondentie!! in de Franhf. Ztyboweer-
de, dat de samenkomst der keizers van
Duitschland en Rusland ten doel heeft een
algomeene ontwapening van Europa te ver
krijgen, welk plan tegen Frankrijk gericht is.
Die bewering, zegt Bismareks orgaan, is
flauw en onnoozel, en de Frankf. Zty. wordt
wel in 3 Duitsoh geschreven, maar is geen
Duitseh blad.
Een Zweedsch eskader, gevormd door
zeven groote oorlogschepen, zal keizer Wil
helm te gemoct varen. Een tweede eskader,
uit kleinere oorlogsschepen bestaande, zal
zich hij het invaren der Stockholmer scheeren
aldaar in parade opstellen. Tijdens zijn ver
blijf te Stockholm zal er, volgens het plan,
een rijtoer door de stad gemaakt en een
bezoek aan de musea en den dierentuin ge
bracht worden, terwijl er waarschijnlijk ook
em tocht naar het zomerpaleis Drottningholm
op liet eiland ujföe (in het Malarmcoij zal
worden gemaakt.'i Dc keizer zal Woensdag in
dcu namiddag mfir Kopenhagen vertrekken.
De toestand w.n kardinaal Howard, die
zich op een der kasteden van do Norfolks,
in Engeland, tod herstel van gezondheid be
vindt, is zoodniii!
ge week do UIL
ontving. Kardin
dagen den dooi
herstel weinig lit
verergerd, dat hij de vori-
acramenten der stervenden
.1 Manning bezocht dezer
uchtigen zieke, op wiens
meer is.
l)e wijze v tarop generaal von Winter-
feldt, belast met Ie keizerlijke boodschap dei-
troonsbestijging 'au keizer Wilhelm II aan
het. hof van Engi mui, door koningin Victoria
ontvangen is, w rdt in politieke kringen in
Duitschland bespraken en maakt een pijnlijken
indruk. Toen de generaal (die den kroonprins
Fricdrich Willidm lange jaren als adju
dant was toegeujegd en door keizer Frie-
Fredcrik tot gendaal-adjudant benoemd werd)
zich te be voegde! plaatse begaf om zich van
hot juiste uur d|p\audie»tie op de hoogte te
stellen, werd lieiji aangezegd dat Hare Ma
jesteit de hoeren In burgerkleeding wenschte
te ontvangen. Dègeneraal en de overste, die
hem vergezelde, (voldeden aan dit verlangen
cn begaven zich maar do audiëntie, waar de
koningin lien ontvjhg met de woorden -Er is
in den laatste» <lit
tot de overste, d|
keizer Froderik il
tijd niet gezien."
en hiermede was dc
d veel bij u veranderd" en
vroeger in het gevolg van
»nde-Ik heb u in langen
Ik dank u, mijne heeren"
audiëntie afgeloopen.
De regeerin]
onlangs zelfs inbi
'lui
koning Umberto hoeft
nuk gemaakt op de territo
riale onafhankelijkheid van het Vatikaan. De
pauselijke aeten en documenten zullen voor
taan onderworpen] zijn aan de Italiaansche
zegelwet.
De koning had Zaterdag avond een hevi
ge n aanval van duizeligheid, die bezorgdheid
inboezemde. Do gencesheeren rieden hem aan,
dadelijk Rome, waar liet in do warme dagen
niet, zeer gezond is, te verlaten. Hij is zoodra
mogelijk vertrokken.
VENRAY, 28 Juli.
Bij kon. besluit is aan den ln luitenant bij
het j3e bat. der rustende schutterijen in Lim
burg, den heer F. L. Lienaerts, eervol ontslag
verleend wegens verandering van woonplaats
en is bij genoer>y® !t; benoemd tot ln luite-
.-xfïiït" dc -i teer TL Jjen, thans 2e luitenant.
Z. M. de koning heeft, benoemd tot ontvan
ger dor registratie en domeinen en bewaarder
der hypotheken vair het kadaster en der
scheepsbewijzen te 's-Hertogenbosch den heer
A. Bevers, thans in die betrekking te Breda.
Bij kon. besluit van den 19 dezer zijn voor
den tijd van 3 jaren, met ingang van den 1.
