Rooyse M I Wissel 14 november 2001
Informatie verlofafdeling FPI de Rooyse Wissel
"Zoals Toine de Beer al gezegd heeft wil de Rooyse Wissel graag een verlofafdeling op eigen terrein. Reden
is dat dit beter past bij onze behandelfilosofie van geleidelijk aan minder toezicht. Wij voelen het ook als
onze verantwoordelijkheid om dat toezicht te kunnen waarmaken.
Voor patiënten is het belangrijk dat zij ook fysiek nog in de directe omgeving zijn, zo ervaren zij dat het
toezicht letterlijk dichtbij is, hetgeen de veiligheid ook voor hen vergroot. Deze laatste fase van behandeling
voor zij terugkeren in de maatschappij is vaak ook voor de patiënten erg spannend en moeilijk. Net als de
puber die voor het eerst alleen in een tentje maar nog wel op dezelfde camping als de ouders mag
bivakkeren, willen we de terugkeer zo geleidelijk mogelijk laten verlopen. Onderzoek leert ons namelijk dat
een te plotselinge overgang naar buiten na een jarenlang verblijf in de kliniek ervoor zorgt dat patiënten
sneller ontsporen. Assistentie vanuit de kliniek is snel gerealiseerd als dat nodig mocht zijn, bezoekjes,
gesprekken, het corrigeren van oud gedrag. Allemaal redenen om deze patiënten ook in deze fase van hun
behandeling op ons eigen terrein te houden.
Wat is een verlofafdeling?
Een verlofafdeling is een afdeling waar 6 patiënten bij elkaar wonen. De huishouding wordt in grote mate van
zelfstandigheid geregeld (boodschappen, koken) en er is alleen (een deel van de) dag en in de avond
begeleiding aanwezig. Gewoonlijk hebben de patiënten een ruime dagbesteding buitenshuis, zij werken ot
volgen een opleiding. Bij de meeste van dit soort woningen in collega-klinieken is een minimum aantal van 4
uur per dag werk een vereiste om op zo'n afdeling te mogen wonen. Ze beschikken dan ook allemaal over
een verlofkader waarin ze onbegeleid verlof hebben. Gewoonlijk duurt het verblijf op zo n afdeling niet langer
dan een jaar, na dat jaar zijn zij in staat zelfstandig te wonen.
Waarom is een verlofafdeling nodig?
Als TBS-kliniek hebben wij een dubbele opdracht die ook in de wet vastgelegd is: wij moeten ae
maatschappij beveiligen en wij moeten patiënten behandelen en reïntegreren in de maatschappij. Deze
dubbele opdracht lijkt op het eerste gezicht niet samen te kunnen gaan, maar de beide aspecten liggen wei
degelijk in eikaars verlengde. Op de korte termijn beveiligen wij de maatschappij door de patiënten binnen te
houden c.q. streng gecontroleerd en onder toezicht naar buiten te laten gaan, op de langere termijn
beveiligen wij de maatschappij door de patiënten zo goed mogelijk te reïntegreren en hen goed toegerust
terug te laten keren in diezelfde maatschappij zonder dat zij een nieuw delict plegen. Daarvoor is het nodig
dat zij in toenemende mate verantwoordelijkheid krijgen en leren dragen voor hun eigen bestaan. I
toenemende mate moeten zij zich leren verhouden tot de eisen die de maatschappij aan haar deelneme s
stelt: sociaal gedrag, wonen, een baan hebben, een relatie onderhouden met familie en vrienden, een
zinvolle vrijetijdsbesteding. Al deze zaken hebben in het verleden juist bij onze patiënten on°verk°™®''jk®
problemen opgeleverd en zij moeten leren zich hiertoe te verhouden. De maatschappij is in deze fa^e
ook nodig voor patiënten om te laten zien dat zij in positieve zin veranderd zijn. Het is als het ware de laatste
fase voor zij zich zelfstandig vestigen.
Wie komen er op zo'n afdeling? uunioir
Voordat je op zo'n afdeling geplaatst wordt, is er nogal wat voorafgegaan aan behandeling. In de k iniek
worden de eerste ervaringen opgedaan op de woonafdeling en daarna met steeds verdergaande'nteme
bewegingsvrijheden. Pas als een patiënt heeft laten zien zich goed te kunnen gedragen °"be9f'e^
kliniekverlof, in het winkeltje in de kliniek, bij recreatie enzovoorts, is aan de orde om zijn 'e^erelc
vergroten. Pas dan komt eerst begeleid en, nadat dat geruime tijd goed verlopen is, in een latere fase
onbegeleid verlof aan de orde. De eerste verloven vinden pas plaats nadat de kliniek voldoende
gekregen op de problematiek van de patiënt, met name op dat deel dat hem gevaarlijk maakt Datt isi nodig
om goed in te kunnen schatten wat de risico's zijn bij verlof. Voor plaatsing op een verlofafdel.ng komen
alleen patiënten in aanmerking die onbegeleid op verlof mogen
1 De volgende stap na onbegeleid verlof is het ovemachtingsverlof, uitlopend in meerdaags verlof of
woonverlof, waarbij de patiënt nog maar een of twee dagen in de kliniek verblijft.
Tenslotte is er nog een allerlaatste fase van proefverlof: dit is een fase waarin de patient volledig buiten de
kliniek verblijft en onder toezicht staat van de reclassering. De kliniek komt pas in actie nadat zij door de
begeleidende instantie daarom gevraagd wordt, en een patiënt kan dan voor kortere of langere tijd weer in
de kliniek opgenomen worden. Deze vorm van verlof wordt hier niet bedoeld.
v-
