Gerrit Arts
Niet alle patiënten die in de laatste fase van hun behandeling zitten en onbegeleid op verlof mogen zullen
naar de verlofafdeling gaan. Wanneer een patiënt bijvoorbeeld langdurig zelfstandig heeft gefunctioneerd
voor hij een delict pleegde, heeft het voor hem minder zin zelfstandig gedrag te oefenen op een dergelijke
verlofafdeling en kan hij vanuit de andere afdelingen in de kliniek een traject naar zelfstandig wonen volgen.
Anderzijds verblijven ook patiënten bij ons die een dergelijke verantwoordelijkheid ook na een langere
behandeling niet aan kunnen. Deze patiënten zullen niet op de verlofafdeling geplaatst worden maar
langdurig in de kliniek verblijven of naar een afdeling voor chronische patiënten of andere vorm van
begeleiding worden overgeplaatst. Alleen die patiënten komen dus op een verlofafdeling, die daar in het
kader van hun behandeling iets moeten leren of oefenen en voor wie dat ook verantwoord is.
Wie bepaalt of een patiënt verlof krijgt:
In het multidisciplinair behandelteam, dat is het team van alle betrokken behandelaars bij de patiënt
(sociotherapeut, psychotherapeut, psychiater, vaktherapeuten), wordt onder leiding van het Hoofd
Behandeling in eerste instantie besloten of een verlofkader wordt aangevraagd bij het Ministerie van Justitie.
Met name de inschatting van de risico's krijgt in de Rooyse Wissel veel aandacht en gebeurt niet alleen op
basis van een inschatting van het behandelteam, maar daarnaast ook aan de hand van een risicotaxatie-
instrument (de HCR-20), om zo objectief mogelijk alle gegevens te kunnen wegen. Daarnaast wordt expliciet
aandacht besteed aan de eventuele slachtoffers en/of nabestaanden om te vermijden dat zij plotseling met
de patiënt geconfronteerd zouden worden. Het behandelteam moet ook het nut en de noodzaak van het
verlof aantonen in het kader van de behandeling.
Het voornemen om een verlofkader aan te vragen wordt besproken met mij als Directeur Zorg en
Behandeling en de verlofaanvraag wordt in eerste instantie door mij getoetst op al bovengenoemde
aspecten (welk verlof wordt gevraagd, doel van het verlof in het kader van de behandeling, risico s,
slachtoffers en/of nabestaanden). Deze verlofaanvraag wordt door mij ondertekend vervolgens gestuurd
naar een speciale afdeling van het Ministerie van Justitie, die de aanvraag beoordeelt. Pas met schriftelijke
toestemming van het Ministerie van Justitie mogen wij overgaan tot het verlenen van verlof. Daarbij kan het
Ministerie aanvullende randvoorwaarden stellen in de zin van begeleiding of aard van het verlof, maar het
Ministerie kan ook een verlofaanvraag weigeren.
De verlofafdeling is een bijzondere afdeling van de kliniek en voor de overplaatsing naar deze afdeling
moeten wij eveneens afzonderlijk toestemming vragen aan het Ministerie van Justitie. Daarbij wordt
wederom getoetst of de mate van vrijheid die daar verleend wordt ook verantwoord is. Wij kunnen dus als
kliniek niet zomaar patiënten daar plaatsen zonder de risico's zorgvuldig en expliciet te wegen en zonder
toestemming van het Ministerie van Justitie.
Wat gebeurt er als het misgaat?
Wanneer een patiënt zich niet aan de regels kan houden of wanneer blijkt dat de eisen op het gebied van
zelfstandigheid en verantwoordelijkheid te hoog zijn voor een patiënt, zal hij teruggeplaatst worden op een
reguliere afdeling in de kliniek. Het kan zijn dat het na verloop van tijd nog eens geprobeerd wordt, maar het
kan ook zijn dat hij vervolgens niet meer in aanmerking komt voor een plaats op de verlofafdeling. Omdat de
patiënt nog tot onze verantwoordelijkheid behoort kunnen wij hem snel intern overplaatsen en tijdelijk dan
wel definitief op een andere afdeling opnemen.
Omdat wij de patiënt al goed kennen als hij naar de verlofafdeling komt en hijzelf met de behandelaars een
terugvalpreventieplan heeft opgesteld, waarin signalen dat het slechter met hem gaat gekoppeld worden aan
risico's, is tijdig ingrijpen op grond van die signalen mogelijk. Een patiënt hoeft dus niet eerst iets ernstigs
gedaan te hebben voordat wij ingrijpen, soms is het gebruiken van drugs of niet open zijn over zaken
voldoende reden om iemand terug te plaatsen. Overigens leert de ervaring dat dergelijke terugplaatsingen
slechts incidenteel voorkomen.
24 uur bereikbaar op
Tel.: 0478 - 640026
contactadres Overloon:
Haarlemmermeerlaan 7b
Sanne Verwaaijen
Directeur Zorg Behandeling FPI de Rooyse Wissel