Aug. e. k., tot plaatsvervangers van den
districts-veearts, wien Zevenbergen als stand
plaats is aangewezen, benoemd dc veeartsen
P. A. van den Munckhof, te Boxmeer, en A.
J. Ylamings. te 'g-IIertogénbosch.
Met. veel genoegen vernemen wij dat de
heer L. J. M. C. Esser alhier mot goed succes
zijn examen als candidaat-Notaris heeft afge
legd.
Door den Heer Commissaris des Konings in
Limburg is bij besluit van 24 Juli jl. benoemd
tot veldwachter der Gemeente Venray, Ger
ard us Arts alhier.
Het verslag van den directeur en de
leeraren van 's Rijks Veeartsenijschool, om
trent het natuurkundig examen voor aanstaan
de veeartsen, afgenomen ia het jaar 1888 is
verschenen.
De uitslag van dat examen was, dat aan 15
candidate» het diploma voor met goed gevolg
afgelegd natuurkundig examen kon worden
uitgereikt.
Onder de geslaagde candidaten komen o. a.
voor de heeren P. P. Ileijnen, geb. te Hoens-
brock; J. H. Ilillen, geb. te Venloo.
Roldue heeft wederom zijne oude repu
tatie gehandhaafd. Van de vijf kandidaten,
die zich uit dit gesticht, te 's Hage hebben aan
geboden om het eindexamen van het Gymna
sium afteleggen, zijn voorde aK.te A geslaagd
de heeren J. van Gils en J. Bink van Waal
wijk en voor de akte B. de heeren K. Wöaten
van Almeloo en F. de Wever van Nuth.
Ook slaagden voor hot eindexamens der
Hoogere burgerschool do heeren Fr. Ander
heggen, Fr. Kiens, Eiu. Hupporetz, P.
Reijnen L. Philippeau, Fr. Quant, tevens
allen van Roldue.
Maandag had te Maastricht do indruk
wekkende sluiting plaats van de tooning der jf
Reliquieën.
Drie prinsen der Kerk luisterden deze plech
tigheid met hun tegenwoordigheid op Mgr.
Boermans, bisschop van Roermond, de pause
lijke internuntius Mgr. Rinaldini en Mgr. Dou-
treloux, bisschop van Luik. HH. DI>. HH.
werden aan het station ontvangen door een
eerewacht te paard en door haar begeleid tot
aan de wririing van Mgr. Ration, den pastoor-
deken vau St. S er vaas. Talrijke groepen pel
grims kwamen nog dien dag te Maastricht
aan
Mgr. Boermans droeg een pontificale mis
op. terwijl 's namiddags de liII. Reliquieën
voor hot laatst werden getoond, om vervolgens
in plechtige» omgang naar de schatkamer te
worden overgebracht.
Te Siebengcwald (L.) is door do justitie
eeh onderzoek ingesteld naar aanleiding van
het overlijden van een kind van 6 weken. Het
gerucht loopt, dat liet den hongerdood zou ge
storven zijn, on bezwarende getuigenissen zijn
afgelegd tegen de stiefmoeder.
Te Grave is do Maas zoo sterk gewassen,
dat de binnen- en buitenpoldcrs van Mars en
Wijtli, de binnonpolders van Escharen en tal
van andere velden en weiden thans zijn over
stroomd óf door Maaswater, öf door den aan
zienlijken toevoer van Peel water in do rivier
de Raam. Een groot deel der logge, haver
tarwe garst, boekweit en aardappelen, was
sende op hooggelegen landerijen lijden reeds
veel door de zich vertoonende kwel.
Uit Nijmegen wordt dd. 23 Juli gemeld:
Een heerlijke avond was het gisteren voor
onze R. K. Militairen Vereeniging. Z. D. 11.
Mgr. A. Godschalk, onze beminde Bisschop
vereerde haar met een bezoek en wilde alzoo
wederom een blijk geven zijner hoogc belang
stelling.
Om acht uur trad Z. D. D.. omgeven van
de geestelijkheid der stad, de keurig en
smaakvol versierde zaal binnen en begaf zich
tusschen de in gelid geschaarde soldaten heen
naar den voor hem opgericliten troon.
Een paar liederen werden ter zijner eer
met begeleiding van piano door «enige solda
ten uitgevoerd en een der leden hield in naam
van allen op zeer verdienstelijke wijze tot Z.
I). II. eene toespraak.
Ook Mgr. géwaai'digde zich daai na de sol
daten op harielijke wijze toe te spreken.
Z. I). li. bedankte hen voor de eer hem be
wezen betuigde nogmaals zijne voortdurende
belangstelling en sporn-do de leden krachtig
aan zich steeds te gedragen als oprecht katho
lieke soldaten en te zijn trouwe leden der zoo
nuttige vereen iging.
Na andermaal zijnen zegen te hebben ge
schonken, verliet Mgr. onder aller gejuich
en gejubel de vereeniging.
Den dag daarna werd door Z. D. H. in de
Kerk van den II. Augustiiius. aan 780 kin
deren het H. Vormsel toegediend.
I)e koningin van Servië is jl. Zaterdag
a>;.t>u^ Jé B..IJU1' i k met^eplg^Hit parijs
tes Hage aangekomen.'
De Koningin, die in den laatsten tijd de
opmerkzaamheid van geheel Europa op zich
heeft gevestigd, is eene zeer schoone vrouw,
donker van uitzicht en lang van gestalte. Zij
was in zwart reisgewaad. Zij had de reis
gemaakt in eene afzonderlijke coupé le klasse:
vele bloemruikers en losse bloemen werden
haar uit liet rijtuig nagedragen.
Zij die op het perron aanwezig waren,
groetten de Koningin eerbiedig, welke be
leefdheidsbetuigingen met een minzaam hoofd
knikje beantwoord werden.
De koningin reist onder den naam van gra
vin Toko va, en heeft ook zoo haren naam
ingeschreven in de registers van het «Hotel
des Indes", waar zij haren intrek heeft geno
men, met het voornemen, naar men zegt, om
geruimon tijd aldaar te vertoeven.
Ook prinses Gliika, de zuster der Koningin,
wordt aldaar verwacht.
Eene hofdame vergezelt de Koningin, wier
gevolg overigens bestaat uit een kamerdienaar
en eene kamenier.
Yerl. Woensdagnacht werd door do
politie te Amsterdam in arrest genomen de
heer P. d. li. burgemeester van een kleine
Zuid-Mollandsche gemeente, die in staat van
dronkenschap weigerde in een drankhuis op
den N.Z. Voorburgwal zijne gemaakte verte
ringen te betalen, waardoor heel wat opschud
ding gemaakt en dc politie ter assistentie ge
roepen werd.
In de gemeente Bolsward, met eene be
volking van ongeveer 6000 zielen, waarvan
2000 katholieken, zijn volgens Ons Noorden
van de 56 rijks- en gemeenteambten 55 in
handen van protestanten, terwijl slechts één
stadswerkman katholiek is.
Toch heet het ia de grondwet dat alle bur
gers voor de wet gelijk zijn, dus evenveel
aanspraak hebben op ambten en bedieningen
maar hoe dit hier uitgelegd.
De Haagsche correspondent van het Utr.
Dlb. schrijft.
Uit naam van den directeur-generaal van
het «Zeebad Scheveningen" brengt oen mijner
vrienden, naar 't schijnt in zachte ren vorm dat
het hem gezegd werd, de verklaring over, dat
er niets waar is van hetgeen ik in de vorige
week schreef over liet spel in de «Club de
Schóveningue." Heb ik het goed begrepen, en
is mij de bedoeling goed overgebracht,
welke bedoeling kan geleden hebben door het
weglaten naar 't schijnt, van min vleiende be
woordingen, dan komt de tegenspraak
hierop neer, wat't feitelijke aangaat: dat er
niet met roulette en alleen met kaarten wordt
gespeeld, dat- ieder er tot lid kan worden
voorgedragen door twee leden, zonder dat men
behoelt te toonen, een zeker minimum te ver
liezen to hebben, dat er in de grootste
sociëteiten in do stad veel hooger wordt ge
speeld dan in de Schoveningsche Club en
dat bet «zeebad geen aandeel in de winst ge
niet. maar alleen voordeel trekt van kaarten-
geld en vertering. Ofschoon ongevraagd, wil
ik van doze verzekeringen wol akte geven, te
meer wijl ik overigens gaaf aan den Amster-
damschon Avondpost toegeef, dat welbe
schouwd, zulk spelen meer of ramdor in het
klein eigenlijk maar kinderspel is, in verge
lijking mot het spelen aan de Beurs. Inder
daad, spelers zijn niet de moeite waard, dat
men zich over hon bekommert; zij zijn toch
onverbeterlijk.
Zondagnamiddag hield de Wielrijdersclub
»Udi" te Nijmegen den vroeger reeds aan-
gokondigden wegwedstrijd met gewichtsvoor-
gift. Deze voorgift was zoodanig geregeld dat
elke kilo die een machine zwaarder was dan
de lichtste, deze zwaardere een minuut vroe
ger mocht af. ijdeu, terwijl de eerst aankomen
den winners waren.
Deze soort handicap is voor zoover bekend
aldaar zeker en vermoedelijk ook niet elders
gevolgd en hoeft zeer goed voldaan, daar het
den geweldigen voorsprong, dien berijder»
vau lichtere machines op zwaardere voor heb
ben vrij wel ter zijde stelt. Over 't geheel zijn
de resultaten van deze proefneming zeer be
vredigend, daar over 't algemeen genomen de
gemaakte tijden gunstig mogen genoemd
worden.
De uitslag is als volgt:
25 kilometer afstand (St. Annalaan Piasmo
len en terug.)
S 2
lO -c
O rt
«p Js 1 *0 "v "1
«r -r «r -r
w x CO CO CO C
5 CO CO
t >.o
<2
CO Oi C/2 rZ,
O O
■r .2 S *8 *8 - -[
4; - 9
Z. u «-S -
ei,
„SJ H 3 O 3 3 '-y 22 s
5 jf 'S
cn Si 55 h O 5
---tg K
s o o J w
•«KJösajSSsg
5 t.' h S. j 5 z H
£,i.5.£sj^ sliS
v
2 E ca 3
O
<5 CG 55
Het derde kwam aan M. Gerritzen, die den
afstand in den kortsten tijd heeft afgelegd,
namelijk 59 minuteu, 15. seconden.
Het militarisme. Naar aanleiding van
hetgeen Dr. Schaepman voor ruim 11 dagen
in de Kamer over de dofensio kwestie zeide,
herinnert Het Cemrum aan de volgende
cijfers
«In 1869 telden alle legers in Europa op
voet van vrede te zamen: 2 millioen 159,000
man op voet van oorlog6 millioen 918,000
man en de gezamenlijke militaire begroetin
gen bedroegen: 2 milliard 279 millioen (frs.),
wat reeds zeer respectabel was. Thans echter
houden de Europeesche staten in tijd van
vrede 3 millioen 92,000 soldaten op de been
en in tyd van oorlog stijgt dit cijfer tot 16,
zegge zestien millioen, terwijl de begrootin
gen tot onderhoud van de oorlogskrachten
nu gezamenlijk 3i/s milliard frs. bedragen.
Onder de nieuwe militaire wetten zal het ge
heele Europeesche leger op voet van oorlog
uit 17 millioen manschappen bestaan 1
Men kan uit doze cijfers constateeren, zegt
Het Centrumop welke schrikbarende wijze
de legers zijn uitgebreid en de militaire las
ten geklommen in betrekkelijk korten tijd
men kan thans constateeren ook, hoe ons
werelddeel wordt verteerd door het militaris
me. dat do welvaart der volken verwoest.
Met het oog op 't bovenstaande, kan het
geen verwondering baren, dat door velen de
toekomst duister wordt ingezien en men zich
mot een bang voorgevoel afvraagt, wanneer
en vvaarraoe dat alles eindigen zal
Er zal toch eenmaal een einde aan moeten
komen. Men zal eindelijk het toppunt be-
reikon. De draagkracht der volken zal op
een tijdstip, dat niet ver moer verwyderd
schijnt, uitgeput raken. Reeds lang hoort
men in Duitschland, in Oostenrijk en elders
de opmerking maken, dat de belangen van
hut volk worden achtergesteld bij die van
het leger. Hoe sterker, hoe kostbaarder en
beter toegerust het leger wordt, des te armer
wordt ook het land.
Vooral voor kleine landen als het onze zou
het dwaas ziju zich aan het militarisme over
te geven. Met de grooto mogendheden wed
ijveren kunnen wij nu eenmaal niet. In den
beslissende» strijd die om de heerschappij in
den Balkan, of om het bezit van Elzas-Lotha-
ringen zal gestreden worden, zullen wij geen
woord hebben mee te spreken.
En daa zooals gezegd is, ecwnaal misschien